Vucic için savaş suçu iddiası: Saraybosna’daki “insan safarisi” soruşturmasına dahil edildi

Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic hakkında, Bosna Savaşı sırasında Saraybosna kuşatmasında keskin nişancılar arasında yer aldığı iddiasıyla Milano Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunuldu. Suç duyurusu, İtalya’da Saraybosna’daki sivillerin “turistik eğlence kapsamında” hedef alındığı iddialarına yönelik yürütülen kapsamlı soruşturmanın genişlemesiyle birlikte yapıldı.

Hırvat araştırmacı gazeteci Domogoj Margetić tarafından verilen dilekçede, Vucic’in 1992 ve 1993 yıllarında Sırp Radikal Partisi’ne bağlı paramiliter bir birliğin üyesi olarak Saraybosna’daki Yahudi Mezarlığı mevzisinde bulunduğu öne sürüldü. Margetić, bu iddiaların Lahey’de savaş suçlarından yargılanan Vojislav Šešelj ile ekibi tarafından doğrulandığını savundu.

Suç duyurusunda, söz konusu mevzinin, İtalya’dan ve diğer Batı ülkelerinden gelen zengin ziyaretçiler için düzenlenen ve “insan safarisi” olarak adlandırılan yasadışı programların gerçekleştirildiği yerlerden biri olduğu belirtildi.

‘İnsan safarisi’ soruşturması genişliyor
Milano Savcılığı, şubat ayında İtalyan gazeteci Ezio Gavazzeni’nin yaptığı başvuruyu kabul ederek, Bosna Savaşı sırasında yabancıların para karşılığında Saraybosnalı sivillere ateş açtığı iddialarına ilişkin soruşturma başlatmıştı. Gavazzeni, 1992–1996 yılları arasında İtalya, Almanya, Fransa, İngiltere ve ABD gibi ülkelerden gelen varlıklı kişilerin Saraybosna’da Sırp keskin nişancılara ödeme yaparak sivilleri hedef aldığını öne sürmüştü.

Soruşturma kapsamında elde edilen bilgiler, bu kişilerin Saraybosna’daki çeşitli mevzilere götürüldüğünü; özellikle Yahudi Mezarlığı mevzisinin “en talep gören ve en pahalı” noktalardan biri olduğunu ortaya koyuyor. Bu iddialar, Bosna Savaşı boyunca 1601’i çocuk olmak üzere 11 bin 541 sivilin hayatını kaybettiği Saraybosna kuşatmasına dair eski yaraları da yeniden gündeme taşıdı.

Vucic iddiaları reddediyor
Sırbistan Cumhurbaşkanı Vucic, daha önce yaptığı açıklamalarda savaşa katılmadığını, o yıllarda gazeteci olarak çalıştığını ve eline hiç keskin nişancı tüfeği almadığını söylemişti. Saraybosna çevresindeki mevzilerde çekilmiş görüntülerde elinde görülen nesnenin tüfek değil şemsiye olduğunu ifade etmişti. Bosna Hersek Savunma Bakanı Zukan Helez ise 2024’te yaptığı bir açıklamada Vucic’i Saraybosna’daki Yahudi Mezarlığı’ndan sivillere ateş açmakla suçlamıştı.

Margetić’in başvurusuyla birlikte Milano’daki soruşturmanın, yalnızca “sniper turizmi” iddialarıyla sınırlı kalmayıp, dönemin siyasi aktörlerinin olası sorumluluklarını da kapsayacak şekilde genişleyebileceği belirtiliyor.

Milano Savcılığı’nın önümüzdeki dönemde hem yabancı uyruklu şüpheliler hem de Saraybosna kuşatması sırasında görev yaptığı iddia edilen bazı Sırp yetkililerle ilgili yeni adımlar atabileceği ifade ediliyor.