Merkez Bankası’ndan enflasyon raporu
Merkez Bankası'nın Haziran ayında enflasyonun neden düştüğünü belirten raporunda, Aralık ayından bu yana yükselmekte olan gıda enflasyonunda taze meyve sebze ürünlerine bağlı olarak düşüş kaydedildiği, yıllık enflasyon enerji ve temel mal grubunda gerilerken hizmet grubunda sınırlı bir artış gösterdiğini açıkladı.
Merkez Bankası'nın Haziran ayında enflasyonun neden düştüğünü
belirten raporunda, Aralık ayından bu yana yükselmekte olan gıda
enflasyonunda taze meyve sebze ürünlerine bağlı olarak düşüş
kaydedildiği, yıllık enflasyon enerji ve temel mal grubunda
gerilerken hizmet grubunda sınırlı bir artış gösterdiğini
açıkladı.
Çekirdek göstergelerin yıllık enflasyonunda kısmi bir iyileşme
gözlenirken ana eğiliminde de yavaşlama kaydedildiği
bildirildi.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Haziran ayı aylık fiyat
gelişmesi raporunu açıkladı. Buna göre; Haziran ayında tüketici
fiyatları yüzde 0,27 oranında azaldı ve yıllık enflasyon 0,82 puan
düşerek yüzde 10,90 oldu. Bu dönemde B ve C endekslerinin yıllık
değişim oranları sırasıyla 0,12 ve 0,18 puan düşerek yüzde 9,07 ve
9,20 olarak gerçekleşti. Alt grupların yıllık tüketici enflasyonuna
katkıları incelendiğinde, bir önceki aya göre gıda, temel mal ve
enerji gruplarının katkısının sırasıyla 0,55, 0,15 ve 0,15 puan
azaldığı görüldü. Hizmet ve alkol-tütün gruplarının katkısında ise
önemli bir değişim olmadı.
Mevsimsellikten arındırılmış verilerle çekirdek enflasyon
göstergelerinin üç aylık ortalamaları incelendiğinde ana eğilimdeki
yavaşlamanın sürdüğü gözlendi. Bu dönemde ana eğilimdeki yavaşlama,
Türk lirasının yakın dönemdeki seyrine bağlı olarak temel mal
grubunda daha belirginken hizmet grubunda daha sınırlı oldu.
Haziran ayında hizmet grubu fiyatları yüzde 0,53 oranında artmış,
grup yıllık enflasyonu 0,12 puan yükselerek yüzde 9,18 oldu. Bu
dönemde yıllık enflasyon ulaştırma ve lokanta otel gruplarında
yükseldi, haberleşme ve kira gruplarında geriledi, diğer hizmetler
grubunda ise yatay seyretti. Aylık bazda, ulaştırma grubunda
fiyatlar kara yolu ile şehirlerarası yolcu taşımacılığı
hizmetlerine bağlı olarak yükseldi. Lokanta otel grubunda ise
özellikle kırmızı et fiyatlarındaki artışın da etkisiyle yemek
hizmetleri fiyatları yükselirken otel fiyatlarında bu dönemde düşüş
gözlendi.
Temel mal grubu yıllık enflasyonu Haziran ayında 0,51 puan azalarak
yüzde 9,20'ye geriledi. Bu düşüşte Türk lirasının son dönemdeki
seyrine bağlı olarak dayanıklı mal grubu belirleyici oldu.
Dayanıklı mal grubu fiyatları bu dönemde otomobil öncülüğünde
geriledi. Diğer yandan, giyim grubu yıllık enflasyonu nispeten
yatay seyretti. Bu dönemde diğer temel mallarda aylık fiyat
artışları bir miktar yavaşlamakla birlikte, grup yıllık enflasyonu
yüksek seviyesini korudu.
Enerji fiyatları Haziran ayında yüzde 0,57 oranında azaldı.
Uluslararası petrol fiyatlarındaki düşüş ve Türk lirasının dolara
karşı değer kazancına bağlı olarak bu dönemde akaryakıt ve tüp gaz
fiyatları sırasıyla yüzde 1,54 ve yüzde 0,35 oranında geriledi. Bu
gelişmelerle birlikte, enerji grubu yıllık enflasyonu 1,15 puanlık
düşüşle yüzde 7,56 oldu.
Gıda ve alkolsüz içecekler grubunda Aralık ayından bu yana
yükselmekte olan yıllık enflasyon, Haziran ayında 2,57 puan
azalarak yüzde 14,34'e geriledi. Bu gelişmede, özellikle taze
meyve-sebzedeki baz etkisine bağlı olarak, işlenmemiş gıda yıllık
enflasyonunda gözlenen düşüş belirleyici oldu. Diğer taraftan,
mevsimsel etkilerden arındırılmış işlenmemiş gıda fiyatları Haziran
ayında da artmaya devam etti. Bu gelişmede, özellikle kırmızı et
fiyatlarındaki yüzde 4,88 oranındaki yüksek artış dikkat çekti.
Böylece, kırmızı ette yıl başından bu yana gözlenen birikimli fiyat
artışı yüzde 16,22'ye ulaştı. İşlenmiş gıda grubunda ise aylık
fiyat artışlarındaki yavaşlamaya karşın yıllık enflasyondaki
yükseliş sürdü. Özetle, Haziran ayında gıda enflasyonundaki
yavaşlama büyük ölçüde taze meyve-sebze fiyatlarından
kaynaklanırken taze meyve-sebze dışı gıda grubunda yıllık enflasyon
artış eğilimini korudu.
Yİ-ÜFE
Yurt içi üretici fiyatları Haziran ayında uluslararası petrol
fiyatları ve döviz kurundaki olumlu görünümle yataya yakın
seyretti, yıllık enflasyon ise 0,39 puan gerileyerek yüzde 14,87
oldu. Yıllık enflasyon imalat sanayisinde yüzde 16,49'a gerilerken
petrol ve ana metal hariç imalat sanayisinde yüzde 13,81 ile yatay
seyretti. Petrol ve ana metal hariç imalat sanayi fiyatlarının
mevsimsellikten arındırılmış ana eğilimi bir miktar yavaşlamakla
birlikte yüksek seviyesini korudu.
Ana sanayi gruplarına göre incelendiğinde, Haziran ayında
dayanıksız tüketim mallarında yüzde 0,54 oranında bir fiyat artışı
gözlendi, dayanıklı tüketim ve sermaye mallarında ise daha ılımlı
fiyat artışları izlendi. Diğer yandan, ara malında fiyatlar
nispeten yatay seyretti. Dayanıksız tüketim malı fiyatlarında et ve
tekstil ürünleri, dayanıklı tüketim malı fiyatlarında ise beyaz
eşyalar belirleyici oldu. Sermaye mallarında gözlenen fiyat
artışında ise motorlu kara taşıtları ile parça ve aksesuarları öne
çıktı. Sonuç olarak bu dönemde, tüketici fiyatları üzerindeki
üretici fiyatları kaynaklı baskılar zayıflamaya devam etmekle
birlikte güçlü seyrini korudu.
(İHA)