Bulgaristan'dan ilk sonuçlar geldi
Bulgaristan'da bugün gerçekleştirilen erken genel seçimlerde sandık çıkış anketlerine göre, eski Başbakan Boyko Borisov'un merkez sağ çizgideki Bulgaristan'ın Avrupalı Gelişimi İçin Yurttaşlar Partisi (GERB) önde görünüyor.
Anketlere göre, GERB partisi oyların yüzde 33'ünü alırken,
Bulgaristan Sosyalist Partisi (BSP) yüzde 29 aldı. Siyasi
gözlemciler, resmi sonuçların açıklanmasından sonra da iki parti
arasındaki oy farkının büyük olmasını beklemediklerini belirterek,
GERB'in başına hükümet kurmak için yeterli çoğunluğu elde
demeyeceğini kaydediyor.
Bulgaristan'da 240 sandalyelik parlamentoda bir partinin tek başına
hükümet kurabilmesi için 121 milletvekili çıkarması gerekiyor.
Yürürlükte olan Seçim Yasası'na göre 31 seçim bölgesinden oluşan
ülkede, nüfus oranına göre her bölgenin milletvekili sayısı da
farklı oluyor.
Parlamentoya milletvekili göndermek için yüzde 4 barajını aşması
gereken siyasi partiler, mecliste grup oluşturabilmek için ise en
az 10 milletvekiline sahip olması gerekiyor.
BUGÜN NELER YAŞANDI?
Bulgaristan Türkiye'den gelmek isteyen çifte vatandaşların
engellenmesine yönelik tartışmaların gölgesinde seçime gitti.
Türkiye'deki pek çok kentte de Bulgaristan'a gitmeyen çifte
vatandaşlar oy kullandı ancak bu sene oy kullanma işlemi sıkıntılı
geçti.
Daha önce 135 olan sandık sayısı 35'e düşürüldü. Bulgaristan Merkez
Seçim Kurulu ise son anda AB üyesi ülkeler dışında oy kullanan
seçmenlerle ilgili çok tartışılan bir karar almıştı. Bu karara göre
AB ülkeleri dışındaki ülkelerde oy vereceklerin sandık başında
Kiril alfabesiyle dilekçe doldurması şartı getirildi. Bu nedenle
kuyruklar oluştu.
Bulgaristan'da genel seçimde oy verme işlemi yerel saatle 07.00'de
başladı.Seçimde 21'i bağımsız 13 siyasi parti ve 9 ittifak, 240
sandalye için yarıştı. Merkez Seçim Komisyonu'na (ZİK) göre, ülkede
6 milyon 500 bin kayıtlı seçmen bulundu. Seçimde, 12 binden fazla
noktada oy verdi. Cezaevlerinde oy kullanma hakkı bulunan bin 222
tutuklu için de sandıklar kuruldu.
Seçimde yurt dışında da 400 merkezde oy kullanabildi. Bulgaristan
vatandaşları için 35'i Türkiye'de olmak üzere 70 ülkede 371 noktada
sandık bulunuyordu. Oy verme işlemi akşam saat 20.00'de sona
erdi.
Seçimde herhangi bir partinin tek başına hükümet kuracak çoğunluğa
ulaşması öngörülmüyor.Seçimin ilk sonuçlarının, gece geç saatlerde
açıklanması bekleniyor. Bulgar medyası, oy verme işlemi bittikten
hemen sonra da sandık çıkış anketlerini yayımlamaya başlayacak.
ZİK'in sonuçları resmi olarak açıklamasının ardından hükümet kurma
görüşmeleri başlayacak. Cumhurbaşkanı, parlamentoda temsil edilen
siyasi güçlerle istişarelerde bulunacak.
Seçim yasasına göre, cumhurbaşkanı ilk önce en çok oy alan siyasi
güce hükümet kurma görevi veriyor. Bu ilk girişimin başarısız
olması durumunda, cumhurbaşkanı ikinci siyasi büyük güce, onun da
başarısız olması halinde, kendi tercihine göre üçünü parti veya bir
koalisyonu hükümeti kurmakla görevlendiriyor. Kurulacak hükümetin
yeni parlamentodan güvenoyu alabilmesi için 240 milletvekilinin en
az 121'inin desteğini alması gerekiyor.
