Adil Gür'ün referandum tahmini
1 Kasım'ın tek bileni Adil Gür, referandumu değerlendirdi: Bugün yüzde 53 olan destek iyi bir kampanyayla yüzde 60'ın üzerine çıkar
Cumhurbaşkanlığı sisteminin de içinde olduğu 18 maddelik anayasa
değişikliği Meclis'ten 330'un üzerinde oy aldı. Türkiye, nisanda,
tarihinin en önemli kararlarından birini vermek için referanduma
gidecek.
Peki kamuoyu araştırmaları bu konuda ne söylüyor? Son seçimler
öncesinde aHaber ekranlarında yaptığı cesur açıklamalarla dikkat
çeken ve yine 1 Kasım seçimlerinin "tek bilen"i olarak öne çıkan
A&G Araştırma Şirketi Başkanı Adil Gür ile referandumu
konuştuk. Gür, "Bugün yüzde 53'ler mertebesinde olan desteğin
yapılacak iyi bir kampanya ile yüzde 60'lara doğru taşınacağını
düşünüyorum. Hatta üzerindeki bir oran bile benim için sürpriz
olmaz" dedi. İşte Adil Gür'ün referandum ve yeni sisteme ilişkin
görüşleri ve analizleri:
HALK DOĞRU KARAR VERİR
Meclis süreci tamamlandı. Şimdi referandum dönemi var.
Nasıl bir propagandasüreci izleyeceğiz?
Halkımız gerçekten feraset sahibi, cumhuriyet tarihi boyunca
yapılan tüm seçimlerde, referandumlarda hep doğru kararlar
verdiğini görüyoruz.
Referandum sürecinin sert söylemlerle geçeceğini düşünüyorum. AK
Parti ve MHP ülkenin bekasını, dış tehdidi, istikrarı ve hızlı
karar alma mekanizmasını anlatmaya çalışacak. Ayrıca, Türkiye
üzerinde oynanan oyunları, koalisyon hükümetlerinin ve
istikrarsızlığın bu ülkede nelere mal olduğunu anlatacaklar.
2001'de bir anayasa kitapçığının fırlatılmasının bu ülkede nelere
mal olduğunu vatandaşa ifade edecekler. 'Hayır' cephesinde yer
alanlar yapılan değişikliği bir hükümet sistemi değişikliği değil,
rejim değişikliği gibi lanse etmeye çalışıyorlar.
ÇOK NET ANLATILMALI
Nisan başında referanduma gidileceği konuşuluyor. Sistemi
halka anlatmak içinbu yeterli bir süre mi?
Elbette 2 aylık süre yeterli değil. Vatandaş anayasa ve hükümet
sistemi konusunda çok bilgili değil. Anayasa maddelerini anlatmak
yerine hap şeklinde vatandaşa ve ülkeye ne getireceği, ne
götüreceği basit cümlelerle anlatılırsa daha faydalı olur.
BİR AYDA BİR PUAN ARTTI
Cumhurbaşkanlığı sistemine kamuoyu desteği artıyor
demiştiniz. Bu görüşünüzdevam ediyor mu?
Hükümet sistemi değişikliğine hayır diyenler 15 Temmuz tarihine
kadar yüksek oranlardaydı. 15 Temmuz ile birlikte algılar değişti.
Bunun iki temel nedeni var: Birincisi 15 Temmuz'daki duruşu
nedeniyle Sayın Cumhurbaşkanı'na duyulan güven ve sempati arttı,
ikincisi ise 15 Temmuz ile birlikte toplumda tehdit algısı
güçlendi. Hem Cumhurbaşkanı'na duyulan güven hem de ülkenin hızlı
karar almaya ve istikrara yönelik ihtiyacı nedeniyle sistem
değişikliğine sıcak bakanların oranı artmaya devam etti.
Son yaptığınız kamuoyu araştırmalarındaki verilerden
bahseder misiniz?
