Elektronik cihaz yasağının asıl sebebi ne?

---

Amerika Trump imzasını taşıyan ve Orta Doğu ülkelerini kapsayan yeni bir uygulama başlattı. Uygulamaya göre, yolcular yanlarına cep telefonlarından daha büyük olan dizüstü bilgisayar, tablet, DVD oynatıcısı, elektronik oyunlar veya ‘kindle' olarak adlandırılan elektronik kitap okuyucularını kabine sokamayacak. Bu tür elektronik aletler bagaja verilecek bavulların içine konulacak. Tıbbi cihazlar bu uygulamanın dışında kalacak. Bu ambargo, doğrudan ABD'ye gerçekleştirilen uçuşlar için geçerli. Yani aslına bakılırsa aktarmalı uçuşlarda hiçbir kısıtlama yok.

THY YASAĞINININ ARKASINDA AMBARGO MU VAR?
Yasağın her ne kadar güvenlikle ilgili olduğu belirtilse de Habertürk yazarı Güntay Şimşek böyle düşünmüyor. Şimşek "Şöyle düşünün; İstanbul'dan, Atatürk Havalimanı'ndan Türk Hava Yolları ( THY) ile ABD'nin herhangi bir kentine uçacak yolcuya bu yasak var. Aynı güvenlik zincirinden geçerek British, KLM, Air France, Lufthansa veya diğer hava yollarıyla Avrupa aktarmalı gidecek yolcuya yok." diyor.

UÇUŞLAR AVRUPA ÜLKELERİNE KAYIYOR
Alınan bu karar, uçuşların doğrudan Avrupa ülkelere kaymasına sebep olacak gibi görünüyor. Çünkü aktarmalı uçuşlar için bu yasak geçerli değil. Doğrudan uçuşlar için "sözde güvenlik" önlemleri alan ABD, Avrupa aktarmalı uçuşlarda herhangi bir yasaklama yapmıyor.

GÜVENLİK TEHTİDİ GEREKÇE GÖSTERİLDİ AMA DURUM GERÇEKTEN ÖYLE Mİ?
Endişe gerçekten güvenlikse, söz konusu yasağın Avrupa'daki hiçbir havalimanını kapsamaması dikkat çekici. Çünkü başta Fransa olmak üzere bugün Avrupa ülkelerinde hatırı sayılır IŞİD gerçeği Fransa'dan ya da herhangi bir Avrupa ülkesinden çok rahat ABD'ye tehdit oluşturabilir.

ABD İç Güvenlik Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, "Radikallerin uçakları düşürmek için yaratıcı yöntemler düşündüğü" belirtiliyor. Ancak uçaklara ya da havalimanlarına yapılacak siber saldırılar göz önünde bulundurulsaydı, daha uzun süreli uçuşlar için de benzer önlemler alınması gerekmez miydi?

SWAP TESTİ YAPILABİLİRDİ
Mesele gerçekten güvenlik olsaydı bu cihazları almamak yerine patlayıcı olup olmadığını tespit etmek için SWAT testi yapılabilirdi. Bu test yapılmadan direk yasak gelmiş olması diğer seçenekleri elbette daha öne çıkarıyor.

ORTADOĞULU ŞİRKETLER İSTENMİYOR
Amerika pazarında etkin olan Etihad, Qatar ve Emirates hava yollarının uçuşlarının, ABD'nin önde gelen hava yollarını rahatsız ettiği Trump'un şirket CEO'larıyla yaptığı toplantı sonrası medyaya açıkça yansımıştı.

THY'NİN BAŞARILI GRAFİĞİ AVRUPA ÜLKELERİNİ KISKANDIRDI
THY, her ne kadar bu 3 hava yoluyla aynı kategoride değerlendirilmese de son yıllardaki büyüme hızı, geniş uçuş ağı, Batılı hava yollarını ve ABD'li şirketleri rahatsız ediyor. İstanbul, son birkaç yıl içinde havayolu taşımacılığında hem Atatürk Havalimanı hem de Sabiha Gökçen Havalimanı'nda rekor üstüne rekor kırıyor. OAG'ın 2015 ve 2016 yıllarındaki raporlarında, bu yükselişi net olarak görülebilir.

2010 yılında Atatürk Havalimanı'ndan her gün 30.916 yolcu taşınırken, 2015 yılında bu rakam %328 büyümeyle 132.335'e çıktı. Benzer durum elbette Sabiha Gökçen Havalimanı için de geçerli. Zira 2010 yılında en yoğun günde 3191 yolcu taşınırken, 2015 yılında bu rakam %784'lük büyüme göstererek 28.199 yolcuya çıktı.

Ancak 2016 Haziran'ında Atatürk Havalimanı'na gerçekleştirilen saldırı nedeniyle İstanbul Atatürk Havalimanı'nın (AHL) yüzde 2,1 oranında düşüşle listenin 5. sırasında yer aldı. Bir önceki yıl Schiphol havalimanını geride bırakıp 4. sırada yer almıştı.


Son rakamlara göre Avrupa'nın en büyük 5 havalimanı
1. London-Heathrow - 75,7 Milyon yolcu (+1)
2. Paris-Charles de Gaulle - 65,9 Milyon yolcu (+0,)
3. Schiphol - 63,6 Milyon yolcu (+9,2)
4. Frankfurt - 60,7 Milyon yolcu (-0,4)
5. İstanbul-Atatürk - 60 Milyon yolcu (-2,1)

3. HAVALİMANI KORKUSU
Hollywood starlarıyla yapılan reklam kampanyaları, daha ucuza lüks uçuş imkanıyla THY, dünyanın en tercih edileni oldu. "Havacılık sektörünün Oscarları" olarak nitelendirilen Yolcu Tercihleri Ödülleri, dünyanın saygın denetleme ve danışmanlık kuruluşlarından biri olan Skytrax'ın 2016 verilerine göre THY, art arda 6. kez "Avrupa'nın En İyi Havayolu Şirketi", 8. kez de "Güney Avrupa'nın En İyi Havayolu Şirketi" seçildi. Buna bir de 3. Havalimanı eklenince ABD ve Avrupa harekete geçti. İstanbul'da 150 milyonluk yolcu kapasitesiyle dünyanın en büyük havalimanı olacak olan 3.havalimanı da başta Almanya ve Hollanda olmak üzere Avrupa'yı tedirgin etti.


Merkel'in ABD ziyaretinden hemen sonra elektronik cihaz yasağının gelmesi de dikkat çeken ayrıntılardan biri.