Ekonomi | 09.09.2025 09:05

Nüfusu 30 bini aşan ilçelerde basit usul kalkıyor: Gerçek usule geçiş 1 Ocak 2026’da

Cumhurbaşkanlığı kararıyla nüfusu 30 bini aşan ilçelerde basit usulden gerçek usule geçilecek. Resmi Gazete’de yayımlanan düzenleme; imalat, alım-satım, inşaat, motorlu taşıt bakımı, lokanta-eğlence ve şehir içi yolcu taşımacılığını kapsıyor. Taksici, minibüsçü, tamirci, lokantacı ve kuyumcular artık basit usulden çıkacak. 1 Ocak 2026’dan itibaren daha fazla vergi ödeyecekler

Resmi Gazete'de yayımlanan karara göre, büyükşehirlerde ilçe nüfusu 30 bini geçmeyenler hariç olmak üzere faaliyette bulunan bazı vergi mükellefleri basit usulden gerçek usule geçiş yapacak.

Türkiye'de faaliyet gösteren 3 milyona yakın vergi mükellefinin neredeyse 1 milyona yakını basit usulde vergi üzerinden ödeme yapıyordu.

Resmi Gazete'de yayımlanan karara göre bazı mükelleflerin vergilendirme usulleri yeniden belirlendi.

Yapılan düzenlemeye göre, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 51'inci maddesi gereği, Büyükşehir belediyesi olan illerde 30 binin üzerindeki ilçelerdeki mükellefler basit değil gerçek usulde vergilendirilecek.

Kimler etkilenecek?
Taksiciler, minibüsçüler, tamirciler, lokantacılar, kuyumcular gibi yüz binlerce esnaf artık daha fazla vergi ödeyecek.

Basit usul ve gerçek usul arasındaki fark
Basit usul: Sadece ticari kazanç üzerinden vergi alınıyor, KDV, stopaj, geçici vergi gibi ek yükümlülükler bulunmuyor. Defter tutulmuyor, gelir vergisi beyannamesi verilmiyor.

BASİT USULÜN AVANTAJLARI NELER?

Kazançları gelir vergisinden istisna tutuluyor. Kazanç üzerinden vergi ödemiyorlar. Kazançları için yıllık Gelir Vergisi Beyannamesi vermiyorlar. Defter tutma zorunlulukları yok. Vergi tevkifatı yapılamıyor. Geçici Vergi Beyannamesi vermiyorlar. Satışları KDV'den istisna tutuluyor. Vergi Levhası almıyorlar.

Gerçek usul: Mükellefler KDV, gelir vergisi, stopaj ve geçici vergi ödüyor. Defter tutma zorunluluğu var. Ancak gider faturaları vergiden düşülebiliyor, bu da doğru planlama yapıldığında vergi yükünü azaltabiliyor. Ayrıca işletmenin mali durumu daha şeffaf göründüğü için kredi çekmek gibi konularda avantaj sağlıyor.

GERÇEK USUL VERGİNİN AVANTAJLARI NELER?

Gerçek kar üzerinden vergi ödediği için daha adil bir sistemde bulunan gerçek usul mükellefler detaylı kayıt tutma sayesinde vergi planlamasını daha kolay yapabiliyor. Aynı zamanda haklı olarak elde edilen giderler vergi matrahından düşülebildiği için vergi yükünün azalma ihtimali var, ancak bunun için gider faturası gösterilmesi gerekiyor. Ödemesi yapılmayan ya da çıkışı gerçekleşmeyen gider faturaları takibe alınıyor ve sahte fatura olarak değerlendirilip büyük cezalar kesiliyor.

İşletmenin mali durumu daha net şekilde görülebilirken bankadan kredi çekme gibi finansman desteklerinde daha öncelikli olabilirler. Öte yandan defterlerin detaylı olması, raporlama işlemleri daha zaman alıyor. Dolayısıyla özellikle büyük satış hacmine sahip işletmelerde muhasebe uzmanlarının yardımına ihtiyaç duyulabilir. Bu nedenle muhasabe ücretlerinde artış olabilir.

Ne zaman uygulanacak?
Yeni sistem, 1 Ocak 2026’dan itibaren geçerli olacak.