2 hafta önce yaptığımız araştırmada yüzde 15-20 civarında
"Kararsızım-sandığa gitmeyeceğim- fikrim yok" diyenleri
dağıttığımızda 'evet' diyenlerin yüzde 53.2 olduğunu gördük. Hayır
diyenler ise yüzde 46.8. Bir önceki aya göre evet diyenler bir puan
arttı.
ERDOĞAN'A DESTEK % 61
Evet oranındaki artış devam etme eğilimi gösteriyor
mu?
Önümüzdeki dönemde kampanya sürecinde 'evet' derim diyenlerin
birkaç nedenden dolayı artacağını düşünüyorum.
Birincisi Cumhurbaşkanı'nı sevenlerin ve beğenenlerin oranı son
araştırmada yüzde 61'in üzerinde. İkincisi AK Parti ile MHP'nin oy
toplamı yüzde 65 civarında. Bu iki nedenden dolayı 'evet' oyları
artacaktır.
Özetle bugün yüzde 53'ler mertebesinde olan desteğin yapılacak iyi
bir kampanya ile yüzde 60'lara doğru taşınacağını, hatta yüzde
60'ın üzerindeki bir oranın benim için sürpriz olmayacağını
söyleyebilirim.
CHP TABANI RAHATSIZ
CHP ve HDP'nin aynı kanatta yer alması bu 2 partiye ne
kazandırır, ne kaybettirir?
CHP'nin HDP ile yan yana görünüyor olması, CHP tabanında da
rahatsızlık yaratıyor. Belki bugün MHP tabanının bir bölümü ikna
değilmiş gibi görünebilir ama ben MHP tabanından yüksek oranda
hayır çıkacağı kanaatinde değilim. MHP'li bir seçmen HDP bloğunda
yer alması kolay değil. CHP tabanı içerisinde yüksek oranda merkez
sağ seçmen var bu seçmenler partinin genel tavrının aksine hareket
edebilirler. CHP belki HDP'den kaçan oyların peşinde ama Dimyat'a
pirince giderken evdeki bulgurdan olma riski yüksek. SHP tecrübesi
unutulmamalı.
AYNI GÜNDE 2 SEÇİM...
Cumhurbaşkanlığı seçimi ile milletvekili genel seçiminin
aynı gün yapılması bazıçevrelerce eleştirildi. Bu konu hakkında ne
düşünüyorsunuz?
ABD'de başkanlık seçimleri ile senato seçimlerinin birlikte
yapılması, seksenli yıllardan itibaren oldukça hararetli halde
tartışıldı, sistemin daha sağlıklı olacağı söylendi. Yine aynı
şekilde Fransa'da parlamento seçimleri ile başkanlık seçimleri
arasındaki 2 yıllık fark kaldırıldı.
Seçimlerin aynı gün yapılması aynı sonuçların çıkmasını doğurmaz.
1999 seçimlerinde Fazilet Partisi belediyelerde yüzde 7.5 daha
fazla oy aldı. Demokratik Sol parti ise milletvekili seçimlerinde 6
puan daha fazla oy aldı. Yani vatandaş ayırt ediyor.
'HERKES SANDIĞA GİTMELİ'
Adil Gür: "Yüzde 60 tahminim, 'Çok rahat bir referandum olur,
sandığa gitmeye gerek yok' diye algılanmamalı. Herkes gidip oyunu
mutlaka kullanmalı. Anayasa değişikliklerinde vatandaş onayı ne
kadar yüksek olursa sonuç o denli değerli olacaktır."
"100 REFERANDUM OLSA HDP'Lİ BLOK KAZANAMAZ"
HDP/CHP bloğuna kazanma şansı hiç vermiyor musunuz?
Türkiye, cumhuriyet tarihinin en kararlı terörle mücadelesini
yürütüyor ve vatandaşlar parti ayrımı yapmaksızın yüksek oranda
devletin terörle mücadelesini destekliyorlar. Kamuoyunda PKK ve HDP
algısı ortada. Bu nedenle HDP nin içinde olduğu bir bloğun 100 kez
referandum yapılsa birinde bile kazanması mümkün değil.