Türkiye-İtalya Zirvesi’nde tarihi anlaşmalar! Meloni’den Erdoğan’a arabuluculuk övgüsü!

Türkiye ve İtalya, stratejik ortaklıklarını bir üst seviyeye taşıdı! 29 Nisan 2025’te Roma’da düzenlenen Türkiye-İtalya 4. Hükümetlerarası Zirvesi, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve İtalya Başbakanı Giorgia Meloni’nin liderliğinde gerçekleşti. Villa Pamphili Konutu’nda başlayan zirve, iki ülke arasında savunma sanayi, enerji, ticaret, kültür ve göç gibi kritik alanlarda 11 mutabakat zaptıyla taçlandı. Erdoğan, İtalya’nın Türkiye’nin Avrupa Birliği (AB) üyelik sürecine verdiği desteği överken, yeni ticaret hedefini 40 milyar dolar olarak duyurdu. Meloni ise Erdoğan’ın Ukrayna Savaşı’ndaki arabuluculuk çabalarına teşekkür ederek, “Türkiye ile stratejik ortağız” dedi. İşte bu tarihi zirvenin detaylarıZirvenin Kalbi: 11 Anlaşma ve 40 Milyar Dolar HedefiZirve, Türkiye ve İtalya’nın ekonomik ve siyasi bağlarını güçlendirmek için önemli bir platform oldu. 2024’te 32 milyar dolara ulaşan ikili ticaret hacmini 40 milyar dolara çıkarma hedefi, Erdoğan’ın konuşmasının en dikkat çeken noktalarından biriydi. “İtalya ile aramızda büyük bir uyum var,” diyen Erdoğan, Türk firmalarının İtalya’daki yatırımlarının artarak devam ettiğini vurguladı. İtalya, Türkiye’nin Akdeniz’deki en büyük, Avrupa’daki ise ikinci ticaret ortağı konumunda.Zirvede imzalanan 11 anlaşma, iki ülkenin işbirliğini çok boyutlu bir çerçeveye oturttu:Ticaret: Ticaret Bakanlığı ile İtalya Dışişleri Bakanlığı arasında ikili ticaretin geliştirilmesine dair ortak açıklama.Savunma ve Teknoloji: Baykar ile Leonardo arasında insansız hava sistemleri için ön protokol. Bu anlaşma, Avrupa İHA pazarında Türkiye’nin etkisini artıracak. Uzay: Türkiye Uzay Ajansı ile İtalya Uzay Ajansı arasında barışçıl uzay faaliyetleri için işbirliği.Kültür: Kültürel varlıkların yasa dışı ticaretine karşı ve müzeler arası işbirliği için mutabakat zaptları.Gençlik ve Spor: 2032 Avrupa Şampiyonası’nın ortak düzenlenmesi için gençlik ve spor alanında işbirliği.Sosyal Hizmetler: Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ile İtalya’nın ilgili bakanlıkları arasında sosyal hizmetler ve engelliler için anlaşmalar.Ulaştırma: Uluslararası ulaştırma koridorlarının kullanımı için işbirliği.Bu anlaşmalar, iki ülkenin sadece ekonomik değil, kültürel ve sosyal alanlarda da köprüler kurduğunu gösteriyor. Özellikle Baykar-Leonardo ortaklığı, savunma sanayinde yeni bir dönemin habercisi olarak değerlendiriliyor. DEİK Türkiye-İtalya İş Konseyi Başkanı Lale Cander, Avrupa İHA pazarının 10 yılda 100 milyar dolara ulaşacağını belirterek, bu işbirliğinin teknoloji transferi ve tedarik zinciri entegrasyonuna büyük katkı sağlayacağını vurguladı.İtalya’dan AB Sürecine Destek, Meloni’den Erdoğan’a ÖvgüErdoğan, İtalya’nın Türkiye’nin AB üyelik sürecine verdiği desteği övdü: “Avrupa Birliği’ne üyelik sürecimize başından beri desteğini esirgemeyen İtalya’nın bu yaklaşımını sürdüreceğine inanıyorum.” Ancak Meloni, geçmişte Türkiye’nin AB üyeliğine mesafeli duruşuyla biliniyor. 