Osmanlı revakları yeniden Kabe’ye konuluyor
Suudi Arabistan hükümetinin 4 yıl önce başlattığı Kabe'yi genişletme projesi kapsamında söktüğü Osmanlı revakları, yerlerine konulmaya başladı.
Suudi Arabistan hükümetinin 4 yıl önce başlattığı Kabe'yi
genişletme projesi kapsamında söktüğü Osmanlı revakları, yerlerine
konulmaya başladı.
Osmanlı Sultanları 2. Selim ve 1. Mahmut Han döneminde 1573 ile
1577 yılları arasında inşa edilen kesme taş ve mermer blok
sütunlardan oluşan revakların sökülmesi başta Türkiye olmak üzere
İslam dünyasının tepkisini toplamıştı. O dönem Başbakanlık görevini
yürüten Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, konuyla ilgili Suudi
yetkililerle görüşmüş ve Osmanlı emaneti revakların tekrar Kabe'ye
yerleştirilmesinin sözünü almıştı. Kabe'nin etrafındaki Osmanlı
revaklarının yıkılıp yıkılmayacağı uzun süre İslam aleminin
tartışma konusu oldu. Kabe'yi Genişletme Projesini üstlenen Bin
Ladin Grubu, revaklarının yenilenmesi için Türkiye'den tarihi eser
restorasyonu konusundaki büyük şirketlerden birisi ile anlaştı.
2 BIN 754 PARÇA TEK TEK NUMARALANDI
Türkiye'den Mekke-i Mükerreme'ye giden bir ekip revakları özel
olarak numaralandırıp söktü. Sandıklar içerisine konulan 496 sütun,
881 kaide 152 kubbe, 232 küçük kubbe ve 993 parapetten oluşan
toplam 2 bin 754 parça Müzdelife'de Türk şirketine tahsis edilen
şantiye de tek tek elden geçirilip temizlendi. Revakların
incelenmesi esnasında Suudi ve Türk uzmanlar, kubbelerin inşa
ediliş şekliyle ilgili 450 yıldır bilinmeyen bir farklılıkla
karşılaştı. Bu benzersiz kubbelerin inşa ediliş şekli daha önce
hiçbir İslami mimaride bulunmayan bir teknikle yapılmıştı. Bitme
safhasına gelen, tavaf alanının genişletilmesi projesinde,
revakların seviyesi, tavaf alanı ile aynı seviyeye indirilip, 27
metre kadar içeri taşınacak. Böylece hem tavaf alanı genişleyecek
hem de tavaf alanında seviye farkı ortadan kalkacak. Aynı zamanda
tavaf edenlerin Kâbe ile göz teması rahat olacak. Bu çalışmalar
sonrasında tavaf alanı kapasitesinin yaklaşık 3 katına çıkacak.
Daha önce 50 bin kişi olan tavaf kapasitesi, metrekare başına 3
kişi hesaplandığında 150 bin kişiyi barındırabilecek. Rahat tarzda
tavafta 115 bin kişi metaf alanında olabilecek.
REVAKLARI YARISI ORİJİNAL YARISI MUHDES
Şirket, orijinal revaklarda kullanılan taşların gelmiş olduğu
Şemasi Dağı'ndan taşlar kesip, bunları yeniden inşa edilecek
revaklarda kullanıyor. Tavaf alanıyla aynı hizada olacak olan
sütunların eski mermer sütunların konulması dikkat çekiyor. Böylece
yeni revaklar alt sütunları 5 asırlık orijinal Marmara Mermeri
olarak devam ederken, üst kısımlardaki sarı taşların çoğu yeni
malzemeden yapıldı. Ancak yenilenen revaklar da Osmanlı'nın
yaptığının aynı görünümünde oluyor. Tavaf alanını genişletme
çalışmaları sırasında yeni yapılan devasa dış duvarlar muhdes
(sonradan yapma) revaklarla Kabe'nin eski görünümü korunmuş oldu.
Devasa beton yapıların soğuk görünüşü de yumuşatıldı. Yüzde 70'i
tamamlanan Osmanlı revakları orijinali gibi montajına hac yoğunluğu
sebebiyle ara verildi. Osmanlı revaklarını yeniden kurma
çalışmaların önümüzdeki yıl tamamlanacak genişletme inşaatı ile
aynı zamanda neticelendirilmesi bekleniyor. Mayıs ayından bu tarafa
yürütülen montajda Türk firması önemli bir yol aldı. Hac döneminden
sonra 45 gün dışarıdan umre için ziyaretçi alınmaması sebebiyle
önümüzdeki 2 ay çalışmalar daha da hızlanacak. Böylece gelecek hac
döneminde revaklar eski ihtişamı ile Kabe-i Muazzama'yı
çevreleyecek.
Suudi Kral Salman Bin Abdülaziz'in ‘Kabe'nin kolyesi gibi olmuş'
dediği tasarımı 500 yıl önce Mimar Sinan yapmıştı. Diyanet İşleri
Başkanı Prof. Dr. Mehmet Görmez de Osmanlı'nın kadim revaklarının
tavafın huşu içerisinde yapılmasına imkan sağladığını belirtmişti.
Yeni revaklar eski yerlerinden 20 metre daha Kabe'den dışarıya
doğru çıkartıldığı için birebir orijinal haliyle monte edilmesine
de fizikken imkan bulunmuyordu. Yeni kesilen taşlarla, modern
malzemeler olan alçıpan ve diğer modern unsurların birleştirilmesi
ile bazı yerlerde ilginç görüntülerde ortaya çıktı. Kral Abdülaziz
kapısından girişte hemen sağ tarafta klima ünitelerinin depolandığı
yerde alçak tavanlı bir namaz kılma yeri ortaya çıktı. Bu mekan şu
anda kullanılmaya başlandı.
(İHA)