Uçak motorunda buzlanmaya son
Eskişehir Osmangazi Üniversitesi'nde geliştirilen bir projeyle uçak motorunda buzlanmanın önüne geçilebilecek.
Eskişehir Osmangazi Üniversitesi'nde geliştirilen bir projeyle
uçak motorunda buzlanmanın önüne geçilebilecek.
Eskişehir Osmangazi Üniversitesi (ESOGÜ) Mühendislik Mimarlık
Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü Enerji Anabilim Dalı Öğretim
Üyesi Prof. Dr. Haydar Aras'ın yürütücüsü olduğu "Hava
yönlendirici kanat üzerindeki buzlanma önleyici deliklere uygulanan
köşe yuvarlatma işleminin akışa etkisinin araştırılması"
isimli proje ile uçak motorunda buzlanma artık önlenebilecek.
Projeden elde edilen sonuçların, havacılık sanayinde önemli bir
boşluğu dolduracak boyutta olduğu vurgulanıyor. Prof. Dr. Haydar
Aras, proje ile ilgili açıklamasında, hava şartlarına bağlı olarak
uçak motorunda buzlanma görülebildiğini anlattı. Aras,
"Buzlanma daha çok motor bloğunun giriş kısmındaki
parçalarda meydana gelmektedir. Zamanla biriken buz tanecikleri
motor aerodinamik performansını büyük ölçüde etkileyecek ve
istenmeyen sonuçlara sebep olabilecek boyutlardadır. Mevcut
uygulamalarda, uçak motorunun giriş kısmında bulunan ön yatak
taşıyıcı parça buzlanma açısından büyük riske sahiptir. Buzlanmanın
önlenebilmesi için kullanılan mevcut yöntem ise, kanat üzerine
delik açılması şeklindedir. Bu deliklerden çıkan sıcak hava yüzeyde
film tabakası meydana getirerek buzlanmayı önlemektedir. Gerilme
yoğunluğunu azaltabilmek için deliklere köşe yuvarlatma işlemi
uygulanmaktadır. Böylece olası çatlak başlangıcı azaltılarak parça
ömrü arttırılmaktadır. Fakat bu işlem buzlanma açısından negatif
bir sonuç doğurmaktadır" diye konuştu.
Prof. Dr. Aras, uçak motorundaki buzlanma problemini çözmek için
uzun süredir üzerinde çalışılan projede, köşe yuvarlatma
yarıçaplarındaki farklılıkların, jet akışının yüzey ısı aktarımı
özelliğine muhtemel etkisi araştırılmış ve akışın yüzeyden koptuğu
kritik değerler elde edilerek köşe yuvarlatma işlemi için bir üst
sınır belirlendiğini söyledi. Aras, havacılık sanayinde
kullanılacak önemli sonuçlar elde edildiğini ve köşe yuvarlatma
işlemi için limit değer tespiti yapıldığını ifade ederek, buzlanma
açısından güvenli bir tasarım oluşturacak verilerin elde edildiğini
sözlerine ekledi.
(İHA)