Komisyonda ’usul’ tartışması
Meclis Plan ve Bütçe Komisyonunda usul tartışması yaşandı.
Meclis Plan ve Bütçe Komisyonunda usul tartışması yaşandı.
Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak, Plan ve Bütçe
Komisyonu'nda Bakanlığı'nın bütçesi hakkında Komisyon'da bilgi
verdi. Enerji stratejisi ve politikalara ilişkin olarak
değerlendirmede bulunan Bakan Albayrak şunları söyledi:
"Strateji ve politikalarımız; enerji arz güvenliği,
alternatif enerji kaynakları, kaynak çeşitliliği, yerli ve
yenilenebilir kaynakların ekonomiye kazandırılması,
sürdürülebilirlik, enerji piyasalarında serbestleşme ve enerji
verimliliği temellerine dayanmaktadır. Bu kapsamda, temel strateji
ve politikalarımız; yerli kaynaklara öncelik vermek suretiyle
kaynak çeşitliliğini sağlamak, yenilenebilir enerji kaynaklarının
enerji arzı içindeki payını arttırmak, enerji verimliliğini
artırmak, serbest piyasa koşullarına tam işlerlik kazandırmak ve
yatırım ortamının iyileşmesini sağlamak, petrol ve doğal gaz
alanlarında kaynak ülke çeşitliliğini sağlamak ve ithalattan
kaynaklanan riskleri azaltacak tedbirleri almak, jeopolitik
konumumuzu etkin kullanarak, enerji alanında bölgesel işbirliği
süreçleri çerçevesinde Ülkemizi enerji üssü ve terminali haline
getirmek, enerji ve doğal kaynaklar alanlarındaki faaliyetlerin
çevreye duyarlı halde yürütülmesini sağlamak, doğal kaynaklarımızın
ülke ekonomisine katkısını artırmak, endüstriyel hammadde, metal ve
metal dışı madenlerimizin üretimlerini arttırarak yurt içinde
değerlendirilmesini sağlamak, maliyet, zaman ve miktar yönünden
enerjiyi tüketiciler için erişilebilir kılmak."
"2023 yılında birincil enerji talebimizin 218 milyon TEP'e
ulaşması beklenmektedir" diyen Bakan Albayrak, şöyle devam
etti:
"Kömürün yüzde 37, doğal gazın yüzde 23, petrolün yüzde 26,
hidrolik enerjinin yüzde 4, nükleer enerjinin yüzde 4,
yenilenebilir ve diğer enerji kaynaklarının payının yüzde 6 olması
öngörülmektedir. Ülkemizde, ekonomik büyümenin sonucu olarak yıllık
elektrik enerjisi tüketim artışı uzun yıllardan beri ortalama yüzde
5,5 seviyelerinde gerçekleşmiştir. Elektrik enerjisi talebinde 2014
yılında yüzde 4,4; 2015 yılında ise yüzde 2.6 talebinde 2014
yılında yüzde 4,4; 2015 yılında ise yüzde 2,6 artış olmuştur. 2002
yılında 132,6 milyar kWh olan elektrik tüketimimiz yaklaşık iki kat
artarak 2015 yılında 263,8 milyar kWh'e ulaşmıştır. 2002 yılında
129,4 milyar kwh olan elektrik üretimi, 2015 yılında 259,6 milyar
kWh olarak gerçekleşmiş olup, bu üretimin yüzde 37,9'u doğal
gazdan, yüzde 28,0'ı kömürden, yüzde 25,8'i hidrolikten, yüzde
4,4'ü rüzgâr ve yüzde 3,9'u ise diğer kaynaklardan sağlanmıştır.Son
yıllarda, belirli bir anda talep edilen en yüksek elektrik enerjisi
talebi (puant talep); 2015 yılı Ağustos ayında 43.289 MW olarak
gerçekleşmiştir. 2002 yılında 31.846 MW olan elektrik enerjisi
kurulu gücümüz, 2015 yılı sonu itibarıyla 73.148 MW'a yükselmiştir.
