Rusya Kürtler için federasyon istedi
Rusya'nın Kürtlerle ilgili tavrı stratejik bir plandan ziyade Suriye muhalefeti ve Türkiye'ye karşı güçlü bir koz. Bunun son örneği de 17 Eylül'de yaşandı. İddiaya göre Rus Dışişleri ve Savunma Bakanlığı'ndan sekiz kişilik bir heyet Suriye Arap Cumhuriyeti temsilcileri ve Suriyeli Kürt örgütlerinin temsilcileri ile görüştü ve Kürtler için federasyon istedi.
Rusya Suriye'de sağladığı askeri ve siyasi avantajları,
Suriye'de siyasi rejimin türü ve içeriği ile gelecekteki Suriye
devletinin yapısına ilişkin vizyonunu dayatmak için kullanmaya
çalışıyor. Rusya'nın Kürtlere verdiği destek, Türkiye'ye büyük bir
darbe niteliğinde. Zira, bu destek, PYD'nin kurduğu Kürt
kantonlarının birleşmesi, yani doğuda Haseke'den batıda
İskenderun'a kadar sınır boyunca uzanması anlamına gelecek.
Rusya'nın, geçen ay Suriye rejimi ve PYD öncülüğündeki bir grup
Kürt siyasi partisi ile ülkenin federasyonla yönetimi için bir
toplantı yaptığı ortaya çıktı. Toplantı tutanaklarına göre; Kürt
tarafı Suriye'nin adının "Suriye Demokratik Cumhuriyeti" olarak
değiştirilmesini, federasyon sistemine geçilmesini, YPG'nin asayiş
gücü olarak meşruiyetinin tanınmasını talep etti.
Cumhuriyet'ten Mahmut Oral'ın haberine göre; Rusya
arabuluculuğuyla 17 Eylül günü, Afrin'in 100 kilometre kadar
güneyinde bulunan El Humeyim bölgesindeki Rus Üssü'nde gerçekleşen
toplantıya, Suriye rejimi temsilcileri, aralarında PYD'lilerin de
olduğu bir grup siyasi parti temsilcisi ve Rus askeri yetkililer
katıldı.
Toplantıya ilişkin belgeye göre toplantıya PYD'li Fevziye Yusuf,
Suriye Yerel Yönetimler Bakan Yardımcısı Luey Kharita, Suriye'deki
Rus güçlerinin genel komutanı olan Albay Olderfornikov Aleksander
Aleksandrovidiç katıldı. Heyetlerde 8 Rus yetkili yer alırken, Esad
yönetimi ve Kürtleri temsilen 9'ar yetkili yer aldı. Toplantıya PYD
dışında bazı Suriye Kürt parti temsilcileri de katıldı.
Belgede, Rusya, Suriye Cumhuriyeti hükümeti temsilcileri ve Kürt
partilerin temsilcilerinin katılımıyla yapılan toplantının
amacının, Suriye'de Kütlerin kontrolündeki bölgeye özel bir statü
vermek için, bir siyasi karara ulaşma arayışı olduğu kaydedildi.
Belge 9 ayrı üst başlık ve bunlar altında çeşitli alt başlıklar yer
aldı. Belgede Kürtlerin siyasi ve sosyal hakları için siyasi ve
idari reformlar yapılması gerektiği belirtildi.
KÜRTLERİN ESAD'DAN TALEPLERİ ŞÖYLE:
Belgelere göre Kürt tarafı, Esad rejiminden şu taleplerde
bulundu:
"Suriye, Kürtlerin ulusal ve siyasi haklarını tanımalıdır. Buna
paralel olarak diğer etnik grupların da benzer hakları tanımalıdır.
Üç kanton yönetimi Suriye rejimi tarafından tanınmalıdır. Buna
Suriye anayasasında yer verilmelidir. YPG ve diğer asayiş güçleri
meşruiyeti tanınmalı ve bunların Suriye güvenlik güçleri olarak
kabul edilmelidir."
Toplantıda her iki tarafın temsilcilerinin katılımıyla bir
komitenin oluşturulması önerildi. Bu komitenin görevi ise merkez
ile kantonlar arasındaki ilişkileri düzenlemek ve geliştirmek
olarak ifade edildi. Kürtler ayrıca başka maddede Suriye Arap
Cumhuriyeti'nin adının Suriye Demokratik Cumhuriyeti olarak
değiştirilip, idare şeklinin ise federal istem olarak
düzenlenmesini talep etti.
RUS KOMUTAN: SİZ KABUL ETMEZSENİZ ESAD KABUL
EDECEK
Kürk kaynaklar, söz konusu toplantıda Suriye'de federal sistemin
önerilmesi üzerine, toplantıya katılan Suriyeli yetkililerin "Biz
bunları kabul edemeyiz" diyerek tepki gösterdiğini, ancak
toplantıya nezaret eden Rus komutanın, "Bunları kabul edeceksiniz,
siz etmeseniz de başkanınız (Esad için söylüyor) kabul edecektir"
diyerek tepki gösterdiğini ileri sürdü.
Bu tartışmanın ardından Suriye tarafının, siyasi yöneticileri ile
görüşmek için bir saatlik izin isteyip, toplantıya ara verdiği
iddia edildi. Bu süre sonunda, Suriye tarafının bu önerileri
yönetime sunacağını ve sonucunu da Rus yetkililere bildirileceğini
belirttiği anlatıldı.