Türkiye, Irak ve Suriye’de teyakkuzda
Kültür ve Turizm Bakanı Ömer Çelik, Suriye ve Irak kökenli olabileceğinden şüphelenilen eserlerin herhangi bir şekilde müzelere ve koleksiyonculara getirilmesi halinde hemen ilgili güvenlik birimleri ile irtibata geçilerek, eserlerin muhafaza altına alınacağını açıkladı.
Kültür ve Turizm Bakanı Ömer Çelik, Suriye ve Irak kökenli
olabileceğinden şüphelenilen eserlerin herhangi bir şekilde
müzelere ve koleksiyonculara getirilmesi halinde hemen ilgili
güvenlik birimleri ile irtibata geçilerek, eserlerin muhafaza
altına alınacağını açıkladı.
Suriye ile Irak'taki mevcut durum, oluşturduğu tüm olumsuzlukların
yanı sıra bölgeye ait tarihi ve kültürel varlıkların zarar görmesi
riskini de beraberinde getiriyor. Coğrafyada her anlamda stratejik
bir role sahip olan Türkiye, bu alandaki boşluğu da dolduruyor.
Özellikle Suriye sınırındaki iller başta olmak üzere tüm emniyet,
jandarma ve gümrük birimleri dikkatli olunması ve Suriye kökenli
olabilecek eserlere el konularak muhafaza altına alınması konusunda
uyarıldı.
Suriye ve Irak'ta yaşanan gelişmelerin coğrafyanın barındırdığı
kültürel varlıklar açısından bir kaygı yarattığını belirten Kültür
ve Turizm Bakanı Ömer Çelik, Bakanlık olarak politikalarının hangi
kimliğe sahip olursa olsun bütün kültür varlıklarını bir insanlık
mirası olarak kabul etmek olduğunu belirtti. Çelik, "Kendi
kültür varlıklarımız için geçerli olan bakış açımızı onlar için de
uygulamaktır" dedi.
Çelik, Suriye ve Irak gibi tarihi ve kültürel ilişkilerin akrabalık
boyutunda olduğu ülkelerdeki kültür varlıklarına sahip çıkmanın
aslında kendi kültürel mirasımıza da sahip çıkmak anlamına
geldiğini kaydetti. Bu bilinçle bu ülkelerde başlayan yasa dışı
kültür varlığı ticaretinin önlenmesine yönelik Bakanlık olarak
önemli adımlar attıklarına dikkat çeken Çelik, "Günümüz
şartları değerlendirildiğinde, özellikle Suriye'deki kültür
varlıklarının uluslararası alanda yasa dışı dolaşımının önlenmesi
ve mevcut durum sonlanıncaya kadar bu varlıkların yetkili birimler
tarafından güvenli bir ortamda muhafaza altına alınmasında polis ve
gümrük birimlerinin aktif bir rol oynadığını ifade etmek gerekir.
Suriye'deki durumun başlangıcından bu yana Suriye kökenli kültür
varlıklarının ülkemize girişinin önlenmesi ve şüpheli durumlarda
gerekli araştırmaların yapılması, özellikle de Suriye sınırındaki
illerimizde polis ve gümrük birimlerinin bilgilendirilerek
teyakkuzda olmalarının sağlanması amacı ile gerekli uyarılar
yapılmış ve kamunun ilgili tüm birimleriyle koordinasyon
sağlanmıştır" açıklamasında bulundu.
"GÜVENLİK BİRİMLERİ, SURİYE KÖKENLİ OLABİLECEĞİNDEN
ŞÜPHELENİLEN ESERLERLE İLGİLİ TEYAKKUZDA"
Suriye kökenli olabileceğinden şüphelenilen eserlerin herhangi bir
şekilde Bakanlığa bağlı müzelere, koleksiyonculara, özel müzelere
getirilmesi halinde vakit kaybetmeksizin ilgili güvenlik birimleri
ile irtibata geçildiğini belirten Çelik, bu bilgilerin ayrıca
Gümrük Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı, Emniyet Genel Müdürlüğü ve
Jandarma Genel Komutanlığı'na iletildiğini kaydetti. Çelik,
özellikle Suriye sınırındaki iller başta olmak üzere tüm emniyet,
jandarma ve gümrük birimlerinin dikkatli olması ve Suriye kökenli
olabilecek eserlerin el konularak muhafaza altına alınmasının
istendiğini açıkladı.
Çelik, "Öte yandan kayıp ve çalıntı kültür varlıklarının
duyurularının yapıldığı Interpol Çalıntı Sanat Eserleri Veri
Tabanı'nda yayınlanan Suriye eserlerine ilişkin tüm bilgi ve
görseller, kolaylıkla erişim sağlanması açısından dijital ortama
aktarılarak Türkiye'deki tüm müzeler ve koleksiyoncuların
uyarılması amacı ile valiliklere dağıtılmıştır. Ayrıca Suriye'den
çalınan eserlere ilişkin Interpol Veri Tabanı'ndan edinilen
bilgiler Bakanlığımız, Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü
web sayfasında yayımlanmaktadır. Örneğin Suriye'de Rakka ve Herqla
arkeolojik alanlarından çalınan eserlere ilişkin de bu kapsamda
gerekli duyurular yapılmıştır" ifadelerini kullandı.
"SURİYE KÖKENLİ OLMASI MUHTEMEL ESERLERİN KAYITLARI
ARŞİVİMİZDE AYRI AYRI TUTULUYOR"
Alınan tedbirlerin yanısıra adli makamların da konuyla ilgili
gerekli çalışmaları hassasiyetle yürüttüğüne dikkat çeken Çelik,
Suriye kökenli olabileceği değerlendirilen bazı eserlerin çeşitli
illerde kolluk güçlerince yakalanması üzerine bu olaylarla ilgili
yasal işlemler başlatıldığını bildirdi. Suça konu edilen bu
eserlerle ilgili adli sürecin Kültür ve Turizm Bakanlığı birimleri
tarafından titizlikle takip edildiğini vurgulayan Çelik, şunları
kaydetti:
"İlgili davaların sonuçlanması ve Suriye'deki durumun sona
ermesi akabinde Suriye kökenli olduğu tespit edilen eserlerin iade
edilmesi için gerekli işlemler yapılacaktır. Ayrıca bu konunun
önemine ilişkin farkındalık seviyesinin arttırılması ve bu alanda
etkin bir kamuoyu desteğinin oluşturulması amacıyla da çeşitli
çalışmalar yürütmekteyiz. Örneğin Mayıs 2013 tarihinde ülkemizde
gerçekleştirilen 35. Uluslararası Kazı, Araştırma ve Arkeometri
Sempozyumu'nda 'Kültür Varlığı Kaçakçılığı ile Mücadele: Suriye
Örneği' konulu bir sunum yapıldı. Bakanlığımızca katılım sağlanan
uluslararası her platformda ülkemizin bu konudaki hassasiyeti
vurgulandı. Kasım ayı içerisinde öncelikli olarak Gaziantep,
Mardin, Şanlıurfa ve Hatay illerinde müze uzmanları ve kolluk
kuvvetlerinin katılımıyla bilgilendirme semineri
gerçekleştireceğiz. Bu seminerde ülkemizde ele geçen Suriye kökenli
kültür varlıklarıyla ilgili izlenmesi gereken prosedüre ilişkin
yazılı materyaller dağıtacağız. Dağıtılacak bu materyaller, konuyla
ilgili yapılan iş ve işlemlerde standardın sağlanması açısından
oldukça önemlidir."
(İHA)