GERB ÖNDE GÖRÜNÜYOR
Kamuoyu araştırma şirketi Afis'in son anketine göre, yarışın eski
Başbakan Boyko Borisov'un liderliğindeki merkez sağ Bulgaristan'ın
Avrupalı Gelişimi İçin Yurttaşlar (GERB) ile Kornelia Ninova
liderliğindeki Sosyalist Parti arasında geçmesi bekleniyor. GERB'in
oylarının yüzde 31 görüldüğü araştırmada, sosyalistlerin oyu ise
yüzde 30 görülüyor. Araştırma, katılım oranına göre, parlamentoya 5
veya 6 siyasi gücün girebileceğini işaret ediyor.
TÜRKLERİN OYLARI İÇİN...
Bulgaristan'daki erken parlamento seçiminde, ülke nüfusunun yüzde
10'unu oluşturan Türk ve Müslümanların oyları için Sorumluluk,
Özgürlük ve Hoşgörü için Demokratlar (DOST) Partisi ile son
parlamentoda 33 milletvekili bulunan Hak ve Özgürlükler Hareketi
(HÖH) mücadele verdi.
İSTANBUL'DA OYLAR KULLANILIYOR
TÜRKİYE'de bulunan çifte vatandaşlar, Bulgaristan'da 240 sandalyeli
parlamento seçimleri için günün ilk ışıkları ile birlikte sandık
başına akın etti.
Aralarında Türkiye'nin de bulunduğu 70 ülkede 371 sandık açıldı.
Türkiye'de yerleştirilen 35 seçim sandığında çifte vatandaşlar,
07.00-20.00 saatleri arasında 'Komşu'daki seçim için Avcılar,
Beşiktaş, Esenyurt, Bağcılar, Sultangazi, Başakşehir ve Kartal'da
belirlenen adreslerde 8 seçim sandığında siyasi tercihlerini
yapmaya başladı. Günün ilk ışıkları ile birlikte Avcılar'daki İnsa
50'nci Yıl Lisesi'ne gelerek sandığın açılmasını bekleyenlerden 28
Şubat'a kadar internet üzerinden başvurmayan seçmenler, doğrudan
kimlik veya pasaportlarını göstererek oy kullandı. Buna karşılık
seçmen kaydı yaptırmayan Bulgaristan vatandaşları başka bir seçim
sandığında oy kullanmadığına dair 'Deklaratsiya'yı (Taahhütname)
Bulgar Seçim Sandık Kurulu görevlileri önünde imzaladıktan sonra
oylarını kullanabildi. Bu yıl sandık sayısının azaltılması
nedeniyle sandık başında yığılma olacağını göz önüne alanlar
oylarını erken kullanmayı tercih ettiklerini söyledi.
Ülkeleri dışında oy kullanacak Bulgaristan vatandaşları için ülke
dışında en fazla Birleşik Krallık'ta 58 sandık tahsis edildi.
Almanya'da Bulgaristan'ın diplomatik temsilciliği bulunan 8
yerleşim yerinde 13 sandık açıldığı belirtildi.
YALOVA:
Bulgaristan'daki parlamento seçimleri için Gaziosmanpaşa
İlkokulunda kurulan tek sandıkta oy kullanma işlemi saat 07.00'de
başladı. Yalova Balkan Göçmenleri Eğitim Kültür ve Dayanışma
Derneği (Bal-Göç) Başkanı Lütfi Özgür, AA muhabirine yaptığı
açıklamada, önceki yıllardaki seçimlerde kentte 3 sandık açılırken
son iki seçimdir sadece tek sandıkta oy kullanıldığını belirtti. Oy
kullanma işlemleri sırasında Kiril alfabesiyle form doldurulması
gerektiğine işaret eden Özgür, bunun zor olduğunu vurgulayarak,
şöyle konuştu: "Sandık sayısının yetersiz olmasına rağmen ve bu
sene Bulgaristan Yüksek Seçim Kurulu bir karar aldı. Beyannameleri
dışarıda dolduruyorduk vatandaşlara yardımcı oluyorduk. Ama bu sene
bizzat bu beyannamelerin kendileri tarafından doldurulması
gerekiyor. Maalesef küçük yaşta Türkiye'ye gelenler, 27 sene önce
gelenler, bugün oy kullanıyorlar fakat Bulgarca bilmiyorlar.