2023’te NATO Zirvesi sonrası yaptığı açıklamada, “Türkiye’nin AB üyeliği şu an gündemde üst sıralarda değil,” demişti. Zirvedeki sıcak atmosfer, İtalya’nın bu konuda daha yapıcı bir tutum sergileyebileceğine işaret ediyor, ancak somut adımlar henüz belirsiz. Meloni, Erdoğan’ın Ukrayna Savaşı’ndaki arabuluculuk rolüne teşekkür ederek, “Barış için süregelen adımlarını destekliyoruz,” dedi. Türkiye’nin Karadeniz güvenliğindeki lider rolünü vurgulayan Meloni, “Suriye’de demokratik, herkesi kucaklayan bir geçiş olsun istiyoruz. Sığınmacılar gönüllü olarak geri dönsün,” diyerek göç konusundaki ortak vizyonu dile getirdi.Savunma Sanayi ve Enerji: Yeni Ortaklıkların TemeliSavunma sanayi, zirvenin en kritik gündem maddelerinden biriydi. Baykar’ın 2024’te İtalyan Piaggio Aerospace’i satın alması ve Leonardo ile insansız hava sistemleri için mutabakat zaptı imzalaması, iki ülkeyi bu alanda stratejik ortak haline getirdi. Erdoğan, “İtalya ile savunma sanayi alanında önemli ilerleme kaydeden işbirliğimizi yeni ortaklıklar ve projelerle güçlendireceğiz,” diyerek bu alandaki kararlılığı vurguladı. Enerji alanında da hidrojen ve doğal gaz işbirlikleri masadaydı. Meloni, “Enerjide stratejik ortak durumundayız. Hidrojende de ileri gitmek istiyoruz,” diyerek yeşil ekonomi ve enerji güvenliğine yönelik ortak hedefleri ortaya koydu. Uluslararası Siyaset Araştırmaları Merkezi’nden Dr. Valeria Giannotta, bu işbirliğinin çelik ve kimya sektörlerinde de derinleşeceğini, Türkiye ve İtalya’nın küresel tedarik zincirlerinde bağımlılığı azaltmayı hedeflediğini belirtti.Bölgesel ve Küresel Sorunlar: Gazze, Suriye ve LibyaZirve, bölgesel sorunlara da odaklandı. Erdoğan, Gazze’deki insani krize dikkat çekerek, “İki aydır insani yardımların girişine izin verilmeyen Gazze’de ateşkese bir an önce dönülmesi önceliğimizdir,” dedi. Meloni, İsrail’in kendini savunma hakkını desteklese de, sivil halka insani yardımın artırılması gerektiğini vurguladı. Suriye’de ise iki lider, ülkenin yeniden inşası ve toprak bütünlüğünün korunması için mutabık kaldı. Erdoğan, İtalya’nın Suriye’ye yönelik yaptırımların kaldırılmasında öncü olabileceğini belirtirken, Meloni bu süreçte Türkiye ile işbirliğine açık olduklarını ifade etti. Libya’nın istikrarı için de uzun vadeli çözümler üzerinde çalışılacağı belirtildi.Göç ve Kültür: Ortak Gelecek İçin KöprülerDüzensiz göçle mücadele, zirvenin bir diğer önemli başlığıydı. Meloni, Türkiye-İtalya koridorunda göç akışının 2024’te %56 azaldığını belirterek, bu alanda işbirliğinin sıkılaştırılacağını söyledi. İki ülkenin dışişleri bakanlarının Libya ile göç anlaşması için çalıştığı da açıklandı. Kültürel alanda ise 2032 Avrupa Şampiyonası’nın ortak düzenlenmesi, iki ülkeyi spor ve gençlik projelerinde bir araya getirecek. Kültürel varlıkların korunması ve müzeler arası işbirliği için imzalanan anlaşmalar, Türkiye-İtalya dostluğunu daha da pekiştirecek.