Oluk oluk para akıttı, piyasaları salladı!
Fed'in faiz indirimini öteleyeceği beklentisi ile dolar serbest düşüşe geçti. Yabancı yatırımcı 1.5 milyar dolar bozup TL'ye geçince dolar TL karşısında 2 günde yüzde 2 eridi. Gelen parada İran'ın izi de var!
ABD Merkez Bankası'nın (FED) kötü gelen ABD verilerinin ardından
faiz artırımlarını öteleyebileceği beklentisinin global bazda
doların değer kaybına neden olmasıyla dolar dün 2.8853 seviyesine
kadar indi. Bu seviye 7 Aralık 2015'ten bu yana doların en düşük
düzeyi oldu. Dolar hafta başında çıktığı 2.97'lik seviyeye göre ise
9 kuruşluk bir gevşemeye imza attı. TL'nin dolar karşısında 2
günlük değer kazancı dün bir ara yüzde 2'ye yaklaşırken, bankacılar
piyasaya 1-1.5 milyar dolar civarında giriş olduğunu tahmin
ediyor.
Habertürk'ten Rahim Ak'ın haberine göre, doların 25 Ocak'tan sonra
hızla aşağı gelerek o günden sonra yaklaşık 14 kuruş gerileyerek
3.02 liradan 2.88 liraya kadar inmesinin ana nedeni FED'in faiz
indiriminin ertelenme olasılığı olsa da kulislerde dolaşan iddialar
FED'in yanı sıra Ortadoğu'dan ciddi bir etki olduğunu gösteriyor.
İran'ın şimdiye kadar birkaç ülkede tutmak zorunda kaldığı ancak
artık serbestlik kazanan 100 milyar dolarlık servetinin bu düşüşte
etkili olduğu konuşuluyor. Şöyle ki İran'ın özellikle Dubai ve
Malezya'daki parasının bir kısmının uluslararası yatırımları ve
ticareti finanse etmek için kullanma amaçlı belirli miktarlar
halinde Türk Lirası'na döndüğü ifade ediliyor.
100 MİLYON DOLARLIK ALIMLAR
Paranın henüz Türkiye'ye gelmediği ancak Ortadoğu'daki bankaların
Türkiye muhabir bankaları aracılığıyla satın alındığı kaydediliyor.
Özellikle dolar satım işlem emirlerinin 100 milyon dolarlık adımlar
halinde yapılması bu tezi doğrulayan gelişme olarak görülüyor. 2
günde İran'dan 500-700 milyon dolar geldiği iddia ediliyor. Bu
ülkenin kısa sürede uluslararası dolaşıma sokacağı yaklaşık 5
milyar doların 2 milyarını Türkiye'ye getireceği veya Türk
Lirası'na dönerek değerlendireceği ifade ediliyor.
YABANCI GELDI, FAİZ DÜŞÜŞE GEÇTİ
Yabancı yatırımcıların dolar satıp Türk Lirası ürünlere girmesiyle
tahvil-bono piyasasında ise 12 Mart 2025 itfalı 10 yıllık gösterge
tahvil yüzde 10.70'den yüzde 10.62'ye kadar indi. Öte yandan 14
Haziran 2017 itfalı iki yıllık gösterge tahvil yüzde 11.08'den
11.02'ye geriledi.
NEDEN TL'YE DÖNÜYOR?
-İran'ın parasını Türk Lirası'na döndürme nedeninin ise petrol
geliri olan ülkenin petrol fiyatı düştüğü için kaybettiği geliri
petrol gerilediğinde yükselen para birimine dönme politikası olduğu
kaydediliyor.
-Bu sistemi yakında birçok Körfez ülkesinin de kullanabileceği ve
Türkiye'ye yoğun bir para girişinin olabileceği tahmin
ediliyor.
-İran'ın şimdilik Ortadoğu'da tuttuğu parayı uluslararası
piyasalarda mobilize edebilmek için Türkiye'ye fiziki olarak
getirebileceği ve ticari işlemlerinin finansmanında kullanacağı
belirtiliyor.
-İhtiyacı oranında TL'de tuttuğu parasını dolar veya Euro'ya
dönebileceği öne sürülüyor.
‘PETROL DE DESTEK VERDİ'
Borsa İstanbul da oluşan global iyimserlik ile yüzde 1.69
yükselerek 74 bin 505'e kadar tırmandı. Doların düşüşünde başrolu
oynayan ABD'de açıklanan son zayıf verilerin ardından ABD tarımdışı
istihdam verisi izlenmeye başlandı.
Sadece TL değil Euro ve diğer gelişmekte olan para birimleri de
dolar karşısında önemli kazançlar sağladı. Euro/ dolar paritesi %
0.76 yükselişle 1.11'e çıkarken Rus Rublesi, Hırvat Kunası ve Macar
Forinti'nin kazançları yüzde 1'i buldu. Bir bankacı, "ECB, BoJ gibi
büyük merkez bankalarının parasal genişlemeyi sürdürerek ekonomik
aktiviteye destek vermeyi sürdüreceği düşüncesinin yanı sıra
ABD'den gelen zayıf veriler de FED'in faiz artırımına gitmekte
zorlanacağına işaret ediyor. Petrol fiyatlarındaki artış da risk
algısında toparlanmaya destek verdi" değerlendirmesinde
bulundu.