'Erken kalkan yol alır' inanışı çöktü mü? Beynin en iyi öğrenme zamanı belli oldu

Çoğumuzun 'sabah zihni en iyisidir' inancının aksine, nöroloji uzmanları bilişsel performansın biyolojik ritmimizle, yani kronotiple yakından ilişkili olduğunu belirtiyor. Araştırmalar, akşam insanlarının bilişsel testlerde daha yüksek puanlar alabildiğini gösteriyor.

Geleneksel olarak, yeni bir şeyler öğrenmek veya karmaşık işler yapmak için sabah erken saatlerin en ideal zaman olduğu düşünülür. Indian Express'in haberine göre Nöroloji Klinik Lideri Dr. Shankar Balakrishnan'ın tıbbi görüşleri, bu genel kuralın bireylerin iç biyolojik saatlerine göre değiştiğini ortaya koyuyor.

KRONOTİP: BİLİŞSEL PERFORMANSIN ANAHTARI

Dr. Balakrishnan'a göre bilişsel performansımızı belirleyen temel faktör kronotipimizdir; yani doğal uyku-uyanıklık döngümüz. Bireyler genellikle üç ana kategoriye ayrılıyor: sabah tipleri, akşam tipleri ve ara tipler.

Uzman isim, "Çalışma programınız biyolojik ritminizle ne kadar uyumlu olursa, odaklanmanız, hafızanız ve performansınız o kadar keskin olur." dedi.

AKŞAM İNSANLARI DAHA YÜKSEK BİLİŞSEL PUAN ALIYOR

Araştırmalar, akşam saatlerinde kendilerini daha aktif hisseden yetişkinlerin, bilişsel testlerde sabah insanlarına kıyasla daha iyi performans gösterme eğiliminde olduğunu ortaya koyuyor.

• Verilerle Kanıt: Dr. Balakrishnan, akşam tiplerinin analiz edilen iki grupta, sabah tiplerinden sırasıyla %13,5 ve %7,5 daha yüksek puan aldığını belirtti.
• En Üretken Saatler: Akşam kronotipleri, özellikle 16:00 ile 18:00 saatleri arasında en iyi dikkat ve uyanıklığı sergiliyor. Objektif beyin testleri (EEG ve ERP) de bu saatlerde daha hızlı sinirsel işlemeye sahip olduklarını gösteriyor.

SABAH İNSANLARI NE ZAMAN ZİRVEDE?

Sabah tipleri ise günün erken saatlerinde en iyi performanslarını gösterirler.

• Zirve Saatleri: Uyanıklıkları ve üretkenlikleri sabah 8:00 ile 10:00 arasında zirveye ulaşır. Karmaşık ve yüksek odaklı görevleri bu zaman diliminde halletmeleri öneriliyor.
• Bilişsel Puanlar: Analiz edilen çalışmalarda, bu kişilerin genellikle orta ve akşam tiplerine kıyasla en düşük genel bilişsel puanlara sahip oldukları kaydedildi.

UYKU: ÖĞRENMENİN VE YARATCILIĞIN PEKİŞTİRİCİSİ

Dr. Balakrishnan, kronotip ne olursa olsun, uyku kalitesi ve zamanlamasının öğrenme üzerindeki etkisinin hayati olduğunu vurguluyor

• Hafıza Güçlendirme: Öğrenmeyi takip eden uykunun, bildirimsel hafızayı (bilgi ve hatırlama türü) önemli ölçüde iyileştirdiğini belirtiyor. Öğrenme ile uyku arasındaki sürenin uzaması unutma oranlarını artırıyor.
• Kritik Süre: Beynin hafızayı pekiştirmesi için 7-9 saatlik uyku kritik öneme sahip. Kronik uyku kısıtlaması, eleştirel düşünmeyi %17'ye kadar, çalışma hafızasını ise %13'e kadar düşürebiliyor.
• Yaratıcılık: Derin ve REM uykusu, problem çözme ve yaratıcı içgörüyü geliştiriyor. Beyin, uykuda zayıf kodlanmış anıları dahi güçlendirerek öğrenmeyi aktif olarak kolaylaştırıyor.