Cumhurbaşkanı Erdoğan'dan 'Sevakin Adası' çağrısı
Cumhurbaşkanı Erdoğan, "'Sevakin Adasını bize belli bir süre tahsis etseniz de biz bu adayı aslına uygun olarak yeniden inşa ve ihya etsek.' Ömer El-Beşir kardeşim 'tamam' dedi." ifadelerini kullandı.
HARTUM (AA) - Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Dostlar
Meclisi'nde Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) tarafından
düzenlenen "Türkiye-Sudan İş Forumu"nda, Türk ve yabancı iş
adamlarına hitap etti.
Köklü tarihi ve kültürel ilişkilere sahip olunan Sudan ile
ilişkileri her alanda daha ileriye taşımak istediklerini belirten
Erdoğan, ticari ve ekonomik ilişkilerin geliştirilmesinin bu
hedeflerin başında geldiğini söyledi.
Erdoğan, Türkiye olarak Afrika'ya özel önem verildiğini ifade
ederek, özellikle 2005 yılında başbakanlığı döneminde "Afrika Yılı"
ilan edildiğini, o günden bugüne önemli çalışmalar gerçekleştiğini
bildirdi.
İlişkilerdeki bir asırlık boşluğu süratle telafi edebilmek için son
15 yıldır Afrika'nın tamamını kucaklamayı hedefleyen bir açılım
politikası izlediklerine değinen Erdoğan, artık yeni bir aşamaya
geçtiklerini, bundan sonra "Ortaklık Politikası" anlayışıyla
ilişkileri güçlendirmek istediklerini vurguladı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye için Afrika ile kucaklaşmanın sadece
ticari ve ekonomik çıkar anlamı taşımadığına dikkati çekti.
"Toplamda 22 anlaşmayı iki günde gerçekleştirdik"
Türkiye'nin, Afrikalılara bakışının, Afrika ülkeleriyle
ilişkilerinin tek taraflı bir kazanç hevesinin ürünü olmadığını
aktaran Erdoğan, şöyle devam etti:
"Biz, Afrika ile birlikte üretmek, birlikte ilerlemek, birlikte
zenginleşmek arzusundayız. Afrika'nın potansiyelinin farkında bir
ülke olarak her platformda daima Afrika ile güçlü ilişkiler
kuruyoruz. Sudan'ın da Afrika içinde ayrı bir yeri ve önemi
olduğunu gayet iyi biliyoruz.
Sudan, sahip olduğu ekonomik potansiyel ve insan kaynağıyla öne
çıkan bir ülkedir. Sudan ile ilişkilerimizin insani ve kültürel
boyutu kadar, siyasi ve iktisadi ayağını da güçlendirmemiz
gerekiyor. Nitekim siyasi ilişkilerimizde ciddi bir yakınlaşma ve
iş birliği anlayışını hakim kıldığımıza inanıyorum."
Erdoğan, ekonomik ve ticari planda da temasları geliştirdiklerini
belirterek, ilişkileri daha ileri seviyeye taşımak için ülkeler
arasında "Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi"ni bu ziyaret
vesilesiyle tesis ettiklerini hatırlattı.
Bu mekanizma sayesinde ekonomik ve ticari ilişkilerin tüm alanlarda
büyük bir atılım yaşayacağına işaret eden Erdoğan, dün 13, bugün de
9 anlaşmayla toplamda 22 anlaşmayı iki günde gerçekleştirdiklerini
bildirdi.
"Biz 10 milyar doları hedeflemeliyiz"
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Sahraaltı Afrika'da, Güney Afrika'dan sonra
ikinci en büyük ticaret ortağı olan Sudan'ın bölgesindeki en büyük
ticaret ve ihracat pazarı olduğunu söyledi.
Bu bakımdan geçen yıl itibarıyla yaklaşık 500 milyon dolar olan
ikili ticaret hacminin yeterli olmadığını vurgulayan Erdoğan,
"Artık bizim hedefimiz bir iki yıl içinde belki bir, iki milyar
dolar olabilir, ama biz 10 milyar doları hedeflemeliyiz. Birlikte
çalışırsak, ortak projeler geliştirirsek bu hedefimize çok kısa
sürede ulaşabiliriz. Sadece bir tarafın kazandığı bir ilişki modeli
sürekli olamaz. Türkiye olarak 'kazan-kazan' ilkesiyle hareket
ediyoruz. Bunun için ekonomik iş birliğimizi ticaret yanında
yatırımlara da dayandırmak istiyoruz." ifadesini kullandı.
Erdoğan, Türk iş adamların çok önemli yatırımlarının bulunduğuna
dikkati çekti.
Sudan'da da yaklaşık 350 milyon doları doğrudan, 300 milyon doları
da müteahhitlik hizmetleri olmak üzere toplam 650 milyon dolar
yatırımın bulunduğunu belirten Erdoğan, bu rakamın kısa vadede 1
milyar dolara çıkarılmasına yönelik çalışmaların hızlandırılması
yönünde gerekli adımların atılacağını dile getirdi.
Erdoğan, Türkiye-Sudan İş Formu vesilesiyle yaklaşık 100 Türk iş
adamının iştirakiyle iki ülke iş dünyası temsilcileri arasında
gerçekleştirilen karşılıklı temasların kısa zamanda sonuç
vereceğine inandığını aktardı.