2015 yılı sonu itibarı ile kurulu gücümüzün kaynaklara göre
dağılımına bakıldığında; yüzde 35,4'ü hidrolik, yüzde 29,1'i doğal
gaz, yüzde 20,6'sı kömür, yüzde 6,2'si rüzgâr, yüzde 0,9'u
jeotermal ve yüzde 7,8'i ise diğer kaynaklardan
oluşmaktadır."
NÜKLEER ENERJİ
Nükleer enerji konusunda ise Bakan Albayrak, "Enerji arz
güvenliğimizin sağlanması adına yenilenebilir enerjinin yanı sıra
nükleer enerjinin de ülkemizde elektrik üretim amaçlı kullanılması
elzem bir husustur. Dünyada nükleer enerjinin kullanımına
baktığımızda elektrik enerjisi üretiminin yaklaşık yüzde 11'nin
nükleer enerjiden sağlandığı görülmektedir. Ayrıca yarısı Fransa,
ABD, Rusya ve Çin'de olmak üzere dünyada 442 nükleer güç santrali
ünitesi (reaktör) işletmede, 66 tanesi ise inşa halinde olup 164
nükleer reaktörün daha yapılması planlanmaktadır. Fransa elektrik
üretiminin yüzde 74'ünü, ABD yüzde 19'unu, Almanya yüzde 15'ni
nükleer enerjiden karşılamaktadır. Cumhuriyetimizin kuruluşunun
100. yılında elektrik enerjisi ihtiyacımızın bugünkü düzeyin iki
katına ulaşarak yaklaşık 414 milyar kWh'e yükseleceği tahmin
edilmektedir. Bu doğrultuda, yerli ve yenilenebilir enerji ile
enerji verimliliğinden azami düzeyde yararlanma çalışmalarımızın
yanı sıra; nükleer enerjinin enerji arz kaynaklarımız arasına dâhil
edilmesi, artan elektrik enerjisi talebinin karşılanması ve ithal
yakıtlara bağımlılıktan kaynaklı risklerin azaltılması açısından
büyük önem arz etmektedir. Petrol ve doğal gazda dışa bağımlı olan
Ülkemizde nükleer santral mevcut değilken petrol ve doğal gaz
zengini G. Afrika, Rusya, ABD, Kanada, Meksika ve Birleşik Arap
Emirlikleri gibi ülkelerde nükleer santrallerin bulunması önemli ve
anlamlıdır.Bu gerçekler karşısında ülkemizde nükleer enerjinin,
mümkün olan en kısa süre içerisinde, elektrik enerjisi üretim
portföyünde yer alması ve ilerleyen dönemde portföy içindeki
payının artırılması büyük önem arz etmektedir"
değerlendirmesini yaptı.
KAYIP KAÇAKLAR
Kayıp kaçakların azaltılmasına değinen Albayrak,
"Kayıp-kaçak oranlarının azaltılması konusu öncelikli
hedeflerimizin başında gelmekte olup bu alandaki yoğun
çalışmalarımız ve alınan tedbirler neticesinde ülke genelinde
kayıp-kaçak oranları yüzde 25 düzeylerinden yüzde 15 düzeylerine
kadar düşürülmüştür. Özelleştirilen elektrik dağıtım şirketlerine
ise kayıp kaçakları azaltma zorunluluğu getirilmiş olup Ülkemiz
genelinde kayıp kaçakta 2016 yılı içinde de azaltma yönlü
hedeflerimiz belirlenmiştir" ifadelerini kullandı.
Türkiye'nin enerji sektöründe rekabete dayalı piyasaların
oluşturulması stratejisi çerçevesinde, elektrik, doğal gaz ve
petrol sektörlerinde sürdürülebilir bir büyümeyi temin edecek
yatırım ortamının oluşturulmasına yönelik önemli aşamaların
kaydedildiğini belirten Albayrak, "Enerji sektöründe
rekabete dayalı etkin, şeffaf ve güvenilir piyasaların
oluşturulmasına ilişkin önemli adımlar atılmış, sektörde faaliyet
gösteren kamu kuruluşları yeniden yapılandırılmış ve bu kapsamda
özelleştirmelerin de ivme kazanmasıyla serbestleşmeye yönelik
kuralların uygulanmasına başlanmıştır. Gelişmelere ve uygun mevzuat
altyapısının hazırlanmasına paralel olarak özel sektör tarafından
gerçekleştirilen enerji üretim tesisi yatırımları ivme kazanmıştır.
