Merkez'den enflasyon açıklaması!
Merkez Bankası, mart enflasyonuna ilişkin değerlendirmelerini paylaştı. Yıllık enflasyondaki düşüşte, enerji ve gıda fiyatlarının belirleyici olduğunu bildirdi.
Merkez Bankası raporunda martta tüketici fiyatları yüzde 0,57
arttığı, yıllık enflasyon 0.51 puan azalarak yüzde 11,86'ya
gerilediğini hatırlatarak gıdada yıllık enflasyonundaki yavaşlamada
taze meyve ve sebze fiyatları etkili olduğu, diğer gıda
kalemlerinin enflasyonunun ise yükseldiğini bildirdi. Hizmet
enflasyonunun bu dönemde sınırlı bir oranda gerilediği kaydedilen
raporda, temel mal grubu enflasyonu döviz kuru gelişmelerinin
etkisiyle başta dayanıklı tüketim malları olmak üzere arttığı yer
aldı. Raporda görünüm altında, B ve C göstergelerinin yıllık
enflasyonunun bir miktar yükseldiği, eğilimlerinin ise görece yatay
seyrettiği vurgulandı.
Koronavirüsün sınırlayıcı etkisi
Raporda, yıllık tüketici enflasyonuna şubata göre temel mal
grubunun katkısı 0.28 puan arttığı, enerji, gıda ve hizmet
gruplarının katkıları ise sırasıyla 0.67, 0.10 ve 0.03 puan
azaldığı belirtildi. Martta hizmet fiyatları yüzde 0,52 arttığı,
grup yıllık enflasyonunun 0.07 puan gerileyerek yüzde 12,42’ye
indiği kaydedildi. Yıllık enflasyonun ulaştırma ve lokanta-otel
gruplarında sınırlı arttığı ifade edilen raporda, diğer hizmetler
grubunda gerilediği, kira ile haberleşme gruplarında ise yatay
seyrettiği vurgulandı.
Bu dönemde bazı hizmet grubu alt kalemlerinde koronavirüs
salgınının sınırlayıcı etkileri hissedildiğine işaret edilen
raporda şunlar yer aldı: “Lokanta-otel grubunda yiyecek ve içecek
hizmetlerindeki fiyat artışına karşın, konaklama hizmetleri
fiyatlarında bir miktar düşüş (yüzde 0,56) izlenmiştir. Diğer
hizmetler grubunda ise sağlık hizmetleri yıllık enflasyonundaki
artışa karşın, başta paket tur, bakım-onarım ve eğlence-kültür
hizmetleri olmak üzere, genele yayılan bir yavaşlama
görülmüştür.”
Temel mal grubunda kur artışı
Rapora göre temel mal grubu yıllık enflasyonu martta 1,13 puan
artışla yüzde 8,18 oldu. Bu dönemde yıllık enflasyon dayanıklı mal
grubunda belirgin olmak üzere tüm alt gruplarda yükseldi. Dayanıklı
mal grubu fiyatları aylık yüzde 1,10 arttı ve bu gelişmede Türk
Lirası’ndaki değer kaybının etkisi ile yükselen otomobil fiyatları
(yüzde 1,64) öne çıktı. Ocaktaki KDV indirimi neticesinde yılın ilk
iki ayında gerileyen mobilya fiyatlarında da yüzde 1,05 artış
kaydedildi.
Enerji fiyatları martta aylık yüzde 3,12 geriledi. Rapora göre
petroldeki sert düşüş sonrası Türk Lirası’ndaki değer kaybına
rağmen akaryakıt fiyatları bu dönemde yüzde 8,77 azaldı, yıllık
enflasyon ise yüzde -7,54 seviyesine indi. Bu gelişmeler sonucunda
enerji yıllık enflasyonu 5,73 puan azalarak yüzde 9,81 oldu.
Patateste dikkat çeken yükseliş
Gıda ve alkolsüz içecekler yıllık enflasyonu martta 0,53 puan
azalarak yüzde 10,05'e geriledi. İşlenmemiş gıda enflasyonu düşüşte
belirleyici olurken, işlenmiş gıda grubu yıllık enflasyonu
yükselişini sürdürdü. Bu dönemde taze meyve-sebze grubunda yıllık
enflasyon yüzde -6,56'ya indi, diğer işlenmemiş gıda grubunda ise
kırmızı et fiyatlarındaki artış eğilimi (aylık yüzde 5,06)
güçlenirken, beyaz et ve patates fiyatlarındaki yükselişler de
dikkat çekti.
Martta işlenmiş gıda grubunda ise fiyatlar yüzde 0,83 artarak grup
yıllık enflasyonu yüzde 17,28'e ulaştı. Bu grupta ekmek-tahıllar,
katı-sıvı yağlar ile alkolsüz içeceklerdeki fiyat artışları öne
çıktı. Özetle bu dönemde gıda enflasyonundaki yavaşlamada taze
meyve-sebze fiyatları etkili olurken, diğer gıda grubunda yıllık
enflasyon yüzde 15,26'ya yükseldi.
Petrol düşse de imalatta enflasyon arttı
Yurt içi üretici fiyatları martta yüzde 0,87 arttı, yıllık
enflasyon 0,76 puan azalarak yüzde 8,50 oldu. Bu dönemde,
Koronavirüs salgını kaynaklı olarak uluslararası emtia fiyatlarında
belirgin bir düşüş izlenmiş, özellikle petrol fiyatlarındaki
gerileme üretici fiyat artışını sınırlayan temel unsur oldu. Petrol
ürünleri hariç imalat sanayi fiyatları ise Türk Lirası’ndaki değer
kaybına bağlı olarak martta yüzde 1,91 ile yüksek oranda arttı;
petrol ve ana metal hariç imalat sanayi fiyatlarının ana eğilimi
yükseldi.