"Turizmde, Sudan'da bir sıçramanın yaşanması gerekiyor"
Türk müteahhitlerin son 45 yılda 119 ülkede 351 milyar dolar
değerinde ve 9 binin üzerinde proje üstlendiklerini anlatan
Erdoğan, dünya çapında imza atılan projelerle haklı bir itibar
kazanan yurt dışı müteahhitlik sektörünün iş hacminin giderek
arttığını ifade etti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, müteahhitlik şirketlerinin Sudan'ın alt
yapısına ve kalkınmasına katkı sağlamaya da hazır olduğunu,
özellikle turizm alanında Sudan'da bir sıçramanın yaşanmasını
istedi.
Bugün Sevakin Adası'nı dolaşırken Sudan Cumhurbaşkanı Ömer
El-Beşir'e bir konuyu aktardığını belirten Erdoğan, şöyle dedi:
"Şimdi burada Hanefi Cami yapıldı, Şafii Cami de yapıldı, gümrük
ile ilgili bölümde yapıldı. Fakat Sevakin Adası'nı bize belli bir
süre tahsis etseniz de biz bu adayı aslına uygun olarak yeniden
inşa ve ihya etsek.' dedim. Ömer El-Beşir kardeşim 'tamam' dedi.
Burayı inşa ve ihya ne demek biliyor musunuz? Burayı yerle bir
edenlere şu cevabı vermiş olacağız; Siz, geldiniz, buraları yerle
bir ettiniz. Sizin o buraları yerle bir etmeniz bizim sakalımızı
tıraş etmeye benzer. Ama unutmayın ki şimdi biz burayı öyle bir
inşa ve ihya edeceğiz ki kesilen sakal çok daha gür biter, siz bunu
göreceksiniz. Gerisi var, gerisini söylemiyorum."
"Ekonomik ve ticari ilişkilerimizin yol haritasının belirlenmesi
kolaylaşacak"
Ticari ve ekonomik ilişkilerin gelişmesi ve derinleşmesinde ahdi
zeminin büyük önem taşıdığına işaret eden Erdoğan, ziyaretleri
vesilesiyle Türkiye'den umreye gitmek isteyenlerin Sevakin Adası'na
uğrayacaklarını, tarihi yerleri gezeceklerini ve oradan da gemiyle
Cidde'ye geçeceklerini bildirdi. Buna "Paket Turizm" denildiğini
dile getiren Erdoğan, "Bu, halklarımızın da kaynaşmasını getirir ve
tarih yeniden dirilir." ifadesini kullandı.
Ziyarette imzalanan Ticaret ve Ekonomik Ortaklık Anlaşmasının,
ikili ekonomik ve ticari ilişkileri arzu ettikleri seviyeye
ulaştırmaya katkı sağlayacağını belirten Erdoğan, ortak hedeflere
erişmek için daha önceden tesis edilen Karma Ekonomik Komisyon ve
iş forumu gibi mekanizmaların da etkin bir biçimde kullanılması
gerektiğini vurguladı.
İki ülke arasındaki Karma Ekonomik Komisyon toplantılarının
sonuncusunun Kasım 2013'te Hartum'da gerçekleştirildiğini, 14'üncü
toplantının ise şubat ayında yine Hartum'da düzenlenmesinin
öngörüldüğünü aktaran Erdoğan, "Bu mekanizmanın daha sık
işletilmesiyle ekonomik ve ticari ilişkilerimizin yol haritasının
belirlenmesi kolaylaşacaktır. Türk-Sudan İş Konseyi mekanizmasının
da konseyin ilk toplantısının toplanması, tertip edilmesi suretiyle
hayata geçirilmesi gerekiyor." ifadesini kullandı.
"Tarım ve hayvancılık alanlarındaki iş birliğimiz"
Sudan'a yönelik yaptırımların kaldırılmakta olduğu elverişli
ortamda ekonomik ve ticari ilişkilerin derinleştirilmesi konusunda
hızlı hareket edilmesi gerektiğine vurgu yapan Erdoğan, "Tarım ve
hayvancılık alanlarındaki iş birliğimizi ikili ekonomik ve ticari
ilişkilerimiz açısından ayrı bir sıçramaya, ayrı bir güç kazanımına
vesile olacaktır." dedi.
9 anlaşma imzalandı
Konuşmalar sonrasında iki ülke arasında 9 anlaşma imzalandı.
Buna göre, "DEİK ile Sudan İşverenler Federasyonu Arasında
İşbirliği Anlaşması"
"CTS Grup ile Zadna International Arasında İşbirliği Anlaşması"
"Asmert ile Cihad Endüstri Grup Arasında İş Sözleşmesi"
"CTS Grup ile Cihad Endüstri Grup Arasında İşbirliği Anlaşması"
"Cantek Grup ile Saud Al-Bahir arasında İşbirliği Anlaşması"
"İbni Sina Sağlık Merkezi ile Sudan Uzman Sağlık Sigortası Firması
Arasında Sağlık İşbirliği Anlaşması"
"Aksa Enerji ile STPG Arasında Enerji Santrallerine İlişkin
Çalışmalar Hakkında Mutabakat Zaptı"
"Set Tohum ile Muavviye Grup Arasında Pamuk Üretimi ve İhracatı
İşbirliği Anlaşması"
"Summa ile Sudan Maliye Bakanlığı İşbirliği Anlaşması"
imzalandı.
Muhabir: İlkay Güder, Enes Kaplan