Bir benzeri daha yok !
Çorum'da yol yapım çalışmaları kapsamında bulunan 3 bin 500 yıllık Hitit kılıcına paha biçilemiyor.
Çorum'da yol yapım çalışmaları kapsamında bulunan 3 bin 500
yıllık Hitit kılıcına paha biçilemiyor.
Dünyada bir başka örneği bulunmayan kılıç, tarihin en büyük
imparatorlukları arasında yer alan Hititlerin başkenti Hattuşa'da
iki greyder kepçesi operatörü tarafından tesadüfen bulundu. O dönem
Köy Hizmetleri Müdürlüğü'nde görevli iki kepçe operatörü Hitit
Krallarından Tuthaliya'ya ait olan tarihi kılıcı Boğazköy Müzesi'ne
teslim etti. Burada yapılan incelemede Hitit dönemine ait olduğu
anlaşılan kılıç, daha sonra Çorum Müzesi'ne nakledildi. Sert
bronzdan ve döküm tekniğiyle yapılan kılıcın balçak kısmında yer
alan perçin deliklerinden itibaren kabzaya geçen kısmın dövülmek
suretiyle yapıldığı, delik kenarlarındaki çapaklardan ve münferit
çekiç izlerinden anlaşılıyor.
ÜZERİNDE YER ALAN YAZI
Bulunduğu tarihten itibaren arkeoloji dünyasının da gündemine
oturan kılıç, adak olarak sunulmuş. Kılıcın sol kenarında çivi
yazısıyla Akadça olarak "ı-nu-ma du-ut-ha-lı-yalugal.gal
kur a-as-su-wa u-hal lıQgır an-nu-tım a-naıskur be-li-su
u-se-lı" yazılı cümle görülüyor.
‘‘Büyük kral Tuthaliya, Assuwa ülkesini yerle bir ettiği zaman bu
kılıcı efendisi fırtına tanrısına adak olarak sundu" yazılı
kılıcın savaş ganimeti olarak ele geçirilmesinden sonra üzerine
yazıldığı tahmin ediliyor.
60 gram ağırlığında, 70 santimetre uzunluğunda teknik ve işleme
yönünden kusursuz bir simetriğe sahip olan bu kılıç Hitit tarihinin
amansız savaşçısı, büyük kral Tuthaliya'nın Ege kıyılarındaki
Assuwa ülkesine karşı kazandığı askeri zaferin benzersiz bir
yansımasını ifade ediyor. Henüz bir benzeri daha bulunamamış
olması, kılıcı paha biçilemez kılarken bu eşsiz eser,
Boğazköy-Hattuşa ve diğer Hitit şehirlerinde, bir çok gizemli
arkeolojik eserin keşfedilmeyi beklediğinin en güzel ve heyecan
verici kanıtı olarak ifade ediliyor.
"DÜNYADA BAŞKA ÖRNEĞİ YOK"
Müze Müdürü Arkeolog Metin Çakar, Hitit dönemine ait kılıcın Müze
Müdürlüğünde bulunan ünik eserlerden biri olduğunu söyledi.
Milattan önce 14-15. yüzyıllara ait kılıcı adak kılıcı olarak
adlandırdıklarını anlatan Arkeolog Çakar, "Kılıcın ilginç
bir bulunma hikayesi var. 1991 yılında Boğazkale ilçesinde yol
düzenlemesi yapan kepçe operatörleri kazı çalışmasında kılıcı
buluyorlar. Önce Boğazkale Müzesi'ne getiriliyor kılıç, sonra da
Çorum Müzesi'ne nakledildi. O yıllardan beri Çorum Müzesi'nde
sergileniyor. Kılıcın özelliği bronzdan yapılmış olması ve döküm
tekniğiyle yapılmış. Üzerinde bir satış Hititçe çivi yazısı ile
Akadça yazılmış bir yazı. Hitit Krallarından II. Tuthaliya
tarafından yazıldığını tahmin ediyoruz. Kılıcın üzerinde ‘Assuwa
ülkesini yerle bir ettiğim zaman bu kılıcı efendim fırtına
tanrısına adak olarak sundum' yazıyor.
Arkeoloji dünyasında ve dünyada başka bir örneği bulunmayan bu ünik
kılıç, yaklaşık 680 gram ağırlığında sapıyla birlikte 79 santimetre
uzunluğunda. Müzemize gelen ziyaretçiler tarafından da beğeniyle
ilgileniyor. Müzemizdeki ünik eserlerden bir tanesi"
dedi.
(Muhammed Muttalip Yalçın/İHA)