Seçmenin yüzde 90'ı...
ANDY-AR'ın HABERTÜRK için yaptığı 1 Kasım seçimleri araştırmasında, partilerin seçim bildirgelerini takip ettiğini söyleyen seçmenin oranı % 59.4 çıktı.
Seçim bildirgesinin kararını etkilemediğini belirtenlerin oranı
% 52.2 olarak saptandı. 1 Kasım'da sandığa gidip oy kullanacağını
kaydeden seçmenin oranı ise % 91 oldu
Türkiye 1 Kasım'da sandık başına gidecek. Genel seçime 23 gün kala
HABERTÜRK'ün ANDY-AR Sosyal Araştırmalar Merkezi ile
gerçekleştirdiği kamuoyu araştırması sonuçlarını içeren yazı
dizimizin 3'üncü gününde, seçmenin 'partilerin seçim
bildirgeleri'ne ilişkin değerlendirmelerini okuyacaksınız. “Seçim
bildirgelerinin seçmenin oyuna etkisi olacak mı?”, “Partilerin
miletvekili aday listesine ilişkin seçmenin düşüncesi ne?” gibi
soruların yanıtlarını bulacaksınız.
Son 6 yılda Türkiye'de yapılan 5 seçimi gerçeğe en yakın tahmin
eden ANDY-AR, 3-6 Ekim tarihleri arasında 29 ilde, “CATİ (telefon
ile görüşme)” yöntemini kullanarak 1764 seçmenle tek tek görüşerek
yaptığı anket çalışmasında 0.95 güven aralığı içinde, hata payını
+/- % 2.5 olarak açıkladı. İşte 1 Kasım'a günler kala seçmenin
nabzı...
ANDY-AR, anket çalışmasına katılan farklı sosyo-ekonomik gruptan
1764 seçmene, “Partilerin seçim bildirgelerini takip ediyor
musunuz?” diye sordu. Katılımcıların % 59.4'ü “Evet, takip
ediyorum” yanıtını verirken, % 38.6'sı “Hayır, takip etmiyorum”
dedi. Aynı soruya “Bilmiyorum, fikrim yok” diyenlerin oranıysa %
2'de kaldı.
"BİLDİRGELER KARARIMI ETKİLEMİYOR: %52.2"
Araştırma şirketinin seçim bildirgeleri üzerine seçmene yönelttiği
bir diğer soruysa, “Seçim bildirgeleri oy verme tercihinizde etkili
oluyor mu?” oldu. Ankete katılanların % 52.2'si “Hayır, oy verme
tercihimde etkili olmuyor” dedi. “Evet, seçim bildirgesi oy
vermemde etkili oluyor” diyenlerin oranıysa % 46.3 çıktı. Bu soruya
“Fikrim yok” diyenlerse yüzdelik pastada 1.5 oranında yer aldı.
EN BEGENİLEN BİLDİRGE AK PARTİ'NİNKİ OLDU
“En çok hangi partinin seçim bildirgesini beğendiniz?” sorusuna
seçmenin yanıtı, % 35.5 “AK Parti”, % 24.3 “CHP”, % 6.5 “MHP” ve %
6.4 “HDP” oldu. “Hiçbirini beğenmedim” diyenlerin yüzdesi 10.2
çıkarken, “Fikrim yok” diyenlerin oranı % 17.1 olarak ankete
yansıdı.
SEÇİM BİLDİRGESİ EN ÇOK CHP'Lİ SEÇMENİ ETKİLİYOR
ANDY-AR'ın, seçim bildirgelerine 4 parti seçmeninin bakışı üzerine
yaptığı araştırmada ilginç bir sonuç da çıkıyor. “Seçim
bildirgeleri oy verme tercihinizde etkili oluyor mu?” sorusuna
CHP'li seçmenlerin % 55.5'i “Evet” cevabını vererek ilk sırada yer
aldı. CHP seçmenini % 54 ile HDP, % 44.8 ile AK Parti ve % 33.8 ile
MHP izledi. Bu soruya “Hayır” yanıtını veren MHP seçmeninin yüzdesi
65.8'i buldu. Bildirgeye göre oy vermeyeceğini söyleyen AK Parti
seçmeniyse % 53.8 ile ikinci sırada yer aldı.
