1 asır sonra Türkiye’ye döndü
Kilis'in Elbeyli ilçesinde doğan Suriyeli Türkmen Mecid Şaban, 11 yaşında ayrıldığı Türkiye'ye yaklaşık bir asır sonra geri döndü. 105 yaşındaki Şaban, doğduğu toprakların kimliğini istiyor.
Kilis'in Elbeyli ilçesinde doğan Suriyeli Türkmen Mecid Şaban,
11 yaşında ayrıldığı Türkiye'ye yaklaşık bir asır sonra geri döndü.
105 yaşındaki Şaban, doğduğu toprakların kimliğini istiyor.
Kilis'in Elbeyli ilçesi Ali Mantar köyünde 1911 yılında doğan Mecid
Şaban, ailesi ile birlikte 3 ay sonra Suriye'nin Halep kentine
bağlı Çobanbey ilçesine taşındı. Sınır olmaması nedeniyle sık sık
11 yaşına kadar Kilis ve Gaziantep'teki akrabalarının yanına gidip
gelen Mecid Şaban, Kurtuluş Savaşı ve ardından başlayan ekonomik
sıkıntılar nedeniyle Çobanbey'den çıkamaz oldu. Suriye ve Türkiye
arasında çizilen sınırlar nedeniyle Türkiye'deki akrabaları ile
bağları tamamen kopan Şaban, hamallık ve işçilik yaparak geçim
savaşına düştü.
UZUN YAŞAMIN SIRRI HURMA VE YOĞURT
Yoksulluk ve sefalet çektiklerini anlatan Mecid Şaban, çocukluk
dönemlerinde yiyecek fazla bir şey bulamadıklarını belirterek, uzun
yaşamanın sırrının hurma ve yoğurt olduğunu ifade etti. Şaban,
ömrünün büyük bir bölümü açlık ve sefalet çekerek geçmesine rağmen
sevdiği hurma ve yoğurdu bulmakta hiç zorlanmadıklarını
vurguladı.
SINIRLARIN ÇİZİLMESİNİ HATIRLIYOR
Halep'in Osmanlı Devleti'ne bağlı olduğu dönemleri hatırladığını
söyleyen Mecid Şaban, Suriye Türkiye arasındaki sınırın çekildiği
dönemi de unutamadığını belirterek, anılarını anlattı. Şaban,
"Ben burada, Alimantar'da doğdum. Sonra annemler ile
Çobanbey'e gittik. 10-11 yaşlarına kadar buraya, Halep'e, köylerine
gider gelirdim. Sonra sınır çekildi, biz Suriye'de, buradaki
akrabalar da Türkiye'de kaldı" dedi. Fransızların geldiği
dönemi ve yaşanan savaşların da aklından çıkmadığını vurgulayan
Şaban, o dönemlerde tüfeğin bile yaygın olarak kullanılmadığını
sözlerine ekledi. Evlenen ve 6 çocuk sahibi olan Şaban, çocukları
ile birlikte sürdürdüğü mücadelede bir ev sahibi oldu. Çocukları
ile birlikte hayatını sürdüren Şaban, bir asrı bulan ömrünün yarısı
çalışarak geçirdi.
SAVAŞTA OĞLUNU VE EŞİNİ KAYBETTİ
Şaban, Suriye'de çıkan iç savaşta bir oğlunu ve eşini kaybetti.
Mecid Şaban, şiddetlenen çatışmalar üzerine çocuklarını da alarak,
Türkiye'ye sığınmak amacıyla evini ve yurdunu terk etti.
Suriye'deki kimliğini bile almadan yola çıktığını anlatan yürümekte
zorluk çekmesine rağmen Türkiye'ye ulaştığını ifade etti.
ASKERLER SIRTINDA TAŞIDI
Yaşına rağmen yola eline aldığı koltuk değneği ile çıktığını
belirten Mecid Şaban, yürüyememesi nedeniyle bir traktör bularak,
yolun büyük bir bölümünü traktör üstünde geldiğini anlattı. Kalan
yolun büyük bir bölümünü çocukların sırtında giden Şaban, sınır
hattında kendilerini gören Türk askerlerinin de kendisini sırtında
taşıdığını ifade etti. Askerlerin önce zırhlı araca binmesini
istediğini söyleyen Mecid, korktuğu için araca binmeyip askerlerin
sırtında sınırı geçtiğini ifade etti. Mecid, "Allah Türk
askerlerinden razı olsun. Halim kalmamıştı. Ayakta bile
duramıyordum. Asker aldı sırtına beni Türkiye tarafına
geçirdi" ifadelerini kullandı.
TEK İSTEĞİ TÜRK VATANDAŞLIĞI
Yaklaşık 90 yıl sonra doğduğu topraklara kavuşmanın sevincini
yaşayan Şaban, sürekli tespih çekerek, zaman zaman ise ellerini
açarak dua ediyor. Doğduğu topraklara bir asır sonra da olsa
dönebildiği için şükreden Mecid Şaban, yaşadığı fakirlik ve
sıkıntılara rağmen yaşamını sürdürdüğünü söyleyerek, yetkililerden
Türk kimliği istiyor. Kendisinin de Türkmen olduğunu ve Suriye'deki
evlerinin yerle bir olduğunu belirten Şaban, yabancısı olmadığı bu
toprakların vatandaşı olmak istediğini ifade etti.
Mecid Şaban'ın oğlu Muhammed de Türk vatandaşı olmaması nedeniyle
babasını hastalandığında özel hastaneye götürmek zorunda
kaldıklarını ve doğduğu toprakların hiçbir hakkından
faydalanamadığını ifade etti. Babası ile birlikte kirada
kaldıklarını belirten Muhammed Şaban, Suriye'den kimlik, tapu gibi
hiçbir evrak ya da eşya getiremediklerini kaydetti. Bugün sınır
hattı ve mayınlı bölge olan alanlarda babası ve arkadaşlarının
oyunlar oynadığını anlattığını da sözlerine ekleyen Mecid, çizilen
sınırlarla birlikte babası ve arkadaşlarının mayınlı bölgelerden
uzaklaştığını kaydetti.
HAFIZASI GİDİP GELİYOR
Mecid Şaban'ın oğlu Muhammed, zaman zaman babasının hafızasının
gitmesine rağmen, eski dönemlere ait bir çok konuyu hatırladığını
ifade etti. Babasının artık koltuk değneği ile yürümekte de
zorlandığını belirten Muhammed Şaban, babasının özellikle Kurtuluş
Savaşı döneminde yaşananları, sınır hattının çekilmesi ve bölgeye
mayınların çekilmesi anılarını sık sık anlattığını ifade etti.
Muhammed Şaban, "Yaşadığı yoksullukları anlatıyor. Sağda
solda çalışarak, bizi bu duruma getirdi. Bereket versin, bu yaşa
geldi. 6 çocuğu var. 1 çocuğu kayıp oldu. Eşini de kaybetti. O
yüzden Türkiye'ye taşındık. Babam sürekli eski dönemlere ait
anılarını anlatıyor. Özellikle sınır çekilmesini, mayınların
döşenmesini, yaşanan savaşları anlatıyor" şeklinde
konuştu.
(Mehmet Bulut - Serhat Demir/İHA)