Bereket ve iyiliğin habercisi Hıdırellez yarın kutlanacak
Kasvetli kıştan bereket, iyilik getirecek yaza geçilmesini, tabiatın canlanmasını, toprağın bereketlenmesini simgeleyen ve Hazreti Hızır ile İlyas peygamberlerin buluştuğu gün olduğuna inanılan Hıdırellez, yarın kutlanacak.
ANKARA (AA) - Tabiatın canlanmasını, toprağın bereketlenmesini,
dertlerden kurtulunmasını ve Hazreti Hızır ile İlyas peygamberlerin
buluşmasını simgeleyen, şifa bulmak ve kısmetine kavuşmak
isteyenlerin sabırsızlıkla beklediği Hıdırellez yarın
kutlanacak.
AA muhabirinin derlediği bilgilere göre, doğadaki mevsimsel
döngüde, ölümü simgeleyen kasvetli ve soğuk kışın geride
bırakılması, dirilişi ve yaşamı simgeleyen baharın gelişi eski
çağlardan beri "Hıdırellez" olarak kutlanıyor.
Miladi takvime göre 6 Mayıs'a denk gelen Hıdırellez, ölümsüzlüğün
peşine düşen ve karada bereketin, canlılığın sembolü olan Hazreti
Hızır ile denizlerdeki bereketi temsil eden Hazreti İlyas'ın her
yıl buluşmasını, suyla toprağın birleşmesini ve yaz kapısının
açılmasını simgeliyor.
-"Hızır ve İlyas, İlk yaz, Bahar Bayramı..."
Hıdırellez, Türkiye'nin pek çok yerinde, doğanın canlanışıyla
birlikte maddi ve manevi olarak kendilerini yeni bir yıla
hazırlamak isteyen Müslüman ve Hıristiyan topluluklar tarafından
aynı günde kutlanıyor.
Balkanlar'dan Ortadoğu'ya pek çok ülkenin ortak figürlerinden
Hızır, hastalara, muhtaçlara yardım eden, yolda kalanlara yol
gösteren, bereketin iyiliğin timsali bir ermiş olarak yalnızca
İslamiyet'te değil Saint George adıyla Hristiyan dünyasında da
tanınıyor.
Hıdırellez, dünyanın farklı yerlerinde Ağrice, Altı Mayıs, Aya
Yorgi, Aziz George, Bahar Bayramı, Ederlez, Eğrice, Eğrilce,
Hederlez, Hıdrellez, Hiderlez, Hızır ile İlyas, İderlez, İlk Yaz,
Mantifer, Mar Curcos, Ruz-ı Hızır (Hızır Günü) isimleriyle de
anılıyor.
Hıdırellez'in, bayram olarak kutlayan Romanlar arasındaki ismi ise
"Kakava". Kakava hazırlıklarını sürdüren kimi
Romanlar halısını temizliyor, cam siliyor, kimi de Kakava'nın
kutlanacağı Sarayiçi'ne giderken bineceği atını tımarlıyor.
-Hıdırellez inanışları
Anadolu'nun birçok yöresinde farklılık gösterse de Hıdırellez
gecesi tutulan dileklerin gerçekleşeceğine, hastaların
iyileşeceğine, uğursuzlukların sona ereceğine, sorunlara çözüm
bulunacağına, kısmetin açılacağına, bereketin artacağına
inanılıyor.
Büyük şehirlerin aksine kasaba ve köylerde Hıdırellez'e ciddi bir
şekilde hazırlanılıyor. Hızır'ın evleri ziyaret edeceğine
inanıldığı için evlerin içi, bahçeler temiz tutuluyor.
Hızır'ın şifa dağıtıcı ve sağlığa kavuşturucu niteliklerine duyulan
inancın etkisiyle, Hıdırellez gününde kuzu kesilmesi ve kuzu etiyle
yapılmış yemekler yenmesi ile, şifa ve sağlık bulma dileğiyle ateş
üzerinden atlanması gelenekler arasında bulunuyor.
Kuzu kurban edilmesi de sık rastlanan geleneklerden biri olarak
dikkat çekiyor.
Anadolu'da Hıdırellez törenleri ağaçlık ve yeşillik yerler, dere,
göl ve su kenarlarında yapılıyor. Kimi zaman da türbe ve ziyaret
yerlerinin etrafında toplanılıyor. Buralara Hıdırellez'in
kutlandığı yer anlamına gelen "Hıdırlık" adı
veriliyor.
-Hıdırellez ritüelleri
Yüz yıllardır kutlanan Hıdırellez'de, evdeki eski eşyalar ve çalı
çırpıyla yakılan "Hıdırellez ateşi" üzerinden
tekerleme ve dualarla atlamak başta olmak üzere pek çok adet de
tekrarlanıyor.
Bunlardan bazıları şöyle:
- Hıdırellez gecesi Hızır'ın yeryüzünde gezindiği ve dokunduğu
yerlere feyz ve bereket vereceği inancından hareketle, evlerdeki
yiyecek ve içecek kaplarının, ambarların, cüzdanların ağızlarını
gece boyunca açık bırakmak,
- Mal mülk edinmek amacıyla, evin bahçesindeki toprak üzerinde
istenen şeyin küçük bir maketini yapmak,
- Hızır'a ulaşacağı düşünülen dilekleri küçük bir kağıda yazarak
akarsuya veya denize atmak,
- Talih, kısmet ve bahtın açılması için süs eşyalarını maniler
eşliğinde çiçeklere bağlayarak su dolu çömleğe atmak,
- Çocuk sahibi olmak için gül fidanının dibine beşik resmi
bırakmak,
- Bolluk ve bereket için evleri kapıya doğru değil kapıdan içeri
doğru süpürmek.