Dünyada bir ilk: Kastamonu’da yapıldı
Kastamonu Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Dekan Yardımcısı Yrd. Doç. Dr. Adem Yavuz Sönmez, dünyada ilk kez kullanılan bir metotla alabalıklarda bulunan yağ yüzgecinden cinsiyet tespiti yaptı.
Kastamonu Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Dekan Yardımcısı
Yrd. Doç. Dr. Adem Yavuz Sönmez, dünyada ilk kez kullanılan bir
metotla alabalıklarda bulunan yağ yüzgecinden cinsiyet tespiti
yaptı.
Kastamonu Üniversitesi, şimdiye kadar tescil edilmiş 5. patenti
olan "Alabalıklarda Adipoz Yüzgeçten Androjen Reseptör
Sayımı ile Cinsiyet Belirleme" adlı buluşunu tanıttı.
Mevlüt Beyribey Konukevi'nde gerçekleştirilen basın toplantısında
konuşan Kastamonu Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Seyit Aydın,
"Yeni bir patentimizi daha aldık. Patenti alınan icat, Su
Ürünleri Fakültemiz Dekan Yardımcısı Yrd. Doç. Dr. Adem Yavuz
Sönmez'in çalışmasının bir neticesidir. Hem üniversitemize, hem de
ilim camiasına dolayısı ile pratiğe yeni bir teknik, yeni bir metot
kazandırdı. Kendisini tebrik ediyorum" dedi.
Patent hakkında basın mensuplarına bilgi veren Rektör Aydın,
"Alabalıklarda Adipoz Yüzgeçten Androjen Reseptör Sayımı
ile Cinsiyet Belirleme başlıklı patentimiz, Türk Patent
Enstitüsü'nden tescil edildi. 17 Mart 2014 tarihinden itibaren 7
yıl için incelemesiz olarak bu Patent verildi. Çalışmanın
detaylarını özetleyecek olursak; alabalıklarda adipoz yüzgeci, yani
yağ yüzgeci dediğimiz bir yüzgeç var. Bu yüzgecin fonksiyonu şu ana
kadar bilinmiyordu. Bilinmeyen bir fonksiyon ortaya çıkarıldı. Bu
fonksiyonun ortaya çıkarılması için de bir metot geliştirildi.
Alabalıkların yağ yüzgecinde cinsiyet tespitinde fonksiyonu olduğu
ve yağ yüzgecinden cinsiyetinin belirlenebileceği ortaya
çıkarıldı" diye konuştu.
Kastamonu Üniversitesi tarafından patenti alınan bu icatların
yatırıma kazandırılması için üretime sevk edeceklerini ve ardından
kullanıma sunacaklarını ifade eden Rektör Aydın, yeni patent
tescillerinin de yolda olduğunu kaydetti.
Rektör Aydın, Kastamonulu işadamlarını patentlerin üretime geçirme
hususunda bir kez daha yatırıma davet etti.
"Alabalıklarda Adipoz Yüzgeçten Androjen Reseptör Sayımı
ile Cinsiyet Belirleme" adlı buluşu hakkında sunum
eşliğinde bilgiler veren Kastamonu Üniversitesi Su Ürünleri
Fakültesi Dekan Yardımcısı Yrd. Doç. Dr. Adem Yavuz Sönmez ise,
"Alabalıkların gövdesinde mevcut diğer yüzgeçlerin
fonksiyonu bilinirken, yağ yüzgeçleri ilim camiasında bugüne kadar
bir muamma konusuydu. Bizim patentimizin konusu da bu yüzgecin
işleviyle alakalı. Bu çalışmamızda yağ yüzgecinden çok küçük
düzeyde bir doku alınıp, androjen reseptörü ile boyanıp, antikor
içeren hücrelerin sayımı ile erkek veya dişi olduğu ayrılıyor.
Yüzde 25'lik bir oran olduğunu tespit ettik. Erkek alabalıklarda
oranın daha fazla olması dolayısıyla hücre sayısına göre balığın
erkek ya da dişi olduğunu anlaşılabiliyor" şeklinde
konuştu.
Bu buluşun faydaları ile çalışma metodu hakkında da bilgiler veren
Sönmez, üreme mevsiminin dışında cinsi olgunluğa gelmemiş
balıklarda, bu buluş sayesinde rahatlıkla ayrım yapılıp yumurta ve
larva kalitesinin arttırılmasına katkı sağlayacağına dikkat çekerek
şöyle konuştu:
"Bundan sonra dünya çapında bu yönde yapılacak çalışmaların
hepsinde bu çalışmamız referans alınacak. Bu noktada hem
üniversitemiz hem de Kastamonu açısından önemli bir nihai sonuç
teşkil ediyor. Dünyada ilk kez Kastamonu Üniversitesinde kullanılan
bu metotla alabalıklarda cinsiyet tespiti yapıldı."
Toplantıya Rektör Aydın ile birlikte Rektör Yardımcısı Prof. Dr.
Sezgin Ayan, Su Ürünleri Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Mahmut Elp, Su
Ürünleri Fakültesi Dekan Yardımcısı Yrd. Doç. Dr. Adem Yavuz
Sönmez, Rektör Danışmanları Yrd. Doç. Dr. Tunay Kamer ve Yrd. Doç.
Dr. Onur Hasdedeoğlu katıldı.
(İHA)