Aşı piyasası yıllık 25 milyar doları bulabilir
Yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınıyla mücadelede kilit önem taşıyan ve fiyatları 2,19 ila 44 dolar arasında değişen aşıların, küresel çapta yıllık 10-25 milyar dolar pazar büyüklüğü oluşturması bekleniyor.
Morgan Stanley ve Credit Suisse tarafından yapılan araştırmaya
göre, ortalama tek doz Kovid-19 aşısının 20 dolar olduğu baz
alındığında aşı üreticisi ilaç firmalarının sadece ABD, Avrupa ve
diğer gelişmiş ülkelerden yılda 10 milyar dolar gelir elde etmesi
öngörülüyor.
Araştırmaya katkı sunan Morgan Stanley Analisti Matthew Harrison'ın
tahminlerine göre de dünya genelinde insanların her yıl aşılanması
durumunda söz konusu gelir küresel çapta yıllık 25 milyar dolara
ulaşabilir.
Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF) tarafından
oluşturulan Kovid-19 veri tablosunda yer alan bilgilere göre,
farklı ilaç şirketlerinin tek doz Kovid-19 aşısı için uyguladığı
satış fiyatı 2,19 ila 44 dolar arasında değişiyor.
İngiliz basınında ise AstraZeneca tarafından üretilen aşının tek
doz satış fiyatının 4 dolar, Sanofi-GSK tarafından üretilen aşının
10 dolar seviyesinde olduğu belirtiliyor. Moderna ise ağustos
ayında tek doz aşının satış fiyatının en fazla 37 dolar olacağını
duyurmuştu.
Aşı çalışmalarına 16 milyar sterlinin üzerinde
yatırım
Salgının ortaya çıkışından bugüne kadar geçen sürede gözler hep aşı
çalışmalarında oldu.
Salgın kaynaklı ölümlerin önüne geçilmesi ve günlük hayatın normale
dönmesi, aşılamanın etkin şekilde yapılmasına bağlı olurken, bu
alanda ülkelerin, şirketlerin yaptığı çalışmalar hep gündemin ilk
sıralarında yer aldı.
Merkezi Londra'da bulunan bilimsel veri analiz şirketi
Airfinity'nin verilerine göre, bugüne kadar koronavirüse yönelik
aşı çalışmaları için devletlerin bütçesinden toplam 6,5 milyar
sterlin (8,92 milyar dolar) ayrıldı. Kar amacı gütmeyen farklı
organizasyonlar da aşı çalışmalarına yaklaşık 1,5 milyar sterlin
(2,06 milyar dolar) seviyesinde katkı sundu.
AstraZeneca, Pfizer/BioNTech, Novavax, Sinovac, Curevac, Johnson &
Johnson, Sanofi/GSK, Sanofi/Translate Bio aşı çalışmalarına kamu ve
hayır kurumları tarafından verilen destekler de dahil olmak üzere
toplam 16 milyar 675 milyon sterlin (22,88 milyar dolar)
seviyesinde yatırım yapıldı. Aşı çalışmaları için yapılan
yatırımların uzun vadede yatırımcılara kar sağlaması
bekleniyor.
Bu arada, çoğu ilaç şirketi, hükümetlerle yürüttükleri
görüşmelerde, alım gücüne göre farklı fiyat uygulayabilmek,
gerektiğinde esneklik sağlayabilmek ve diğer şirketlerle rekabet
edebilmek için satış ücretlerini açıklamaktan kaçınıyor.
Gelişmiş ülkeler aşıların yüzde 53'ünü satın
aldı
Airfinity verilerine göre, gelişmiş ekonomiler şimdiden
Pfizer-BioNTech ve Moderna tarafından üretilen aşıların yüzde
85'ini satın almış durumda. Diğer ülkelerin de ağırlıklı olarak
satış fiyatı daha makul ve lojistiği daha kolay olan AstraZeneca ve
Sinovac'ı tercih etmesi bekleniyor.
Merkezi Londra'da olan insani yardım kuruluşu Oxfam, Uluslararası
Af Örgütü ve Şimdi Küresel Adalet gibi sivil toplum kuruluşları
tarafından oluşturulan Halkın Aşı Dayanışması, yaptığı açıklamada,
dünya nüfusunun yüzde 14'ünü oluşturan gelişmiş ülkelerin şimdiden
aşıların yüzde 53'ünü satın aldığını duyurdu.