Batı'nın Ukrayna'da Rusya'ya karşı vize hamlesi

---

KİEV (AA) - ALİ CURA - Avrupa Birliği'nin (AB) Ukrayna vatandaşlarına vize serbestisi getirerek yaptığı hamle, Batı'yı Doğu Avrupa'da Rusya'ya karşı verdiği mücadelede bir adım öne taşıdı.

Ukrayna vatandaşlarına vizesiz Avrupa seyahati imkanı getiren düzenleme, Strazburg'da düzenlenen törenle imzalandı. İmza törenine Ukrayna Devlet Başkanı Petro Poroşenko'nun yanı sıra Avrupa Parlamentosu (AP) Başkanı Antonio Tajani ve AB Dönem Başkanlığını yürüten Malta adına İçişleri Bakanı Carmelo Abela katıldı.

Vize anlaşması Ukrayna'nın "Rus dünyası"ndan ayrılarak yönünü Batı'ya çevirdiğinin en somut örneklerinden biri olurken, Sovyet geçmişlerinden koptuklarını ilan eden Poroşenko'nun vize serbestisi kararıyla ilgili, "Ukrayna, Rusya İmparatorluğu'ndan son ayrılma belgesini hazırladı." değerlendirmesi, Batı'nın Rusya ile mücadelesinde başarı olarak gösterildi.

AB yanlılarının, Ukrayna'da 2013'te Bağımsızlık Meydanı'na çıkarak başlattığı değişimde önemli aşamalardan biri AB ile Serbest Ticaret Anlaşması'nın yürürlüğe girmesi olmuştu. Bu aşamadan sonra önemli bir diğer aşama da Ukrayna vatandaşlarının AB ülkelerine kısa süreli vizesiz giriş hakkı elde etmesi oldu.

Vize muafiyeti sürecinde Ukrayna, üç devlet başkanı değişikliği, devrim ve ülkenin doğusunda Rusya yanlısı ayrılıkçılarla savaş başlaması gibi ağır bedeller ödedi.

Ukrayna'nın AB ülkelerine vize muafiyetine yönelik girişimi 12 yıl önce başlamıştı. Turuncu Devrim'in ardından devlet başkanlığı koltuğuna oturan Viktor Yuşçenko Avrupa ile ilişkileri yakınlaştırma yönünde adım attı. Yuşçenko, AB ve Ukrayna arasında vize muafiyeti görüşmelerini başlatan ilk isim oldu ve 1 Eylül 2005'te AB vatandaşlarının Ukrayna'ya girişinde vizeleri kaldırdı.

AB de Ukraynalı uzman ve iş adamlarını kapsayan bazı kesimlere yönelik vize işlemlerinde kolaylık sağlanması için düzenlemeler yaptı. Aynı dönem vize muafiyetine yönelik şartların belirlenmesi çalışmaları da başladı. Böylece vize serbestisi yönünde Ukrayna ilk somut adımı atmış oldu.

Rusya yanlısı Devlet Başkanı Viktor Yanukoviç'in döneminde vize serbestisi için yol haritası belirlenmeye başladı. Yanukoviç, kısa bir süre içerisinde anlaşmanın sağlanacağını umuyordu ama olmadı. 2013'te başlayan meydan olayları öncesinde Yanukoviç vize serbestisinin sağlanması hususunda AB'ye baskı yapmayı denedi fakat Rusya'nın politikalarına uygun şekilde strateji değişikliği yapınca AB karşıtı oldu ve vize serbestisine yönelik çalışmalar da bir kenara bırakıldı.

Meydan olaylarından sonra Batı yanlısı iktidarın yönetime gelmesi, Ukraynalıların AB ümidini yeniden canlandırdı. Rusya karşıtı politikalar izleyen yeni yönetim, serbest vize rejimi hususunda Ukrayna halkına söz verdi. Poroşenko, devlet başkanlığı yemin töreninde bu hususta girişimlerde bulunduklarını belirterek, hızlı şekilde AB ile vize muafiyeti sürecini tamamlayacaklarını söyledi.

AB, Poroşenko'nun bu girişimlerini karşılıksız bırakmadı. Rusya'ya karşı Batı cephesinin güçlenmesi adına Ukrayna'da vize muafiyeti hususunda önemli yol alındığını açıklayan AB, süreci hızlandırdı.

Ukrayna parlamentosu, geçen yıl vize muafiyetinin önündeki son engel olan yolsuzlukla mücadele yasalarını çıkararak vize serbestisi için hazır olduğu mesajını verdi.

Poroşenko, bu noktaya gelebilmek için adalet, insan hakları, yolsuzlukla mücadele ve göçmen politikaları hususunda AB'nin istediği yönde 144 düzenlemenin yapıldığını ifade etti.

Kararın AB resmi gazetesinde yayımlanmasından sonra Ukrayna vatandaşları, 11 Haziran'dan itibaren vizesiz olarak Schengen ülkelerine seyahat edebilecek. Yeni düzenlemeyle, biyometrik pasaport sahibi tüm Ukrayna vatandaşları, turistik, iş amaçlı veya aile ziyaretlerinde vizeden muaf tutulacak ve Schengen ülkelerinde 90 gün kalabilecek. Ukrayna vatandaşlarına AB ülkelerinde çalışma izni vermeyen düzenleme, Schengen'e taraf olmayan İngiltere'yi kapsamıyor.