Kuzey Kıbrıs sandığı gidiyor
Kıbrıs Türk halkı, 19 Nisan Pazar günü cumhurbaşkanlığı seçimi için sandığa gidecek.
Kıbrıs Türk halkı, 19 Nisan Pazar günü cumhurbaşkanlığı seçimi
için sandığa gidecek.
1974 Barış Harekatı'nın ardından kendi devlet çatısı altında ilk
devlet başkanlığı seçimini 20 Haziran 1976'da yapan Kıbrıs Türk
halkı, 39 yıl içinde 2 kez Kıbrıs Türk Federe Devleti devlet
başkanlığı; 6 kez de KKTC Cumhurbaşkanlığı için seçime gitti.
Yaklaşık üç hafta sonra yapılacak Cumhurbaşkanlığı seçimi, KKTC'nin
7. Cumhurbaşkanlığı seçimi olacak. 13 Şubat 1975'te kurulan Kıbrıs
Türk Federe Devleti Başkanlığı için 1976'da ve 1981'de yapılan
seçimleri Rauf Raif Denktaş kazanırken, 15 Kasım 1983'te kurulan
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı seçimini 1985, 1990,
1995 ve 2000 yıllarındaki seçimlerde sandıktan çıkan isim yine
Denktaş oldu. 2005 Cumhurbaşkanlığı seçimini Mehmet Ali Talat; 2010
yılındaki seçimi ise Derviş Eroğlu kazandı. 19 Nisan 2015 Pazar
günü yapılacak KKTC Cumhurbaşkanlığı seçiminde 5'i bağımsız 7 aday
yarışacak. Mustafa Akıncı (Bağımsız), Arif Salih Kırdağ (Bağımsız),
Mustafa Ulaş (Bağımsız), Mustafa Onurer (Kıbrıs Sosyalist Partisi),
Kudret Özersay (Bağımsız), Sibel Siber (Cumhuriyetçi Türk
Partisi-Birleşik Güçler) ve Derviş Eroğlu (Bağımsız) KKTC
seçmenlerinden 5 yıl süreyle Cumhurbaşkanı olmak için oy isteyecek.
Anayasa'nın 99. maddesine göre, Cumhurbaşkanı seçilebilmek için
seçimde kullanılan geçerli oyların yüzde 50'sinden bir fazlasını
almak gerekiyor. Adaylardan hiçbiri bu oy oranına ulaşamazsa, seçim
ikinci tura kalacak ve bir hafta sonra en çok oyu alan iki aday
arasında seçim yapılacak. KKTC Cumhurbaşkanlığı seçiminde bu yıl 7
adaydan 5'i bağımsız olarak yarışa katılıyor. En fazla bağımsız
adayın olduğu seçim ise 2010'daki Cumhurbaşkanlığı seçimi olmuştu.
5 yıl önceki seçimde 7 adaydan 6'sı bağımsızdı. Geçmiş yıllarda
UBP'den aday olan Derviş Eroğlu ve TKP'den aday olan Mustafa
Akıncı, bu seçimde seçmenin karşısına bazı partilerin açık desteği
olsa da "bağımsız" sıfatıyla çıkmayı tercih
etti.
3 KADIN ADAY VAR
Devlet başkanlığı/cumhurbaşkanlığı seçim tarihi boyunca sadece 3
kadın aday listelerde yer aldı. 1976'da, 1981'de ve 1985'te Dr.
Servet Sami Dedeçay; 2005'te Zehra Cengiz, bu yıl ise Sibel Siber,
Cumhurbaşkanlığı'nın kadın adayları oldu. Bağımsız Cumhurbaşkanı
adaylarından Mustafa Akıncı, daha önce Lefkoşa Türk Belediyesi
Başkanlığı ve Başbakan Yardımcılığı görevlerinde bulunmuş,
deneyimli bir politikacı. 2009 yılında aktif politikadan çekilen
Akıncı, 19 Nisan'da TDP ve BKP'nin desteğiyle seçime katılıyor.
Akıncı, 1995 ve 2000 yıllarındaki seçimlerde de Cumhurbaşkanlığı'na
adaylığını koymuştu. Kıbrıs Türk siyasi hayatının renkli siması
bağımsız aday Arif Salih Kırdağ, üçüncü kez Cumhurbaşkanlığı için
şansını deneyecek.
Halkın Adalet Konseyi (HAK) adlı sivil toplum örgütünün
başkanlığını yürüten bir hukukçu ve edebiyat öğretmeni Bağımsız
aday Mustafa Ulaş ilk kez aday oluyor. KSP'nin adayı olan emekli
öğretmen Mustafa Onurer, Cumhurbaşkanlığı için ilk kez aday oluyor.
