Değeri artan arsadan devlet pay alacak: Yeni imar düzenlemesi yürürlükte

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın hazırladığı yeni yönetmelikle, imar planı değişiklikleriyle taşınmazların değer kazanması durumunda ortaya çıkan kazancın yüzde 90’ı kamuya aktarılacak.

Bakanlıktan yapılan açıklamaya göre, yeni düzenlemeyle şehirlerin plansız büyümesinin ve keyfi imar değişikliklerinin önüne geçilmesi hedeflenirken, oluşan değerin yüzde 90’ının kamuya aktarılması sağlanacak. Söz konusu değer artış payı sadece arsadaki değer artışına yönelik olacak. 

TAKSİTLİ ÖDEME VE PEŞİN ÖDEMEDE İNDİRİM 

Değer artış payını peşin ödemek isteyenler için yüzde 10 indirim uygulanırken, isteyen mülk sahipleri taksitle ödeme yapabilecek.

Açıklamada özel mülkiyette olup daha önce resmi kurum, idari tesis, okul, sağlık tesisi gibi kamu hizmet alanı olarak planlanan ancak kamulaştırılamayan taşınmazlar için de çözüm üretildiği belirtildi. Buna göre kamu kurumları bu alanlara artık ihtiyaç duymuyorsa ve ilgili idare de onay verirse, bu alanlarda plan değişikliği yapılabilecek. 

Yönetmeliğe göre, değer artışına konu olabilecek değişiklikler; ada bazında en az 1000 metrekarelik alanlarda nüfus, yoğunluk, kat adedi veya fonksiyon artışı ile parsel bazında konut dışı fonksiyon değişiklikleri olarak tanımlandı. Riskli yapılarda yüzde 20’yi aşan yoğunluk artışları da kapsama dahil edildi. Taşınmazın plan öncesi ve sonrası değeri, iki lisanslı gayrimenkul değerleme kuruluşu ile belirlenecek. Kıymet takdir komisyonu nihai artışı tespit edecek. Değerleme ücretleri malik tarafından karşılanacak. 

YENİ DÖNEM NASIL OLACAK? 

Peki yeni sistem nasıl olacak? Konuyla ilgili merak edilenleri CNN Türk canlı yayınında açıklayan Gayrimenkul Uzmanı Şenay Araç şu ifadeleri kullandı: “İmar değişikliği Resmi Gazete’de yayımlandı. Şehirlerin düzgün imarlı gelişmesini sağlayacak. Herkes kafasına göre imar yapamayacak. İmarlı olan yeriniz yüzde 90 değer kazanıyorsa bu da kamuya aktarılacak. Şöyle bir örnek vermek isterim. Diyelim ki Silivri’de bir arsanız var 100 bin TL. Siz başvurdunuz imar değişikliğine gittiniz. Buraya bir villa yapmak istiyorsunuz. İmar değişikliği sonrası arsa değeriniz 200 bin TL oldu. Değer sonrası üstüne gelen rakamdan %90’ı kamuya aktarılacak. Yani imar değişikliğinden dolayı 90 bin TL’si kamuya aktarılacak. 

YENİ DÜZENLEME İLE AMAÇLANAN NE? 

İmar değişikliklerini önlemek ve buradaki haksız kazançların önüne geçilmek için uygulanan bir düzenleme. Kontrolü mümkün. SPK denetleme uzmanları, Bakanlığın kendi bünyesinde olan denetimlerle tespit edilecek. 

Şehirlerin güvenli gelişmesi için önemli bir konu bu. Öyle yerler var ki diyorsunuz nasıl buraya imar vermişler. Haksız imarın önüne geçecek. Şu anda belediyelerin en güçlü kalemi imara açmak. Şu anda araziniz değerlendiği zaman değer kısmının yüzde 90’ını kamuya vermek zorundasınız. Bu da imar değişikliklerinin önünü kapamak açısından hem de haksız kazançların önüne geçmek açısından uygulandı. 

 
Diyelim ki imara açılacak bir yerden insanlar arazi toplayıp daha sonra imar açıldığında değeri 1 iken 10’a çıkıyor. Bunun da önüne geçilecektir. Her şey tam denetim altına girecektir. Yüzde 90’lık kısım için Bakanlık diyor ki ‘sen burada bir değer kazanmışsın, arsanın değeri bu, arsanı ticariye veya konuta çevirmişsin. Buradaki kazancın yüzde 90’ını kamuya aktaracaksın. Peşin ödemek istiyorsan yüzde 10 indirim yapılabilir’ diye bir seçenek sunulmuş.”