Çavuşoğlu’ndan S-400 açıklaması
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, S-400'lerle ilgili "Rusya ile bir anlaşma imzaladık. Bu anlaşma geçerlidir ve şimdi teslimat ne zaman olacak bunu konuşuyoruz. İki ülke arasındaki anlaşmaya üçüncü bir ülkenin karşı çıkması ve başka türlü karar alması uluslararası hukuka aykırıdır" dedi.
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, S-400'lerle ilgili
"Rusya ile bir anlaşma imzaladık. Bu anlaşma geçerlidir ve
şimdi teslimat ne zaman olacak bunu konuşuyoruz. İki ülke
arasındaki anlaşmaya üçüncü bir ülkenin karşı çıkması ve başka
türlü karar alması uluslararası hukuka aykırıdır"
dedi.
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile Rusya Dışişleri Bakanı Sergey
Lavrov, Antalya'nın Belek Turizm Merkezi'ndeki bir otelde bir araya
geldi. Çavuşoğlu ve Lavrov daha sonra heyetlerarası Türkiye-Rusya
Federasyonu Ortak Stratejik Planlama Grubu toplantısı ve 2019-2020
yılını kapsayan istişareler protokolü imza töreninin ardından ortak
basın toplantısı düzenledi. İmzanın ardından değerlendirmelerde
bulunan ve soruları cevaplayan Mevlüt Çavuşoğlu, Ortak Stratejik
Planlama Grubu Toplantısı'nın 7'ncisini gerçekleştirdiklerini
söyledi.
Lavrov ile her fırsatta bir araya geldiklerini aktaran Çavuşoğlu,
"Bölgesel konuları değerlendiriyoruz. İlişkilerimizin
kurumsallaşan çerçevesinden yılda bir defa bu toplantıyı yapıyoruz.
Tüm ilişkilerimizi birlikte ele almak ve bakanlıklar olarak bunun
koordinasyonunu sağlamayı planlamak ve üst düzeyli konsey
toplantılarının hazırlıklarını yapmak bu toplantının temel
amacıdır. 8 Nisan'da Rusya'da liderlerin eş başkanlığında bir
toplantı gerçekleştireceğiz. Birçok konu ele alınacak. Bu
toplantıda bunun da hazırlığını yaptık. Ticaret Bakanımız Ruhsar
Pekcan Karma Ekonomik Komisyonu'nun eş başkanlığına getirildi.
Zirve öncesi Rusya'ya giderek hazırlıklarını yapacak. İlişkilerin
gelişmesinden mutluyuz. Rusya'dan Türkiye'ye gelen turist artışını
görmekten mutluluk duyuyoruz. Vize konusunda birlikte çalışıyoruz.
Resmi pasaport sahipleri ve tır şoförlerine yönelik vize kolaylığı
konusunda Putin belge imzalamıştı. Beklentimiz vatandaşlarımıza
vizenin tamamen kaldırılması" dedi.
"100 MİLYAR DOLARLIK TİCARET HACMİ"
Bölgesel konularda işbirliğini güçlendirdiklerinin altını çizen
Mevlüt Çavuşoğlu, "Sadece Suriye ve belli ülkeler değil,
Orta Doğu ve Kafkaslar dahil birçok alanda istişare yaptık. Birçok
alanda istişare yapıyoruz. İki ülke arasında 100 milyar dolarlık
ticaret hacmi hedefi var. Geçen yıl ticaret hacmimiz yüzde 14
arttı. Bu hedefimiz için umut verici" ifadelerini
kullandı.
GOLAN TEPELERİ AÇIKLAMASI
Rus bir gazetecinin ABD'nin Golan Tepeleri'ne yönelik kararı
sorulan Çavuşoğlu, "Biz, Trump bu belgeyi imzaladıktan
hemen sonra açıklamamızı ve tepkimizi gösterdik. Böyle bir kararı
tanımıyoruz. Uluslararası hukuka aykırıdır. Buralar Suriye
topraklarıdır. Bir devlet ben istedim diye böyle olacak dediği
zaman o kararlar uluslararası alanda meşru olacak diye bir kaide
yok. Seçim öncesi Netanyahu'ya destek çıkmak için bu karar alındı.