Merhum Kurucu Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş, 2. Cumhurbaşkanı Mehmet
Ali Talat ve Cumhurbaşkanı Derviş Eroğlu'nun müzakere heyetinde yer
alan ve bir dönem "Toparlanıyoruz" adlı sivil
toplum örgütünün liderliğini de yapan akademisyen Kudret Özersay
da, 19 Nisan seçimine bağımsız aday olarak katılıyor. Seçimin tek
kadın adayı ve tıp doktoru olan CTP-BG'nin adayı Sibel Siber, 13
Haziran -31 Ağustos 2013 arasında geçici hükümette Başbakanlık
görevi de yapan Siber, 4 Eylül 2013'ten beri Cumhuriyet Meclisi
Başkanlığı görevini yürütüyor. Seçimin bir diğer bağımsız adayı
ise, halen Cumhurbaşkanı olan Derviş Eroğlu. Eroğlu,
Cumhurbaşkanlığı'na 5. kez aday oldu. Daha önce 1995, 2000, 2005 ve
2010 seçimlerinde de yarışan Eroğlu, Kıbrıs Türk siyasi hayatında
uzun yıllardır yer almış ve milletvekili, bakan ve başbakan olarak
görev yapmış bir isim. Eroğlu, UBP ve DP-UG'nin desteğiyle
yarışıyor.
EN ÇOK ADAY 2005'TE, EN AZ ADAY 1990'DA
2005 yılında yapılan ve 9 adayın katıldığı cumhurbaşkanlığı seçimi,
en çok adayın yarıştığı seçim olarak dikkat çekerken, sadece 3
adayın yarıştığı 1990 seçimleri ise en az adaylı seçim oldu. KKTC
Cumhurbaşkanlığı tarihinde ilk kez bu yıl yapılacak seçimde oy
pusulasında aynı ismi taşıyan 3 aday yer alacak: "Mustafa
Akıncı, Mustafa Onurer ve Mustafa Ulaş." 1976'dan bu yana
seçimlerde aynı ismi taşıyan aday olmamıştı. Cumhurbaşkanlığı seçim
tarihinde ikinci tura kalan iki seçim oldu. 1995 yılındaki seçimde
Rauf R. Denktaş ve Derviş Eroğlu ikinci tura kalırken, ikinci turun
galibi Denktaş oldu. 2000 yılındaki Cumhurbaşkanlığı seçiminde de
ilk turda hiçbir aday oyların yarıdan bir fazlasını alamadı. En çok
oyu alan adaylar yine Denktaş ve Eroğlu olurken, ikinci tur
Eroğlu'nun adaylıktan çekildiğini açıklaması üzerine yapılmadı ve
Yüksek Seçim Kurulu, Denktaş'ı seçilmiş ilan etti.
DENKTAŞ 6 KEZ ADAY OLDU, 6 SEÇİMİ DE KAZANDI
Merhum Kurucu Cumhurbaşkanı Rauf Raif Denktaş, devlet başkanlığı
veya cumhurbaşkanlığı seçimlerinde en fazla aday olan ve katıldığı
tüm seçimleri kazanan isim ünvanını taşıyor. Denktaş, 1976, 1981,
1985, 1990, 1995 ve 2000 yıllarındaki seçimlerde aday olarak
sandıktan çıkmayı başardı. Denktaş'ı 5'er kez aday olan Derviş
Eroğlu ve Ayhan Kaymak isimleri izliyor. Derviş Eroğlu, 1995, 2000,
2005 ve 2010 seçimlerine UBP adayı olarak katılırken, 19 Nisan'da
bağımsız aday olarak yarışacak. Ayhan Kaymak, 1985, 1995, 2000,
2005 ve 2010 yıllarındaki seçimlerde bağımsız aday oldu. KKTC
siyasi tarihinde Cumhurbaşkanlığı'na üçer kez aday olan isimler
Servet Sami Dedeçay, Özker Özgür, Alpay Durduran, Mehmet Ali Talat,
Arif Salih Kırdağ ve Mustafa Akıncı'dır. Kıbrıs Türk siyasi tarihi
boyunca Cumhurbaşkanlığı için iki kez aday olan isimler ise Arif
Hasan Tahsin, Zeki Beşiktepeli oldu. 1976'da aday olan Dr. Mustafa
Şevki Lusignan, Ahmet M. Berberoğlu, 1981'de aday olan Ziya Rızkı,
Hüsamettin Tanyar, 1990'da aday olan İsmail Bozkurt, 1995'te aday
olan Sami Güdenoğlu, 2000'deki seçimin adaylarından Turgut
Afşaroğlu ve Şener Levent, 2005'in adaylarından Nuri Çevikel, Zehra
Cengiz, Mustafa Arabacıoğlu ve Hüseyin Angolemli, 2010'daki
adaylardan Mustafa Kemal Tümkan ile Tahsin Ertuğruloğlu ve 19 Nisan
2015'te yapılacak seçimin adaylarından Mustafa Ulaş, Mustafa
Onurer, Kudret Özersay ve Sibel Siber, siyasi tarihlerinde şu ana
dek Cumhurbaşkanlığı'na bir kez aday olmuş isimlerdir.
(İHA)