Ülkemiz enerji sektörünün önümüzdeki 10 yılda toplam yatırım
ihtiyacının 110 milyar Doları aşacağı tahmin edilmektedir. Bu
çerçevede, ihtiyaç duyulan yatırımların mümkün olduğu kadar özel
sektör tarafından yapılmasını sağlayacak düzenlemelerin hayata
geçirilmesi yönünde gerekli çalışmalar yürütülmektedir"
şeklinde konuştu.
USUL TARTIŞMASI
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak'ın konuşmasından
sonra Plan ve Bütçe Komisyonu üyeleri arasında usul hakkında
tartışma çıktı. Halkların Demokratik Partisi (HDP) Muş Milletvekili
Ahmet Yıldırım, Bakanlara 30 dakika verip, daha sonra 75 dakika
ekstra süre vermenin doğru olmadığını belirterek, Plan ve Bütçe
Komisyonu'na gelecek olan Bakanların konuşmasını bir gün önce
ellerinde olmasını ve ona göre milletvekillerinin konuyla ilgili
hazırlık yapmasını istedi.
Milliyetçi Hareket Partisi Antalya Milletvekili Mehmet Günal,
sürelerin daha iyi ayarlanmasını ve verimli kullanılmasını
isterken, Cumhuriyet Halk Partisi İzmir Milletvekili Musa Çam, dün
Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Yıldırım'ın iki saati
aşkın konuşma yaptığını hatırlatarak, Yıldırım'a özel tolerans
verildiğini iddia etti.
Çam, "Bakana özel ayrıcalık tanınıyor. Bu doğru bir tutum
değildir. Burada hiç kimse imtiyaz sahibi değildir. Enerji
Bakanlığı bütçesi görüşülüyor. Kocaman bir kitap, onar dakikalık
konuşma yapacağız. Bu hak mıdır, adalet midir? Biz burada hak,
adalet istiyoruz" ifadelerini kullandı.
Plan ve Bütçe Komisyonu Başkanı ve AK Parti Isparta Milletvekili
Süreyya Sadi Bilgiç, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Albayrak'ın
60 dakika konuştuğunu söyleyerek, Ulaştırma Bakanı'nın konuşmasının
her zaman uzun sürdüğünü belirtti. Bilgiç, "Siz ne olarak
oturuyorsunuz Sayın Çam? Babanızın oğlu olarak oturmuyorsunuz.
Kimin kimin damadı olduğu kimseyi ilgilendirmiyor. Sayın Albayrak
da Bakan olarak burada oturuyor" şeklinde konuştu.
Bakan Albayrak, konuşma kitapçığının birkaç gün önce hazır olduğunu
belirterek, özetlemeye çalıştığı sunumun 27 sayfa olduğunu söyledi.
Albayrak, "Dünkü resim, bugünkü resim ve gelecek resmin
özelinde Türkiye'nin enerji politikaları noktasında enerji arz ve
güvenliği, yerli ve yenilenebilir kaynaklara yönelik strateji ve
vizyonu, Türkiye'nin bölgesinde ve ülkesinde enerji güvenliği ile
ilgili stratejilerden bahsettik" ifadelerini kullandı.
Albayrak, AK Parti olarak iktidara 2002'de geldiklerini
hatırlatarak, "13 yılı yaşadığınız dönemde, birçok alanda
olduğu gibi bir yerden bir yere getirdik. Bunu halkımızın bilmesi
lazım. Türkiye ekonomi, enerji politikaları olarak nereden nereye
gelmiş, biz iktidar olarak dünle kıyaslayacağız. Dün ne zaman?
2002'den önceki bir zaman" şeklinde konuştu. Cumhuriyet
Halk Partisi Ankara Milletvekili Bülent Kuşoğlu, 2014 yılında 1.8
milyarlık bir bütçe kullandığını hatırlatarak, bunun hesabının
vermesi gerektiğini ifade etti. Ayrıca Kuşoğlu 2016 bütçesine
ilişkin 2 milyar TL ile ilgili bilgi vermesi gerektiğini sözlerine
ekledi.