Refah Partisi böyle kapatıldı
Refah Partisi, 'irtica' ve 'laiklik karşıtlığı' gibi abes iddialarla 16 Ocak 1998 tarihinde Anayasa Mahkemesi tarafından kapatılmıştı. İşte Refah Hareketi'nin geçmişi ve kapatılma süreci..
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Vural
Savaş, iktidarda iken Refah Partisi (RP)
hakkında, "Lâik Cumhuriyet ilkesine aykırı
eylemleri" gerekçesiyle dava açtı.
Sekiz ay süren dava sonunda Refah Partisi, 16 Ocak
1998'de Anayasa Mahkemesi tarafından; parti görevlilerinin
laiklik karşıtı eylemleri, devletin kurucusuna karşı suçlamaları ve
başörtüsü ile ilgili siyaseti gibi iddialar neticesinde
kapatıldı.
Dava devam ederken Necmettin
Erbakan başkanlığındaki Refah Partisi, 28 Şubat
süreci içerisinde iktidardan uzaklaştırılmıştı.
REFAH PARTİSİ'NİN GEÇMİŞİ...
Refah Partisi (kısaca RP), Millî Görüş hareketinin 12 Eylül
Darbesi'nden sonra kurulan siyasi partisidir. 1987'de Genel
başkanlığa Necmettin Erbakan getirildi. 1991 seçimlerinde meclise
girdi. 1995 seçimlerinden birinci parti olarak çıktı. 1997'de
Refahyol Hükümetini kurdu. "Lâik Cumhuriyet ilkesine
aykırı eylemleri" gerekçesiyle, 16 Ocak 1998'de
Anayasa Mahkemesi tarafından kapatıldı.
Kuruluşu ve 1980'ler
Milli Selamet Partisi, 12 Eylül 1980 askeri harekatından sonra
kapatılmıştı. Millî Güvenlik Konseyince (MGK) siyasi partilerin
yeniden kurulup faaliyet göstermesine izin verilmesi üzerine 19
Temmuz 1983'te avukat Ali Türkmen başkanlığında Millî Selamet
Partisi'nin görüşlerini benimseyen Refah Partisi (RP) kuruldu.
Kurucularının Millî Güvenlik Konseyi tarafından birkaç defa veto
edilmesi sebebiyle, kadrosu, kanunların öngördüğü zamanda
tamamlanamadığından 1983 seçimlerine katılamadı. Daha sonra kurucu
üyeler arasından veto edilmeyen Ahmet Tekdal parti başkanlığına
getirildi.
Refah Partisi ülke çapında çok kısa zamanda bütün teşkilatını kurdu. Programında manevi kalkınmaya ve sanayileşmeye ağırlık vereceğini belirterek, Millî Selamet Partisi'nin muhafazakar-dini oy tabanına yerleşti. İlk olarak 25 Mart 1984'te Ahmet Tekdal başkanlığında yerel seçimlere katıldı. Oyların %4,44'ünü alarak Urfa ve Van belediye başkanlıklarını kazandı. 28 Eylül 1986'da 11 ilde yapılan milletvekili ara seçimlerine katıldı. Bu seçimlerde %4,76 oy alabildi. 6 Eylül 1987'de yapılan referandum (halk oylaması) ile bazı eski siyasi parti liderlerine siyaset yapma yasağı kaldırılınca, Millî Selamet Partisi eski başkanı Necmettin Erbakan Refah Partisi genel başkanlığına seçildi (11 Ekim 1987).
Refah Partisi, Kasım 1987'de yapılan milletvekili erken genel
seçimlerine Necmettin Erbakan başkanlığında girdi. Oylarının
oranını %7,16 oranına çıkardı. Ülke genelinde %10 barajını
aşamadığı için milletvekili çıkaramadı. Mart 1989'da yapılan
Belediye Başkanlığı (Yerel İdare) Genel Seçimlerinde Türkiye
genelinde toplam oy oranını %9,8'e çıkardı. Kahramanmaraş, Sivas,
Şanlıurfa, Van ve Konya illerinin belediye başkanlıklarını
kazandı.
Yükselişi
20 Ekim 1991 Milletvekili Erken Genel Seçimine Refah Partisi,
Milliyetçi Çalışma Partisi, Islahatçı Demokrasi Partisi üçlü
ittifak olarak katıldılar. Anayasaya göre iki ve daha fazla
partinin birleşerek seçime katılmalarının yasak olması sebebiyle bu
üç partinin ittifakları kâğıt üzerinde resmi bir belgeye
dayanmamaktadır. Bunun için IDP ve MÇP partilerinin milletvekili
adayları seçime katıldıkları bölgelerden bağımsız aday olarak
katılmışlar, fakat her üç parti de birbirinin adaylarına oy
vermişlerdir.
20 Ekim 1991 Erken Genel Seçimlerine bu şekilde katılan Refah Partisi, Türkiye genelinde kullanılan seçmen oylarının %16,90'ını alarak TBMM'ye 62 milletvekiliyle girdi. TBMM'de grup kuran dört partiden birisi oldu. Daha sonra Milliyetçi Çalışma Partisi'ne ve Islahatçı Demokrasi Partisi'ne mensup milletvekilleri ayrıldılar. Kapatılan partilerin açılmasına izin verilmesi üzerine açılan MSP, Refah Partisine katıldı.
1994 Yerel Seçimlerinde büyük bir sıçrama yaptı; yüzde 19.14
oranında oy alarak, İstanbul ve Ankara belediye başkanlıklarını
kazandı. 24 Aralık 1995 genel seçimlerinde yüzde 21.38 oy oranıyla
158 milletvekilliği kazandı ve birinci oldu. Seçimlerden hemen
sonra Anavatan Partisi'yle yapılan koalisyon görüşmeleri
başarısızlıkla sonuçlandı.
Kapatılması
28 Şubat Süreci Doğru Yol Partisi'yle kurduğu koalisyon hükûmeti
(Refahyol Hükümeti) 28 Haziran 1996'da TBMM'de güvenoyu aldı,
Erbakan da başbakan oldu. Daha sonra Erbakan'ın istifa etmesi
üzerine Refahyol hükümeti dağıldı (Haziran 1997).
21 Mayıs 1997'de Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Vural Savaş, iktidarda iken RP hakkında, "Lâik Cumhuriyet ilkesine aykırı eylemleri" gerekçesiyle dava açtı. Refah Partisi, 8 ay süren dava sonunda, 16 Ocak 1998'de Anayasa Mahkemesi tarafından kapatıldı. Necmettin Erbakan, Şevket Kazan, Ahmet Tekdal, Şevki Yılmaz, Hasan Hüseyin Ceylan ve İbrahim Halil Çelik'e 5 yıl süreyle siyaset yasağı getirildi. Kapatılma gerekçesinde, parti görevlilerinin laiklik karşıtı eylemleri, devletin kurucusuna karşı suçlamaları ve başörtüsü ile ilgili siyaseti de deliller(!) arasında sayıldı.[1]
Partinin programları arasında; Türkiye'de manevi kalkınmayı sağlamak, adil düzeni kurmak, ağır sanayiyi gerçekleştirmek, İslam ülkeleriyle olan ilişkileri arttırmak, faizi kaldırmak, Türkiye'nin AB'ye girmesinin faydasız olduğu gibi dini temelli görüşleri vardı.
Fazilet Partisi, Refah Partisinin siyasi mirasçısı olarak kuruldu.