140 yıllık hayal gerçek oluyor!
Ordu’da 140 yıl önce Sultan Abdülaziz döneminde Karadeniz’i İç Anadolu Bölgesi’ne bağlayacak yol olarak projelendirilen, ancak maliyetinin yüksek olması, hemen hemen kesintisiz devam eden savaşlar gibi bir dizi sebeplerden bir türlü yaptırılamayan tarihi Dereyolu’nun inşaatı hızla sürüyor.
Türk mühendisleri tarafından inşa edilen, eski Enerji ve Tabii
Kaynaklar Bakanı M. Hilmi Güler döneminde yerel bir proje olmaktan
çıkarılarak ‘Karadeniz-Akdeniz Yolu' adı altında ulusal bir proje
haline dönüştürülen ‘Dereyolu' çalışmalarının büyük bir bölümü
tamamlandı.
Karadeniz'i İç Anadolu'ya bağlayacak en kısa yol olan tarihi
Dereyolu sayesinde, halen 112 kilometre olan ve tehlikeli
virajlarla dolu Ordu-Mesudiye yolu 52 kilometre kısalarak 60
kilometreye düşecek. Bunun yanı sıra 3.5 saat olan Mesudiye-Ordu
güzergahı da 1.5 saate inecek.
4 ETAPTA DURMAK YOK
Karayolları 7. Bölge Müdürü Mehmet Çetin, 5 ayrı etaptan oluşan
Dereyolu'nun inşaatının devam ettiğini belirtti. 1. etap olan
Ordu-Uzunisa arasındaki 13 km'lik bölümün 2010 yılında tamamlanarak
hizmete açıldığını hatırlatan Çetin, 2.etap olan Uzunisa'dan
Topçam'daki HES'lere kadar olan 15 km'lik ulaşım yolunun bu yıl
sonuna kadar bitirileceğini söyledi. Çetin, "15 km uzunluğunda
projelendirilen güzergahta 6 adet toplam 2 bin 259 km uzunluğunda
tünel, 370 metre viyadük bulunuyor. Toplam maliyeti 130 milyon lira
olan güzergah 2014 yılında bitirilecektir" dedi.
3. etap olan HES'lerin bulunduğu bölgeden Topçam Barajı'na kadar
olan 20 km'lik yolun Karayolları Genel Müdürlüğü'ne devredilmeden
önce DSİ tarafından yapıldığını hatırlatan Çetin,
"Güzergahta toplam uzunluğu 6 bin 757 km olan 13 adet tünel
bulunuyor. Yoldaki eksiklikler Topçam-Mesudiye yolu ihalesi
kapsamında yapılacaktır" bilgisini verdi.
4. etap olan Pınarlı-Topçam arasındaki yolun geçmiş yıllarda DSİ
tarafından projesiz olarak genişletildiğini, kendilerinin ise yolun
genişliğini 10 metreye çıkardıklarını kaydeden Çetin, "Proje
bünyesinde 2 adet toplam 2 bin 608 m uzunluğunda tünel
bulunmaktadır. Proje bedeli 41 milyon lira olup söz konusu iş keşif
dahilinde bitirilemeyip ikmal ihalesi gerekmektedir" diye
konuştu.
Bu arada Topçam Barajı Gölü altında kalan yolun alternatifi olarak
daha önce DSİ tarafından yapılan 8 metre genişliğindeki yolun üst
yapı seviyesine getirildiğini, 2011 yılında sathi kaplaması
yapıldığını, yoldaki diğer eksikliklerin Topçam-Mesudiye yolu
ihalesi kapsamında tamamlanacağını kaydeden Çetin, "Topçam
ayrımı ile Mesudiye ilçesine kadar olan güzergah 12 metre
genişliğinde ihale edildi. Proje bünyesinde 410 metre tünel
bulunuyor" şeklinde konuştu.
