AYM'den Soma ve Ermenek dışındaki madenci yakınlarının kamuda istihdamına ret kararı
ANAYASA Mahkemesi, sadece Soma ve Ermenek'teki maden facialarında ölen işçilerin 1 yakınına kamuda istihdam hakkı veren yasayı, Anayasa'nın eşitlik ilkesine aykırı bulan Zonguldak İdare Mahkemesi'nin kararını reddetti. Zonguldaklı madenci aileleri, İdare Mahkemesi'nin nihai kararı ardından Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne gitmeye hazırlanıyor.
ANAYASA Mahkemesi, sadece Soma ve Ermenek'teki maden
facialarında ölen işçilerin 1 yakınına kamuda istihdam hakkı veren
yasayı, Anayasa'nın eşitlik ilkesine aykırı bulan Zonguldak İdare
Mahkemesi'nin kararını reddetti. Zonguldaklı madenci aileleri,
İdare Mahkemesi'nin nihai kararı ardından Avrupa İnsan Hakları
Mahkemesi'ne gitmeye hazırlanıyor.
13 Mayıs-28 Ekim 2014 tarihleri arasında maden ocaklarının yer altı
işlerinde meydana gelen iş kazaları sonucunda ölen sigortalının
ailesinden 1 kişinin kamuda istihdam edilmesini öngören 'İş Sağlığı
ve Güvenliği Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde
Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun', 23 Nisan 2015'te yürürlüğe
girdi. Kanun ile Soma ve Ermenek'teki maden facialarında ölenlerin
eş ya da çocuklarından birisi, eşi veya çocuğu yoksa kardeşlerinden
birisine kamuda istihdam edilme hakkı verildi.
ZONGULDAKLI MADENCİ AİLELERİ DAVA AÇTI
Zonguldak'ta çeşitli tarihlerdeki maden kazalarında hayatını
kaybeden madenci ailelerinin kurduğu Zonguldak Maden Şehitleri
Aileleri Derneği, Soma ve Ermenek için tanınan istihdam hakkından
Türkiye'deki tüm madenci ailelerinin yararlanması için Zonguldak
İdare Mahkemesi'nde dava açtı. İdare Mahkemesi, ara kararında Soma
ve Ermenek'teki faciada hayatını kaybeden madencilerin ailelerini
kapsayan düzenlemeyi Anayasa'nın eşitlik ilkesine aykırı bularak
dosyanın Anayasa Mahkemesi'ne gönderilmesine karar verdi.
ANAYASA MAHKEMESİ 2'YE KARŞI 12 OYLA REDDETTİ
Anayasa Mahkemesi, Zonguldak İdare Mahkemesi'nin sadece Soma ve
Ermenek'te ölen maden işçilerinin yakınlarına kamuda istihdam hakkı
verilmesinin Anayasa'nın 2. ve 10. maddelerine aykırı olduğu
görüşünü, 2'ye karşı 12 oyla, oyçokluğuyla reddetti. Anayasa
Mahkemesi gerekçeli kararında şöyle dedi:
"Kanun koyucu, Anayasa'ya aykırı olmamak kaydıyla dilediği
konularda düzenleme yapma yetkisine sahiptir. Kanun koyucunun, kamu
yararını gerçekleştirmek amacıyla çözümlenmesi gereken bir sorun
olarak gördüğü konuları bir tarih belirleyerek çözüme kavuşturması
da takdir yetkisi kapsamında kalmakta olup, bu çerçevede kuralda
belirtilen tarihler arasında maden ocaklarının yer altı işlerinde
meydana gelen iş kazası sonucu ölen sigortalıların yakınlarına
istihdam olanağı sağlayan düzenlemenin yapılmasında hukuk devleti
ilkesine aykırı düşen bir yön bulunmamaktadır. Düzenleme ile
sağlanan hakkın aynı veya benzer durumdaki, kuralda belirtilen
tarihler dışında maden ocaklarının yer altı işlerinde meydana gelen
kazalarda ölen sigortalıların yakınları için öngörülmemesi, iptal
nedeni olarak kabul edilemez. Çok sayıda işçinin hayatını
kaybettiği Soma ve Ermenek maden kazalarının sebep olduğu ve ciddi
boyutlara ulaşan sosyal ve ekonomik etkilerinin giderilebilmesi
amacıyla öngörülmüş kuralın uygulanmasında, sözü edilen yerlerdeki
kaza tarihlerinin dikkate alınması bir keyfilik içermediği gibi
anayasal ilkeleri ihlal eder nitelik de taşımamaktadır. Açıklanan
nedenlerle kural, Anayasa'nın 2. ve 10. maddelerine aykırı
değildir."
KARŞI OY KULLANAN ÜYELERDEN 'SOSYAL HUKUK DEVLETİ' VURGUSU
Karşı oy veren Anayasa Mahkemesi üyeleri Osman Alifeyyaz Paksüt ile
Muammer Topal ise görüşlerinde, sosyal devletin bu gibi durumları
önceden alınacak tedbirlerle önlemesi, maddi ve manevi giderim
yollarını da önceden, herkes için eşit biçimde belirlemesi
gerektiğine dikkat çekerek, aynı düzenlemelerden maden kazası
kurbanı diğer kişilerin de yararlanmasının sosyal hukuk devleti ile
eşitlik ilkeleri gereği olduğu görüşünü belirttiler.
'AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİNE GİDECEĞİZ'