Kayısıyı bu yıl da don vurdu
Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, 4-6 Nisan ve 22-23 Nisan 2014 tarihlerinde kayısı üretiminin belkemiği olan Malatya'da yaşanan don olayının kayısıyı çok kötü etkilediğini söyledi.
Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi
Bayraktar, 4-6 Nisan ve 22-23 Nisan 2014 tarihlerinde kayısı
üretiminin belkemiği olan Malatya'da yaşanan don olayının kayısıyı
çok kötü etkilediğini söyledi.
Bayraktar, "Malatya'nın yanı sıra diğer üretim
merkezlerinde de don gerçekleşti. Geçen yıl don kayısıya büyük
hasar vermişti. Bu yıl da kayısı dondan etkilendi. Bazı
bölgelerimizde yüzde 60'lara varan ürün kaybı bekleniyor"
dedi.
Bayraktar, yaptığı açıklamada, 2014 yılı Mart ayı sonunda yaşanan
don zararı nedeniyle, 2013 yılında ise 780 bin ton olarak
gerçekleşen Türkiye kayısı üretiminin, 2014 yılında yüzde 65,4
azalışla 270 bin tona gerilediğini vurguladı. İklimsel faktörlere
bağlı olarak don olayının çok etkili olduğu dönemlerde kayısı
rekoltesinde ciddi düşüşler yaşanabildiğine dikkati çeken
Bayraktar, kayısı üretiminin 2000 yılında 530 bin ton, 2005 yılında
860 bin ton, 2010 yılında ise 450 bin ton olduğunu bildirdi.
Bayraktar, 2014 yılında Mart ayı sonunda yaşanan don afeti
nedeniyle kayısı üretiminin yarısından fazlasını karşılayan
Malatya'da yüzde 90'ın üzerinde zarar meydana geldiğini ve diğer
illerdeki düşüşle birlikte ülke üretiminin 270 bin tona
gerilediğine dikkati çekti.
KAYISI DONDAN EN ÇOK ETKİLENEN ÜRÜNLER İÇİNDE
Nisan ayında gerçekleşen dondan en çok etkilenen ürünler içinde
kayısının bulunduğunu bildiren Bayraktar, şunları kaydetti:
"Zararın boyutu büyük. Malatya ilinde geçen yıl ki kadar
olmasa da yüzde 60'lara varan oranda zarar bekleniyor. Bu durum,
2014 yılında dibe vuran önemli ihraç ürünlerimizden biri olan kuru
kayısı rekoltesinde düşüşe yol açacaktır.
Türkiye'de, Karadeniz Bölgesinin çok nemli olan doğu kısımları ile
kış soğukların çok şiddetli olduğu Doğu Anadolu Bölgesinin yüksek
yaylaları dışında hemen her yerde kayısı yetiştiriliyor. Normal
yıllarda üretimin yarıdan fazlası Malatya'dan sağlanıyor. Bu
ilimizi Mersin, Kahramanmaraş, Elazığ, Iğdır, Isparta, Antalya ve
Kayseri illerimiz izliyor.
Sofralık kayısı üretimi Mersin, Isparta, Antalya, Adana, Hatay
illerimizde yapılırken, Malatya ilimizde üretilen yaş kayısının
yüzde 90'ı kurutmalık olarak değerlendirilmekte, kurutulan
kayısının da çok büyük bölümü ihraç edilmektedir. Malatya ili
kayısı üretiminde ülkemizin ve dünyanın başkenti
durumundadır."
"TARIM SİGORTASI PRİM MİKTARLARI
DÜŞÜRÜLMELİDİR"
Kayısının da erken çiçek açan meyve türü olması nedeniyle ilkbahar
geç donlarından etkilenmekte olduğunu vurgulayan Bayraktar, şu
bilgileri verdi:
"4-6 Nisan ve 22-23 Nisan 2014 tarihlerinde kayısı
üretiminin belkemiği olan Malatya'da yaşanan don olayı kayısıyı çok
kötü etkiledi. Malatya'nın yanı sıra diğer üretim merkezlerinde de
don gerçekleşti. Geçen yıl don, kayısıya büyük hasar vermişti. Bu
yıl da kayısı dondan etkilendi. Bazı bölgelerimizde yüzde 60'lara
varan ürün kaybı bekleniyor En fazla zarar gören kesim yine
üreticilerimiz...
Üreticilerimizin uğradığı kaybın bir nebze olsun karşılanması,
tarımsal üretimde sürekliliğin sağlanması açısından, tarım
sigortasının düzenli olarak her yıl yaptırılması büyük önem
taşımaktadır. Tarım sigortalarından beklenen faydanın
sağlanabilmesi ve üreticilerimizin tarım sigortası talebinin
artması için prim miktarları ve muafiyet oranları düşürülmelidir.
Üreticilerimiz düzenli olarak her yıl tarım sigortası yaptırması
sağlanmalı, sigortanın önemi konusunda da
bilinçlendirilmelidir."
İHRACAT GELİRİ 350 MİLYON DOLARI GEÇİYOR
Don afetinden zarar görenin sadece kayısı üreticisi olmayacağını,
dünya kuru kayısı üretimi ve ticaretinin yaklaşık yüzde 75'ini
yapan Türkiye'nin ekonomisinin de önemli bir kayba uğrayacağına
dikkat çeken Bayraktar, "Yıllara göre değişmekle birlikte
kuru kayısı ihracatımız 300, taze kayısı ihracatımız 40 milyon
doların üzerindedir. Bu üründen 2013 yılında 314,1 milyon dolar
kuru kayısı, 42,5 milyon dolarlık da taze kayısı olmak üzere 356,6
milyon dolarlık ihracat geliri elde eden Türkiye için kayısı çok
önemli" dedi.
Dünya kuru kayısı ihracatının yaklaşık yüzde 80'i ise Türkiye
tarafından yapıldığını bildiren Bayraktar, ülke ekonomisine önemli
katkı sağlayan kayısıda iki yıl üst üste meydana gelen don
nedeniyle mağduriyet yaşayan üreticilerin oldukça zor durumda
kaldıklarını belirtti.
ÜRETİCİNİN KAYBININ TELAFİ EDİLMESİ İÇİN YAPILMASI GEREKENLER
Bayraktar, "üreticilerin kaybının telafi edilebilmesi,
üretime devam edebilmelerinin sağlanması bakımından, dekar başına
ödeme yapılmalı, düşük faizli kredi dışında, Ziraat Bankası, Tarım
Kredi Kooperatifleri ve diğer bankalardan yüksek faizle kredi
kullanan üreticilerimizin borçları da ertelenmelidir"
dedi.
(İHA)