Oldubittilerle maalesef bölgenin istikrarını olumsuz etkiliyorlar.
Huzursuzluk ve kaos oluşturuyor. Türkiye olarak bu belgeye
karşıyız" açıklamasını yaptı.
ASTANA SÜRECİ
Suriye'deki Anayasa Komitesi'ndeki gelişmeler konusundaki soruya
Çavuşoğlu, şu cevabı verdi:
"Bu konuda siyasi süreç çok önemli. Anayasa Komisyonunun
kurulması aşamasında Astana süreci önemlidir. Astana süreci
olmasıydı Cenevre sürecinden bahsedilemezdi. Cenevre'yi ayakta
tutan Astana'dır. Birkaç isim konusunda çalışmalar sürdürülüyor.
Önümüzdeki süreçte bir araya gelip bu komisyonun kurulduğunu
açıklayabiliriz."
"S-400 AÇIKLAMASI"
Türkiye'nin Rusya'dan alacağı S-400 hava savunma sistemi konusunda
ABD'nin verdiği tepkiler sonrası Türkiye'nin nasıl bir süreç
izleyeceği sorulan Çavuşoğlu, "Biz Rusya ile bir anlaşmaya
vardık. Türkiye'nin hava savunma sistemine ihtiyacı vardı. Birçok
ülkeyle müzakere yaptık. Bazı ülkeler veremedi, vermek istemedi.
Rusya ile bir anlaşma imzaladık. Bu anlaşma geçerlidir ve şimdi
teslimat ne zaman olacak bunu konuşuyoruz. İki ülke arasındaki
anlaşmaya üçüncü bir ülkenin karşı çıkması ve başka türlü karar
alması uluslararası hukuka aykırıdır. 'Ben böyle istiyorum böyle
olacak' artık geçerli olmadığını bütün dünyanın görmesi gerekiyor.
Bu anlaşmaya bağlıyız. Üçüncü bir ülkeye verme, satma gibi bir şey
yok. Kendi ihtiyacımız için alıyoruz. Rusya istediği zaman üçüncü
bir ülkeye istediği zaman satabilir. Niye ben alacağım ürünü üçüncü
bir ülkeye vereyim? F-35'i Türkiye ortaklarından biridir. Bazı
parçaları Türkiye üretiliyor. Türkiye yükümlülüğünü yerine
getirmiştir. Çok taraflı bir projedir. ABD'den çelişkili
açıklamalar geliyor. Trump'ın Cumhurbaşkanımıza söylediği açık ve
kayıttadır. Bu karmaşada herkes farklı şeyler sürüyor. Bir gerçek
var ki Türkiye Cumhuriyeti'nin Rusya ile S400 konusundaki anlaşması
geçerlidir" değerlendirmesini yaptı.
"BOŞLUĞU TERÖR ÖRGÜTLERİ DEĞERLENDİRMEMELİ"
Suriye'de YPG'nin elindeki silahların hatırlatılması üzerine Bakan
Çavuşoğlu, ABD'nin orada işbirliği yaptığını söyledi. ABD'nin terör
örgütlerine çok silah verdiğini aktaran Mevlüt Çavuşoğlu,
"O silahları geri alacaklarını söylediler. Şimdi bazılarını
alamayacaklarını söylüyor. YPG/PKK bu silahların önemli bir kısmını
sattı. Bazıları Türkiye'de yakalandı. PKK/YPG bu bölgede olduğu
sürece komşu ülkelerin ve Suriye'nin güven içinde olduğu
söylenemez. Suriye'nin toprak bütünlüğü tehdit altındadır. Bunların
amacı Suriye'yi bölmektir. Koalisyon bunları cesaretlendirmiştir.
ABD'nin çekilme kararının ardından güvenli bölge nasıl olur ve
buralarda nasıl çalışacağız, bu kararı alan ABD ile görüşüyoruz.
