İkinci el otoya "garanti" zorunluluğu geliyor
Gümrük ve Ticaret Bakanı Bülent Tüfenkci, Otonomi'de düzenlenen toplantıda, "İkinci El Motorlu Kara Taşıtlarının Ticareti Hakkında Yönetmelik Taslağı"na ilişkin açıklamalarda bulundu.
Gümrük ve Ticaret Bakanı Bülent Tüfenkci, ikinci el motorlu kara
taşıtının satışını yapan veya satışına aracılık eden işletmelere,
taşıtın motor ve şanzıman gibi parçalarına satış tarihinden
itibaren belli bir süre veya kilometre için geçerli olacak şekilde
garanti verme yükümlülüğü getireceklerini bildirerek,
"Aracını galeriden veya bu işle iştigal eden bir iş
yerinden aldığında, 5 veya 500 kilometre gittiğinde ya da 5 gün
sonra arıza vermemesi gerekir. Kilometre sınırını tam
netleştirmedik ama ikinci el ticaret yapanları zorda bırakacak bir
kilometre garantisi değil makul bir süre olacak."
dedi.
Tüfenkci, Otonomi'de düzenlenen toplantıda, "İkinci El Motorlu Kara
Taşıtlarının Ticareti Hakkında Yönetmelik Taslağı"na ilişkin
açıklamalarda bulundu.
Yurt dışından sıfır diye ithal edilen ama AB mevzuatına göre ikinci
el olarak değerlendirilen araçların, Türkiye'de kullanımında gümrük
mevzuatı açısından büyük sıkıntılar çıktığını hatırlatan Tüfenkci,
gümrük idarelerince yapılan incelemelerde, bazı araçlara el
konulduğunu, bazılarının takibe alındığını, bazılarının da
incelemelerinin sürdüğünü söyledi. Yurt dışından getirilen
araçların, ülkeye girdikten sonra ikinci, üçüncü hatta dördüncü ele
ulaştığını bildiren Tüfenkci, burada iyi niyetli üçüncü kişilerin
mağduriyetine yol açan uygulamalarla karşılaştıklarını anlattı.
Tüfenkci, bu konuda inceleme yaptıklarını belirterek,
"Türkiye'de bu mevzuat tehdidi altında bulunan yaklaşık 40
bin araç mevcuttu. Bunların bir kısmının incelemeleri tamamlanmış
ve gümrük otoparklarını çekilmiş, bir kısmının da incelemesi ve
takibatı devam ediyordu. Son çıkan torba yasa ile beraber,
sektörden büyük bir talep vardı... Bu alanda bir düzenleme ihtiyacı
hissettik ve kısa zamanda düzenlemeyi yaparak, hayata
geçirdik." diye konuştu.
Gümrük Kanunu'nun ilgili maddesinde, "Eşyanın ithali, lisansa,
şarta, izne, kısıntıya veya belli kuruluşların vereceği uygunluk
veya yeterlilik belgesine tabi olduğu halde uygunluk ve yeterlilik
belgesine tabi değilmiş veya belge alınmış gibi beyan edildiğinin
tespit edilmesi halinde, eşyanın gümrük vergilerinin yanı sıra,
eşyanın gümrüklenmiş değerinin iki katı idari para cezası verilir."
hükmünün yer aldığını anımsatan Tüfenkci, şunları kaydetti:
"Bu tip eşyalarda, gümrüklenmiş değerinin yüzde 25'ini 6 ay içinde
yatırdığı takdirde, araç kimin elindeyse, kim yatırırsa o aracı
elinde olan vatandaşa yatırdığında, o aracı kendisine iade edelim.
Bundan sonra da yakalamalarda bulunulmasın, sadece şüphelenilen ve
incelemeye tabi olan araçlar sicile şerh verilerek, araç sahibinde
kalsın. İnceleme sonucuna göre, bir karar verilsin hükmünü
getirdik. Ayrıca bu durumda olup da halen incelemeye başlanmamış
veya inceleme aşamasında olan araçların sahipleri de yine 6 ay
içinde başvurmaları halinde bu sefer yüzde 15'lik ceza ödeyerek, bu
takibattan kurtulmuş olacaklar."
Tüfenkci, düzenlemenin elinde bu tip araç bulunanlara, bir
rahatlama getireceğine işaret ederek, onları her ana araçlarına el
konulması korkusundan kurtarmış olacaklarını dile getirdi.
Gümrüklerde bekleyen araçları çürümekten kurtararak, bunları
yeniden ekonomiye kazandıracaklarının altını çizen Tüfenkci,
böylece elinde bu tip araç olanlara, kendileri beyanda bulunduğunda
bir imkan getirileceğini ve takibattan kurtulacaklarını
kaydetti.
Yetki belgesi olmayan ikinci el otomobil
satamayacak
Perakende Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanununda, 2. el motorlu
kara taşıtlarının ticaretine ilişkin usul ve esasların düzenlenmesi
amacıyla "İkinci El Motorlu Kara Taşıtlarının Ticareti Hakkında
Yönetmelik Taslağı" hazırlandığına değinen Tüfenkci, taslağın
bakanlıklar, diğer kamu kurum ve kuruluşlarının, dernek ve
federasyonların görüşüne açıldığını hatırlattı.
