Merkez’den ’enflasyon’ açıklaması
Merkez Bankası, aylık fiyat gelişmesi raporunda, Ağustos ayında tüketici fiyatları üzerinde üretici fiyatları kaynaklı maliyet yönlü baskıların bir miktar güçlendiğini belirtti.
Merkez Bankası, aylık fiyat gelişmesi raporunda, Ağustos ayında
tüketici fiyatları üzerinde üretici fiyatları kaynaklı maliyet
yönlü baskıların bir miktar güçlendiğini belirtti.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Ağustos 2015 'Aylık Fiyat
Gelişmeleri' raporunu açıkladı. Rapora göre; Ağustos ayında
tüketici fiyatları yüzde 0,40 oranında yükseldi ve yıllık enflasyon
0,33 puan artarak yüzde 7,14 oldu. Bu dönemde Özel Kapsamlı
Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) Göstergesi-H (ÖKTG) ve ÖKTG-I
endekslerinin yıllık artış oranları sırası ile 0,24 ve 0,35 puan
artarak yüzde 7,83 ve 7,66'ya yükseldi.
Alt grupların yıllık tüketici enflasyonuna katkıları
incelendiğinde, Ağustos ayında enerji grubunun katkısı 0,05 puan
gerilerken diğer alt grupların katkısı yaklaşık 0,1'er puan arttı.
Mevcut durumda tüketici enflasyonuna en yüksek katkı hizmet
grubundan geldi.
Mevsimsellikten arındırılmış verilerle enflasyonun üç aylık
ortalamalara göre ana eğilimleri incelendiğinde, çekirdek enflasyon
göstergelerinde iyileşmenin sürdüğü ancak yüksek seviyelerin
korunduğu gözlendi. Bu dönemde ana eğilim, temel mal grubunda
gerilerken hizmet grubunda yükseldi.
Ağustos ayında hizmet fiyatları yüzde 1,14 oranında arttı, grup
yıllık enflasyonu 0,24 puan artışla yüzde 8,65'e yükseldi. Bu
dönemde yıllık enflasyon ulaştırma dışındaki tüm ana kalemlerde
artış kaydederken grup genelinde Türk lirasındaki değer kaybının
yansımaları izlendi. Kırmızı et başta olmak üzere gıda fiyatları
genelindeki olumsuz seyre bağlı olarak lokanta otel grubundaki
yüksek oranlı fiyat artışları sürdü. Bu grupta Ağustos ayında son
dokuz yılın en yüksek aylık artışı gerçekleşti ve grup yıllık
enflasyonu yüzde 14,26'ya yükseldi. Ayrıca bu dönemde
eğlence-kültür ve eğitim hizmetleri başta olmak üzere 'diğer
hizmetler' olarak sınıflandırılan kalemlerde de fiyat artışları
hızlandı. Bu doğrultuda, hizmet enflasyonu ana eğiliminde bir
miktar bozulma kaydedildi.
YANSIMASI SINIRLI KALDI
Temel mal grubu yıllık enflasyonu Ağustos ayında 0,52 puanlık
artışla yüzde 6,58'e yükseldi. Bu dönemde yıllık enflasyon
dayanıklı tüketim malları ve giyim grubunda yükselirken giyim ve
dayanıklı dışı temel mallar grubunda sınırlı bir oranda geriledi.
Döviz kurunun birikimli etkilerine bağlı olarak dayanıklı mal grubu
fiyatları aylık bazda yüzde 0,55 oranında arttı. Söz konusu
artışlar bu dönemde elektrikli ve elektriksiz aletler grubunda daha
yüksek olmakla birlikte, grup genelinde gözlendi. Giyim grubu
yıllık enflasyonunda önceki aydaki belirgin düşüşün ardından bir
artış gözlendi. Giyim ve dayanıklı dışı temel mallar grubunda ise
aylık artış oranı yakın döneme kıyasla bir miktar yavaşladı ve grup
yıllık enflasyonu yüzde 7,22'ye geriledi. Son dönemde Türk
lirasında kaydedilen belirgin değer kaybının temel mal fiyatlarına
yansımasının bu aşamada sınırlı kaldığı gözlendi.
Enerji fiyatları Ağustos ayında yüzde 0,76 oranında azaldı. Bu
gelişmede, uluslararası petrol fiyatlarındaki düşüşe bağlı olarak
sırasıyla yüzde 2,63 ve 0,88 oranında gerileyen akaryakıt ve tüpgaz
fiyatları belirleyici oldu. Yıllık enerji enflasyonu bu olumlu
seyir ile birlikte yüzde 1,26 oranına geriledi.
Ağustos ayında gıda ve alkolsüz içecekler grubunda yıllık enflasyon
0,46 puan artışla yüzde 9,71 oldu. Yıllık enflasyon işlenmemiş gıda
grubunda yükselirken işlenmiş gıda grubunda yavaşlama eğilimini
sürdürdü. Mevsimsel etkilerden arındırılmış işlenmemiş gıda
fiyatları Ağustos ayı artışında taze meyve ile kırmızı et öne
çıktı. Bu dönemde koyun eti fiyatları yatay seyrederken dana eti
fiyatlarındaki yükseliş eğilimi hız kesmekle birlikte sürdü.
İşlenmiş gıda grubunda yıllık enflasyondaki yavaşlamaya karşılık
aylık fiyat artışı bir önceki ayın ardından bu dönemde de hızlandı.
Bu gelişmede, zeytinyağı başta olmak üzere sıvı yağ, şeker, çay,
konserve işlenmiş sebze ürünleri ve alkolsüz içecek fiyatlarının
etkisi hissedildi. Bu dönemde, gıda ve yemek hizmetleri grubunun
yıllık enflasyonu yüzde 10,82'ye, gıda ve yemek hizmetleri hariç
tüketici enflasyonu ise yüzde 5,52'ye yükseldi.
Yİ-ÜFE
Yurt içi üretici fiyatları Ağustos ayında yüzde 0,98 oranında
artmış, yıllık enflasyon yüzde 6,21'e yükseldi. Türk lirasındaki
belirgin değer kaybına bağlı olarak imalat sanayi fiyatlarında
artış gözlenirken başta petrol olmak üzere uluslararası emtia
fiyatlarındaki düşük seyir bu etkiyi sınırladı. Yıllık enflasyon
imalat sanayi fiyatlarında yüzde 6,66'ya, petrol ve ana metal hariç
imalat sanayisinde ise yüzde 8,70'e yükseldi.
Ana sanayi gruplarına göre incelendiğinde, Ağustos ayında
dayanıksız tüketim malları grubunda sınırlı olmakla birlikte tüm
alt grup fiyatlarının yükseldiği görüldü. Ara malı imalatı
fiyatları aylık bazda yüzde 1,76 oranında artarken Türk lirasındaki
değer kaybının etkisi grup geneline yayıldı. Sermaye malı
imalatındaki yüzde 2,16 oranındaki fiyat artışında ise 'diğer özel
amaçlı makine' fiyatları ve metal yapı ürünleri imalatı fiyatları
ön plana çıktı. Dayanıklı tüketim malları fiyat artışında ise
mücevherat imalatı fiyatları belirleyici oldu. Merkez Bankası,
Ağustos ayında tüketici fiyatları üzerinde üretici fiyatları
kaynaklı maliyet yönlü baskıların bir miktar güçlendiğini
kaydetti.
(İHA)