Aynı zamanda Rus ortaklarımız ile bu konuları koordine ediyoruz,
birlikte çalışıyoruz. Türkiye ve Rusya'nın Suriye'nin toprak
bütünlüğüne bağlılığı ortadadır. ABD'nin çekilme kararının ardından
bir eylem planının olmadığını görüyoruz. ABD'den bu konuda da
farklı ve çelişkili açıklamalar geliyor. Süreci birlikte koordine
etmek durumundayız. Boşluğu terör örgütleri
değerlendirmemeli" diye konuştu.
"ABD'NİN ÇEKİLMESİ BÖLGE İÇİN ÖNEMLİDİR"
Suriye topraklarındaki İdlib konusunda Rusya ile imzaladıkları
mutabakatın geçerli olduğunun altını çizen Bakan Çavuşoğlu,
"Sahada uygulanması için sahada arkadaşlarımız çalışıyor.
Ortak devriye dahil aşamalı olarak sahadaki işbirliğini somut bir
şekilde görülüyor. İdlib mutabakatını başarılı şekilde uygulamak
bizim ortak sorumluluğumuzdur. Ama özellikle son zamanda rejimin
saldırıları arttı. Rejimin bu saldırıları durdurması gerekiyor.
Siviller de ölüyor, ateşkesi tam olarak tesis etmemiz lazım.
Birlikte çalışmaya devam ediyoruz. Biz Astana garantörleri olarak
herkesten daha fazla Suriye'nin toprak bütünlüğünü destekliyoruz.
Suriye'nin kuzeyi de Golan Tepeleri de Suriye'nin topraklarıdır. Şu
andaki rejim ile ilişkilerimiz malum ama buralar Suriye halkının ve
Suriye devletinindir. Rejimin başında o olmuş, bu olmuş bunu
değiştirmez. Rejim buraya dönecekse ABD çekilmem diyor. ABD'nin
çekilmesi bölge için önemlidir. Bu konuları sadece ABD ile değil
ortaklarımız ile de koordine ediyoruz. Güvenli bölge fikri
Türkiye'nin güvenliği çok önemlidir. Bu bölgede güvenli bölge
olmazsa rejimin eline geçerse ayrı bir kaos doğar. Geçici tedbirler
Suriye'nin geleceğini tehdit etmez, etmemelidir" dedi.
CEMAL KAŞIKÇI CİNAYETİ
İstanbul'da öldürülen Suudi gazeteci Cemal Kaşıkçı cinayetini
işleyenlerin açık şeffaf yargılanması talebinin yerinde olduğuna
değinen Çavuşoğlu, "Biz bütün bilgileri paylaştık. Bizim
açımızdan problem yok. Suudi Arabistan ile de paylaştık. Ama
Suudiler tarafından bize bilgi verilmedi. BM'nin böyle bir açıklama
yapması doğrudur. Herkesin yargılama süreci hakkında bilgi sahibi
olması gerekiyor" açıklamasını yaptı.
"TİCARET HACMİMİZ İSTİKRARLI ŞEKİLDE ARTARAK DEVAM
EDİYOR"
Rus Bakan Sergey Lavrov, bakanlıklar arasında yıllık istişareler
programı kapsamında çalışmalar yürüttüklerini söyledi. Önlerindeki
üst düzey işbirliği toplantısı kapsamında Putin ve Erdoğan'ın
programına hazırlık mahiyetinde bu toplantıyı yaptıklarını dile
getiren Lavrov, "Bu zirve Rusya'nın başkentinde yapılacak.
Çalışmalar güzel bir tempoda devam ediyor. Türkiye, Rus Toplumsal
Forumu yapılacak. Ticaret hacmimiz istikrarlı şekilde artarak devam
ediyor. İki ülke arasındaki 100 milyar dolarlık ticaret hacmi
hedefine ulaşacağız. Türk akımı olsun, nükleer santral olsun bütün
bu projeler bizim belirlediğimiz takvim kapsamında devam ediyor.
Zamanında devreye alınacaktır. Askeri, savunma işbirliği konularını
ele aldık. Hali hazırda S-400 savunma sistemlerinin tedariki
konusunda çalışmaları memnuniyetle takip ediyoruz"
ifadelerine yer verdi.