Seçmenin nabzını tutan ANDY-AR, 4 partinin seçmenine göre
milletvekili aday listelerine ilişkin görüşlerini sordu. Bu soruya
AK Parti seçmeninin % 79.9'u vekil listesinden memnun olduğu
yanıtını verdi. Onu % 68'le CHP ve % 64 ile HDP seçmeni izledi.
MHP'ye oy veren seçmenlerin milletvekili aday listesinden
duydukları memnuniyetse % 43.4'te kalarak dördüncü sırada yer
aldı.
ANDY-AR, seçmene 1 Kasım genel seçiminde sandığa gidip
gitmeyeceğini de sordu. Ankete katılanların % 90.8'i “Evet, oy
kullanacağım” derken, “Hayır, oy kullanmayacağım” diyen seçmenin
yüzdesi 8.3 olarak saptandı. Geçersiz oy vereceğini belirtenlerin
oranıysa % 1'e yakın çıktı.
SEÇİME EN BÜYÜK İLGİ 55 YAŞ ÜSTÜNDE
Partilere göre sandığa gösterilen ilgide AK Parti, CHP, MHP ve HDP
seçmeninin % 90'ından fazlası 1 Kasım'da oy kullanacağını söyledi.
İlk sıradaysa % 91.9 ile HDP yer aldı. Cinsiyete göre bakıldığında
erkeklerin % 91.9'u, kadınların % 89.3'ü sandığa gideceğini
belirtti. Yaşa göre dağılımdaysa 55 yaş üstü seçmenin % 94.3'ü
sandığa gideceğini dile getirerek ilk sırada yer aldı.
"SEÇİM BİLDİRGELERİ BELİRLEYİCİ OLACAK"
ANDY-AR Yönetim Kurulu Başkanı Faruk Acar, 1 Kasım seçimlerinde
partilerin seçim bildirgelerinin seçmenlerin oy davranışlarını
etkileyeceğini ancak seçmenin kendisine dokunan ve gerçekçi bulduğu
vaatlere itibar ettiğini belirtti. Acar, şu değerlendirmede
bulundu:
“Siyasi partiler seçmene ulaşmak için kampanyalar yapsa da seçmen
genelde Türkiye'nin mevcut siyasi durumuna göre ideolojik düşünerek
sandığa gidiyordu. Bu kez seçim bildirgeleri önem kazandı. Seçmen,
'Siz kendi siyasetinizin dışına çıkın ve bana ulaşmanın yolunu
bulun' diyor. CHP, 7 Haziran öncesinde kampanyasını bildirge
üzerine kurunca farkındalık oluştu. AK Parti de bu seçimde bunu
sürdürdü. Seçmen, vaatlerde kendini bulmuyorsa memnun olmadığını
belirtiyor. Bildirgedeki vaatlerin seçmene bizzat dokunması
gerekiyor. Orantısız seçim vaadi karşılığını bulmuyor. 2002'den bu
yana yani AK Parti'nin girdiği 9 seçime baktığımızda vaatler
önemini göstermemişti. Bu seçimde bunun ön plana çıktığını
görüyoruz. Gerçekçi ve rasyonel davranan bir seçmen olduğunu
görüyoruz. Vaatler arasından neyi ne kadar verebilir ve ne kadarı
absürt ayrımını yapabilecek bir seçmen var.”
'ADAYLAR ÖNEMLİ AMA BELİRLEYİCİ DEĞİL'
“7 Haziran'da adaylar çok tartışıldı. AK Parti'de aday listelerinin
oy kaybına neden olduğu konuşuldu. 'Nasılsa oy alıyorum' diyerek
tepeden inme yaklaşım seçmende rahatsızlık yarattı. Listelerde en
büyük değişimi de AK Parti yaşadı. Heyecanı yakalamak için
listelerde değişikliğe gitti. Bu, oy oranında çok belirleyici
olmasa da değişimin olması önemli. Adaylar, oy oranı açısından
toplam yüzdeyi etkileyecek bir durum ortaya çıkarmasalar da bazı
bölgelerde aday önemli olabiliyor.
