Market alışverişi sırasında virüsten korunmak için ne yapmalı?

Gıda ve beslenme alanındaki bilgi kirliliğinin önüne geçme amacıyla kurulan Gıda Aydınlatma Platformu gıda alışverişlerinde corona virüsten korunma yöntemlerini derlediği bir açıklama yayınladı. Açıklamada, corona virüsün havadaki damlacıkların doğrudan solunması veya ele bulaşan mikrobun ağız ve göze taşınmasıyla bulaştığı, bu nedenle alınacak en iyi önlemin başkaları ile mesafeyi korumak ve elleri doğru şekilde yıkamak olduğu ifade edildi.Market alışverişlerinin öncelikle internet üzerinden yapılması, bunun yapılamaması durumunda ise başkaları ile mesafenin korunması ve hijyen kurallarına dikkat edilmesi gerektiği belirtildi.3 SAAT AÇIK HAVAMarketten gelen ürünlerin 3 saat açık havada tutulması ya da ambalajların çamaşır sulu su ile silinmesinin bulaşmayı engelleyeceği ifade edilen açıklamada, restoranlardan hazır yemek siparişlerinin ise hastalık açısından ek bir risk oluşturmadığı vurgulandı.Açıklamada, gıda alışverişinde corona virüsten korunmaya yönelik uyarılar şöyle sıralandı: "Market alışverişini internet üzerinden yapın. Alışverişe çıkmanız gerekirse ortak alanlarda ortak yüzeylere dokunmamaya çalışın. Ortak yüzeylere dokunursanız elinizi ağız, burun veya gözünüze değdirmeyin. Başkalarıyla aranızda 2 metre mesafeyi korumaya çalışın. Marketten gelen ürünleri açık havada bekletin ya da plastik, cam, metal ambalajları çamaşır sulu suyla silin, ambalajsız sebze meyveyi muslukta yıkayıp kurutun. Marketten gelen poşet ve ambalajlara dokunduktan sonra ellerinizi yıkayın. Paket servisle gelen yemeği temiz kaplara alarak poşet ve ambalajlarını atın, elinizi yıkayın."Korona virüsün insana bulaşmasının iki yolu olduğu bildirilen açıklamada, "Virüs ancak solunum yolundaki epitel dokuyla buluştuğunda vücuda yayılabilir. Bu nedenle bulaşmanın iki temel yolu vardır. Corona virüs taşıyan bir kimsenin konuşma, hapşırma veya öksürme ile havaya saçtığı damlacıkların solunması ve üzerinde belirli yoğunlukta virüs bulunan yüzeye dokunularak bunların elle ağız, burun ya da gözdeki yumuşak dokuya taşınması. Bu nedenle, virüsten korunmanın iki temel yolu, başkalarına 2 metre mesafenin korunması, ortak alanlarda uzun süre bulunulmaması ve ellerin hiçbir şartta ağız, burun veya göze sürülmemesi, gerektiğinde doğru şekilde yıkanması (her yerine sabun gelecek şekilde ovuşturularak 20 saniye) ya da alkol içeren bir solüsyonla dezenfekte edilmesi" ifadelerine yer verildi.Bu kritik günlerde öncelikle eve servis seçeneği tercih edilmeli. Ortak alanlarda bulunulmadığı ve başkalarıyla temas minimum olduğu için hastalığın bulaşma riski daha düşük. Ev sakinleri, yaşlılar ve hastalar, poşetlerin kapıya bırakılmasını ve bir adım geride beklenmesini rica eden bir notu kapılarına asabilir.Eve servis şansı olmayan kişilerin alışverişe giderken dikkat etmesi gereken noktalar ise şöyle kaydedildi: "Asansör çağırma düğmesi, tırabzan, kapı kolu gibi birçok kişinin dokunduğu yerlere temastan mümkün olduğunca kaçınmak, marketlerdeki alışveriş arabaları, pos makinesi gibi cihazlar üzerinde mikrop olacağı için bunları mutlaka kolonyalı mendil veya dezenfektanla temizlemek, kolonyalı mendil kullanmak veya dezenfekte etmek, mecbur olmadıkça elleri ağız, burun ve göze sürmemek, diğer tüketiciler ve market çalışanları ile 2 metrelik mesafeyi koruma kuralına uymak, öncelikle temassız ödeme seçeneklerini kullanmak."Virüsün etkisinin ortadan kalkması için marketten alınan ürünler 3 saat kadar açık havada (balkon, pencere önü) bekletilmeli. Plastik, cam, metal ambalajlı ürünler, açık havada bekletmek yerine 5 litre suya yarım çay bardağı çamaşır suyu ekleyerek hazırlayabileceğiniz dezenfektan karışımla silinebilir. Meyve, sebze gibi ambalajsız ürünler ise musluk suyuyla yıkanıp kurumaya bırakılmalı.Alınan ürünlerin ambalajlarına dokunduktan sonra ellerin doğru şekilde yıkanması (her tarafına sabun gelecek şekilde ovuşturarak 20 saniye) ya da alkollü bir dezenfektanla (örneğin kolonya) temizlenmesi hastalık riskini en aza indirir. Koronavirüsün bulaşma yolu ağız, burun ve göz epitel dokusudur.Herhangi bir ürünün ambalajı üzerinde koronavirüs varsa, virüs elinize bulaşsa bile elinizden ağzınızın, burnunuzun ya da gözünüzün içindeki yumuşak dokuya ulaşamadığı sürece vücudunuza yayılamaz.Birçok restoran hizmetini durdurmuş olsa da bir kısmı paket servisle evlere yiyecek göndermektedir. Bu restoranlar hijyen konusunda önlem alarak en düşük düzeyde risk içeren bir hizmet vermeye çalışmaktadır.Koronavirüsün yiyecekler yoluyla bulaştığına dair henüz hiçbir kanıt yoktur. Ancak yine de bugünlerde soğuk, çiğ yiyecekler yerine sıcak, taze pişmiş ürünlerin sipariş edilmesi önerilmektedir.Restoranda doğru şekilde pişirildiği sürece hazır yemek siparişi vermek ek bir risk oluşturmaz. Diğer yandan, mutfağında mikrodalga fırın olanların, siparişle gelen yemeği bir iki dakika ısıtması ek bir önlem olabilir.Paket serviste ambalaj kaynaklı bulaşma riskini en aza indirmek için paket içerikleri temiz tabak ya da kaplara boşaltılmalı, restorandan gelen kaplar ve poşetler çöpe atılmalı, sonrasında eller doğru şekilde yıkanmalı veya dezenfekte edilmelidir.