Yönetmelik taslağının ikinci el motorlu kara taşıtı ticaretiyle
iştigal eden gerçek ve tüzel kişi tacirler ile esnaf ve
sanatkarların ikinci el taşıt alım satım faaliyetlerini, noterlerin
bu faaliyetlere ilişkin yükümlülüklerini, yetki belgesinin
verilmesi, yenilenmesi ve iptaline ilişkin usul ve esasları, ikinci
el taşıt ticareti yapılan işletme, toplu iş yeri ve pazarlarda
aranan şartları, bakanlık ve yetkili idarelerin ikinci el taşıt
ticaretine ilişkin görev, yetki ve sorumluluklarını düzenleyeceğini
anlatan Tüfenkci, "İkinci el motorlu kara taşıtlarının ticaretinin
yetki belgesi almış ve yalnızca bu işle iştigal eden tacirler ile
esnaf ve sanatkarlar tarafından yapılması öngörüyoruz. İkinci el
taşıt ticaretiyle iştigal edecek tacirler ile esnaf ve
sanatkarlara, her bir işletmesi için yetki belgesi alma şartı
getirilecek. Her önüne gelen, 'Ben ikinci el otomobil alıp
satıyorum' diye ortaya çıkamayacak. Yetkilendirilmiş, yetki belgesi
almış, bu işle iştigal eden esnaflarımız ve tacirlerimiz tarafından
bu ticari faaliyet sürdürülecek. Yetki belgesi, bakanlıkça
öngörülecek gerekli eğitimleri alınması koşuluna bağlanacak."
şeklinde konuştu.
Tüfenkci, bu işle iştigal etmeyen gerçek ve tüzel kişiler ile özel
hukuk tüzel kişilerinin, bir takvim yılı içinde ikinci el taşıt
satışı yapmalarının belli koşullara bağlandığına değinerek,
getirilen düzenlemeyle ikinci el taşıt ticaretindeki aktör
profilini netleştirmeyi ve kayıt dışı faaliyetlerle vergi
kayıplarının önüne geçmeyi hedeflediklerini vurguladı. İkinci el
motorlu kara taşıtı satışına aracılık eden işletmelere, kendisine
teslim edilen taşıtlar için taşıtın adına tescilli olduğu kişiye
verilmek üzere, taşıt teslim belgesi düzenlenmesi şartı ve satışa
sunulan taşıtın ön yüzünde, araca ilişkin tanıtıcı bilgilerin
bulundurulması şartı getireceklerinin altını çizen Tüfenkci, belli
bir yaşın veya kilometrenin altında olan ikinci el taşıtlar için
işletmelere taşıt satışı öncesinde ekspertiz raporu alma ve bir
nüshasını alıcıya teslim etme zorunluluğu getireceklerini de
aktardı.
Garanti konusunda da ikinci el motorlu kara taşıtının satışını
yapan veya satışına aracılık eden işletmelere, taşıtın motor ve
şanzıman gibi parçalarına satış tarihinden itibaren belli bir süre
veya kilometre için geçerli olacak şekilde garanti verme
yükümlülüğü getirdiklerine değinen Tüfenkci, şu değerlendirmelerde
bulundu:
"Aracını galeriden veya bu işle iştigal eden bir iş yerinden
aldığında, 5 veya 500 kilometre gittiğinde ya da 5 gün sonra arıza
vermemesi gerekir. Kilometre sınırını tam netleştirmedik ama ikinci
el ticaret yapanları zorda bırakacak bir kilometre garantisi değil
makul bir süre olacak. Belki hem süre hem kilometre 10 bin
kilometre garantisi gibi veya 6 aylık, 1 yıllık gibi yaşına göre,
kademesine göre verilecek standart, herkesin kabul edebileceği
garantileri de vermek zorunda. Eğer arızalı satıyorsa onu
belirtmesi gerekiyor, ikinci el ticaretin de kaporta arızası da
olabilir, tamiratı da gerekebilir bunun da ticaretini önlememeniz
lazım, o haliyle satması lazım ama bu araç tam, eksiksiz bir araç
diye müşteriye satıyorsa, satıcının bunun belli bir garantisini de
üstlenmesi gerekir. Taslakta ayrıca ikinci el motorlu kara taşıtı
satışlarında noterlerin yükümlülüklerini de düzenledik. Bu
kapsamda, noterlere ikinci el taşıt satışlarında yetki belgesiyle,
gerekli görülen diğer belgeleri araması ve bu belgeler ibraz
edilmeden satış işlemini gerçekleştirmemesi şartını getirdik.
Önümüzdeki en geç 15 gün içinde Başbakanlığa, Resmi Gazete'de
yayımlanmak üzere sevk edeceğiz."
Otonomi Yönetim Kurulu Başkanı Aydın Erkoç da otomobil ticaretinin
önündeki en büyük engellerden biri olan ithal otomobiller ile
ilgili sıkıntının çözüldüğünü söyledi. Düzenlemenin sadece otomobil
ticareti değil, günlük yaşamda gayrimenkul alım satımında dahi
ortaya çıkan problemi giderdiğini belirten Erkoç, "Yaklaşık 40 bin
araç, her biri 100 bin lira olsa 40 milyar lira gibi bir rakam
dönüyor. Bu gelirden dolayı Maliye Bakanlığına ciddi bir para
transferi olacak. Yani piyasada 40 milyar liralık ticaretin
önündeki engel tamamen kalkmış olacak." dedi.