2017'ye göre Türkiye'ye giden Rus turist sayısında yüzde 25 artış
olduğunu kaydeden Lavrov, vatandaşlarının güvenliğini sağlayan
Türkiye'ye teşekkür etti.
Vize serbestisi konusuna da değinen Sergey Lavrov,
"Çalışmalarımıza devam ediyoruz. Yakın zamanda hususi,
görev pasaport sahibi ve profesyonel sürücülere vize muafiyeti
üzerine çalışıyoruz. Türkiye'ye gelen veya yaşayan vatandaşlarımıza
ibadet imkanı sağlayan Türkiye'ye minnettarız" dedi.
"SURİYE'DE ORTAK ÇALIŞMAMIZ DEVAM EDİYOR"
Öncelikli ele aldıkları konulardan birinin Suriye olduğunu aktaran
Lavrov, "2254 sayılı BM kararı kapsamında çalışmaların
devam ettirilmesinden yanayız. Buradaki kararların etkin şekilde
uygulanmasını bekliyoruz. Astana Formatı kapsamında Türkiye, Rusya,
İran aktif olarak çalışıyoruz. Astana Formatı çözüme katkı
sağlıyor. Bu formata engel olmak isteyenler de var ama anayasa
komisyonu kurulması çalışmalarını hızlandırdık. BM, Suriye hükümeti
ve muhalefetle işbirliği içinde bu çalışmaları yürütüyoruz. Anayasa
komitesinin kurulmuş olması Cenevre sürecinin geliştirilmesine
katkı sağlayacaktır. Mültecilerin barış içinde ülkelerine
dönebilmesi önemli. Beşeri ortamın iyileştirilmesi önem arz ediyor.
Askerden arındırılmış bölge çalışmaları devam ediyor. Suriye
arazisinde terörizmin ortadan kaldırılması için müşterek
çalışmalarımıza devam edeceğiz" diye konuştu.
LAVROV'DAN GOLAN TEPELERİ AÇIKLAMASI
ABD'nin Golan Tepeleri kararını değerlendiren Rus Bakan Lavrov,
"Bu adımı İsrail'deki seçimler kapsamında değerlendiriliyor
ama bunun başka bir boyutu var. Öyle hissediyorum ki, bu bilinçli
olarak, 'Ben her şeyi yaparım' gösterisidir. Bu gösteri ultimatom
ve tehditle yapılan şey bu bir nevi yeni bir aracı dış politikada
uyguladığı ABD'nin. Bu tür ilişkileri uluslararası hukuka aykırı.
Burada düşünülebilen uluslararası ilişkiler ilkesi ihlal edilmekte
ve çiğnenmekte. Güvenlik Konseyi'nin Orta Doğu çözüm sürecinin
Golan Tepeleri kararına aykırı bir davranıştır"
açıklamasını yaptı.
"HERHANGİ BİR KOMŞU DEVRE DIŞI BIRAKILAMAZ"
ABD'nin Suriye'den çekileceği ve diğer bölgelerin durumu için
açıklama yapan Lavrov, "Biz Türk meslektaşlarımızla bu
konuyu ele alıyoruz. Suriye'nin kuzeydoğusuyla ilgili ortak
yaklaşımımız var. Bunu Suriye'nin toprak bütünlüğüne saygı duyarak
ve Türkiye'nin de güvenliğini göz önünde bulundurarak yapmamız
gerekir. Türkiye ile Suriye arasındaki sınırdan bahsediyoruz.
Komşulardan birinin burada devre dışı bırakılması mümkün değil.
Adana Sözleşmesi güzel bir alt yapı. Fırat'ın doğusunda olup
bitenlerle ilgili ABD çekildiğini söyledi ama henüz çekilmedi.
Orada oluşmuş durumu, ABD'nin girmesinden önceki duruma döndürmek
gerekir. Araplar yaşadıkları topraklara dönmeleri gerekmektedir. Bu
2254 BM kararı kapsamındaki alınan karardı ve bu şekilde uygulamış
oluruz" ifadelerine yer verdi.
(İsa Akar-Mustafa Bürge/İHA)