Öte yandan Dereyolu güzergahı üzerinde arazi satın alma
çalışmasında Sivaslılar erken davranıyor. Sivaslılar, başta Topçam
Baraj gölü etrafında olmak üzere Dereyolu'nun değişik
güzergahlarından büyük oranda arsa satın aldılar. Ordu Valisi Kenan
Çiftçi, Karadeniz-Akdeniz yolunun ileride cazibeli bir alan haline
geleceğini belirterek, güzergah üzerinde yatım yapmak isteyen
Sivaslı sayısında artış olduğuna dikkat çekti. Vali Çiftçi,
"Şu anda 300 civarında parsel sadece Sivaslılara satıldı ve
nasıl yatırım yapabilirizin arayışı içerisindeler"
dedi.
ORDU, 140 YILDIR BU YOLU
BEKLİYOR
2004 yılında Topçam Barajı'na enerji üretimi için gerekli türbin,
salyangoz ve diğer aksamların sağlıklı bir şekilde taşınması için
başlanan, ancak daha sonra Eski Enerji Bakanı Hilmi Güler'in yolun
bir bölümünü tamamlayıp gerisini Karayolları Genel Müdürlüğü'ne
devretmesiyle inşaatı hızlanan yolun sıra dışı bir geçmişi var.
Ordu- Sivas yolunda ulaşımın güç şartlar altında yapılması ve
yüksek rakımlı dağların zirvesinden geçmesi, kışın ise sık sık
kapanması üzerine ilk olarak 1873 yılından Dereyolu planlanıyor
ancak çok masraf gerektirdiği için yapılamıyor. Ardından 1885-1890
yılları arasında mühendis Çıngıryan Efendi tarafından yeniden
projelendirilen yol, bir ön incelemeden öteye gidemiyor. 1908
yılında Erkan-ı Harp Yüzbaşısı Şevki Efendi tarafından bir kez daha
gündeme getirilerek başlatılan yol, araya giren Trablus, Balkan, 1.
Dünya ve Kurtuluş Savaşı yıllarında arka planda kalıyor.
Dereyolu, Cumhuriyet'in kurulmasından sonra 1926-1928 yıllarında
yeniden projelendiriliyor. Günün Ordu Valisi Ali Kemal Aksüt
tarafından 1929 yılının Aralık ayında güzergahın Ordu tarafından
başlayan kısmı Çavuşoğlu boğazında düzenlenen bir törenle temeli
atılıyor. Ancak çalışmalar güzergah tartışmaları sebebiyle 1933
yılından itibaren durduruluyor. Bundan sonra yol uzun bir süre
gündeme gelmiyor. Yol, 1950'li yıllarda Adnan Menderes hükümetinin
yatırım hamleleri döneminde yeniden gündeme getirildiyse de, acil
bir yatırım olarak görülmediği için üzerinde durulmuyor.
NATO'NUN KOMÜNİZM KORKUSU
(!)
1970'li yıllarda yeniden gündeme gelen Dereyolu'na bu kez NATO
karşı çıkıyor. Amerika ile Sovyet Rusya arasında dünyaya paylaşmak
için cereyan eden soğuk savaş döneminde NATO 'bir Sovyet işgalinde
tankların Karadeniz'den İç Anadolu'ya kolayca ulaşmasını sağlar'
diye gündemden çıkmasını sağlıyor. Aradan geçen yaklaşık 45 yıllık
bir süre sonucu 1992 yılında dönemin Ordu Valisi Sami Seçkin
zamanında düzenlenen törenle temeli atılan yol, grup köy yolu
kapsamından ileri gidemiyor. 2003 yılında tamamı 500 milyon Dolar
ve içinde 5 barajın yapımının öngörüldüğü Ordu Projesi kapsamında
barajların ulaşımını sağlamak için Enerji Bakanı Hilmi Güler'in
çabaları ile yeniden ele alınıyor. Aradan geçen yaklaşık 11 yıllık
bir sürede yol Topçam-Mesudiye arasındaki güzergah haricinde büyük
ölçüde bitirilme aşamasına geldi.