29 Ekim'in hafta sonuyla birleşip yurtiçi ve yurtdışı tatil
paketlerinin sunulmasıyla seçim tarihinin özellikle 1 Kasım olarak
belirlendiği iddiaları ortaya atıldı. Seçmenin 'Tatil mi yoksa
sandık mı?' yönündeki tavrını merak ettik. Seçmen kararlılıkla
sandığa gidecek. Sonuçlar, katılımın 7 Haziran'dan düşük
olmayacağını gösterdi. Yurtdışı oylar da toplam yüzdeyi etkilediği
için 7 Haziran'da katılım artmıştı. Bu seçimde yurtdışı katılımın
yüzde 30 civarında olacağını düşünüyoruz. Yurtiçinde katılım ise
yüzde 90'ı bulacak görünüyor. İklimin de etkisiyle seçmenler tatil
modunu ertelemiş gibi. Seçmen, kararlılık ve kızgınlıkla sandığa
gidecek. Anketlerde çıkan katılım puanı, yüzde 5 civarında düşüyor.
Bu da katılımın 7 Haziran'ın altında olmayacağını gösteriyor.”
SAHA GÖZLEMLERİMİZ YÜKSELİŞE İŞARET EDİYOR'
AK Parti Genel Başkan Yardımcısı Mustafa ATAŞ: “7 Haziran'dan bu
yana gerek CHP gerekse MHP'nin izlediği ret politikaları, çözüm
üretmede aşama kaydedememeleri, bu iki partiye oy veren seçmen
açısından AK Parti'yi umut haline getirdi. MHP ve CHP tabanından
bize bir yöneliş var. Seçmen istikrarın sürmesi ve 7 Haziran'dan
sonra yaşanan sıkıntıları yaşamamak için AK Parti'ye yöneliyor.
Sahada yaptığımız gözlemler de vatandaşla sağladığımız temaslar da
AK Parti'nin yükselişine işaret ediyor. Beklentimiz, 1 Kasım'a
kadar bu yükselişin daha da artması.”
'ELİMİZDEKİ SONUÇLARA YAKIN'
CHP Genel Başkan Yardımcısı Mehmet BEKAROĞLU: “ANDY-AR'ın rakamları
elimizdeki araştırma sonuçlarına yakın. Bütün araştırmalar CHP'nin
7 Haziran'a göre 2-3 puan artış kaydettiğini ortaya koyuyor. Ama
halen 9 puanlık seçmen konsolide olmamış. Bu seçmen henüz kararsız
görünüyor ve hangi partiye oy vereceğini belirlememiş. Sonuçlar, bu
seçmen dağıtılmadan bulunuyor. Bunun 1 Kasım seçimlerinde sandığa
partilerin trendlerine göre yansıyacağını düşünüyorum. Yükselme
trendinde olan partilere pozitif, düşme eğilimi içinde olan
partilere ise negatif yansıyacak.”
'ALGI OLUŞTURMAYA ÇALIŞIYORLAR'
MHP Genel Başkan Yardımcısı Semih YALÇIN: “ANKET sonuçları
manipülasyondur. Bu yolla manipülasyon yapanlar harekete geçti.
Seçim öncesinde algı oluşturmaya çalışıyorlar. MHP oy kaybetmiyor
ama böyle göstermek istiyorlar. 7 Haziran'dan önceki tüm anketlerde
MHP aşağıda gösteriliyordu. Ancak seçimlerde tahminlerin aksine MHP
gösterilen oranların üzerinde oy aldı. Biz 'Hayır'cı parti değiliz.
Koalisyona 'Hayır' diyen Cumhurbaşkanı'nın kendisidir. Hükümeti
kurma görevi alıp kuracakmış gibi yapan Ahmet Davutoğlu'dur.
Davutoğlu bize koalisyon bile teklif etmedi.”
'% 15-20 BANDINDA OY ALIRIZ'
HDP Grup Başkanvekili İdris BALUKEN: “7 Haziran öncesinde bu
anketlere gerekli tüm cevaplar sandıkta verilmişti. O zaman da
HDP'yi baraj altında bırakan anketler gündeme getirildi. Çatışmalar
nedeniyle zor bir seçim sürecine giriliyor ama biz oyumuzu ciddi
oranda artıracağız. Gerilim azalır, savaş ortamı normale döner ve
siyasetin sözü ortaya çıkarsa HDP'nin 1 Kasım'da alacağı oy yüzde
15-20 bandında olur.”