Antalya Hali'ne 'uçak krizi' darbesi
UÇAK düşürme krizi sonrası Rusya hükümetinin Türk ürünlerine karşı başlattığı ekomomik yaptırımlar, yaş meyve ve sebze sektörünü vurdu. Rusya'ya yaş sebze- meyve ihraç eden Antalya Hali'ndeki birçok firma faaliyetini durdurdu
Başta sera domatesi olmak üzere birçok sera ürünü sebze ile
Türkiye'nin çeşitli bölgelerindeki yaş meyve sebze ile narenciye
ürünlerinin ihracat üssü olan Antalya'da Büyükşehir Belediyesi
Toptancı Hali ve ilçelerdeki hallerde Rusya pazarına ihracat yapan
firmalar faaliyetlerini durdurdu. Yaş meyve ve sebze ihracatının
yoğun olduğu dönemde yaşanan bu kriz nedeniyle firmaların
faaliyetini durdurması üzerine çok sayıda çalışan da işsiz kaldı.
Kriz tarla ve seradaki üreticiden, bu ürünün hale taşınması ve
burada işlenmesi ve sonrasında ihracatının nakliyesine kadarki tüm
istihdam sürecini de işsiz bıraktı.
ÜRÜN GÖNDERMEYİ DURDURDUK
Kriz ortamı nedeniyle ürün yapmayı durdurduklarını belirten As Star
firmasından ziraat mühendisi İbrahim Akbulut, "Bu süreçten zarar
görmemek için ürün göndermeyi durdurduk. Çünkü zaten bir gemimiz
orada bekliyor, gümrük kapısında girmek için. Artı yolladığınız
zaman daha büyük sıkıntıya düşeceksin, yollamamak bu süre için kriz
ortamının düzelmesini beklemek açısından biraz daha iyi. Biraz daha
bekleyip Rusya ve Türk hükümetleri arasındaki diyaloglarla krizin
bir şekilde çözüme kavuşmasından, en azından ticari ilişkilere
yansımadan çözümünden yanayız" diye konuştu.
BAŞKA PAZAR ARAYIŞI
Piyasanın devamlılığı ve iki ülke diyaloğu açısından kısa zamanda
çözüm umudu taşıdıklarını belirten Akbulut, "Çünkü depolarımızda
bekleyen ürünler de var. Bunlar depolayabildiğimiz ürünler. Bir
süre daha bekleyeceğiz ve bu ürünleri Rusya dışındaki diğer
pazarlara göndermeye çalışacağız. Çünkü meyve sebzenin belli bir
bekleme süresi var. Örneğin Alaşehir'de üzüm, Adana'da narenciyemiz
var. Eğer Rusya'yla ticaret kapılarımız açılmazsa AB olabilir,
diğer ülkeler olabilir bir şekilde pazarlayıp göndermeye bakacağız"
dedi.
Firmalarında 30 kişi çalıştığını ve günde yaklaşık 50 ürün
işlediklerini belirten Akbulut, bu durum nedeniyle faaliyetin
durduğunu söyledi. Bu ortamda zarar etmektense yapmayıp ya da eksik
yapmanın daha mantıklı olduğunu belirten Akbulut, "Çünkü
gönderdiğiniz ürüne Rusya'nın tavır koyması, içeri almaması zarar
etmek demek" dedi.
BEKLEMEDEYİZ
Uçak düşürme olayı sonrası oluşan kriz ortamında Rusya'nın yüzde
100 olmasa da büyük kısıtlama uyguladığını belirten Kalyoncu
firması sahibi Necati Zengin, "Bu kesin bir yasak değil, sıkı
denetleme adı altında ama çok yavaş. Şu an haftada 1-2 TIR'ımızın
çıkışına müsaade ediyorlar. İlersinde de karamsar bir tablo
gözüküyor. Şu an hala beklentimiz ilişkilerin yeniden düzeleceği ve
ihracatın ivme kazanacağı yönünde. Beklemedeyiz. Beklentimiz
hükümetin de devletin de daha fazla mağdur olmamak için gerekenleri
yapması ve bu ilişkilerin düzelmesi" diye konuştu.
Kriz nedeniyle faaliyetini durduran Golden firmasının sahibi Nejden
Taşlı, "Paramız orada kaldı, kredilerimizde ödeme sıkıntısı oluştu.
50-60 TIR malımız yolda, gemilerde ve bunlar tabi çürüyüp yok olup
gidecek. İlk günden itibaren sorun yaşadık. Uçak düşürüldüğü gün
gümrüklerde mallarımızı çıkarmadılar. Faaliyeti durdurduk,
giderleri azaltmak için durdurduk. 1 hafta içinde yüzde fiyatlar
yüzde 70 düştü. Üreticinin de büyük kaybı var. İşçiler boşta kaldı.
TIR'lar, şoförler, hepsi durdu. İstihdam çok fazlaydı. Sadece halde
çalışan değil üreticiden bu ürünlerin sevkiyatına kadar tamamı
hesaplanmalı" diye konuştu.