Beyannameler Kiril alfabesi. Bu bir çile, bize yapılan bir zulüm
ama biz yılmadan usanmadan çillere göğüs geren bir toplumuz. Bugün
de sabahtan akşama kadar huzur içinde vatandaşlarımızın oy
kullanmalarını sağlayacağız." Geçen seçimlerde kentte yaklaşık 2
bin oy kullanıldığını kaydeden Özgür, bu yıl çok sayıda seçmen
Bulgaristan'a oy kullanmaya gittiği için oy kullanma sayısının
düşük olmasını beklediklerini sözlerine ekledi. Oy verme işlemi
saat 20.00'de sona erecek.
MANİSA:
Bulgaristan'daki parlamento seçimleri için Manisa'daki Bulgar
vatandaşı olan Türkler sandık başına gitti. Binden fazla Türk'ün oy
kullanmak için Manisa'dan Bulgaristan'a gittiği öğrenilirken,
Türklerin oy oranlarını düşürmek için Bulgaristan hükümetinin
çeşitli zorluklar çıkarması dikkat çekti. Oy kullanımının sıkıntılı
geçtiğini kaydeden Manisa Balkan Dernekleri Başkanı Mustafa Kader,
"Bugün 26 Mart Bulgaristan Parlamento seçimleri var. Manisa'da da
tek sandıkta hemşehrilerimiz oy kullanıyor. Türkiye genelinde daha
önce 135 sandık vardı şu anda 35'e düştü. Sandık sayısı 35'e
düştüğü için oy kullanımı sıkıntılı geçiyor. Bir de internet
ortamında gönderdiğimiz dilekçelerin bir kısmının listede isimleri
var. Diğer listede isimleri olmayanlar da dilekçe doldurarak seçime
katılabiliyorlar. Bulgaristan hükümetinin daha önceden aldığı
kararlar gereği oy kullanmak isteyen her vatandaş dilekçeyi kendisi
doldurmak zorunda aksi takdirde kabul edilmiyor.
'ENGELLEME POLİTİKASI'
Bu da bir engelleme politikası. Buna göre daha önce dün gelen
yazıya göre itiraz dilekçemizi verdik ama bir netice alamadık.
Çünkü Bulgaristan Parlamentosunda yasa geçirilmiş. Bunların amacı
Bulgaristan'daki Türk partilerini engellemek, oy oranını düşürmek.
Çıkabilecek milletvekili sayısını daha aşağıya indirmek. Şu anda 38
tane Türk milletvekili var Bulgaristan'da. Bizim buradaki
düşüncemiz 38 milletvekili sayısını daha yukarılara taşıyarak yüzde
20 oranında oy almasını sağlayarak milletvekili sayısını 50'ye
çıkarmak. İki tane Türk partisi seçime giriyor. Bir tanesi 9
numarada diğeri de 13 numaralı sırada. Bizim vatandaşlarımız
çoğunlukla bu iki parti üzerinden oylarını kullanıyorlar. İnşallah
oradaki vatandaşlarımız adına iyi sonuç alırız diye düşünüyorum"
dedi.
KOCAELİ:
Bulgaristan göçmenleri için İzmit ve Gebze ilçesinde birer sandık
kuruldu. Kocaeli'de yaşayan çifte vatandaşlar, saat 07.00'de açılan
2 sandıkta Bulgaristan'dan gelen görevliler nezaretinde oy
kullanmaya başladı.Çifte vatandaşlar, erken saatlerde oy
kullanacakları okullara geldi. Bu arada okullarda, Bulgaristan
Merkez Seçim Kurulunca, parlamento seçimlerinde AB üyesi ülkeler
dışında oy kullanacaklara Kiril alfabesi ile sandık kurulu önünde
dilekçe yazma mecburiyeti getirilmesi nedeniyle kuyruklar oluştu.
Balkan Türkleri Kültür ve Dayanışma Derneği (Bal-Türk) Genel
Başkanı Bayram Çolakoğlu, bu seçimlerin öncekilere göre farklı
olduğunu söyledi.
Türkiye'deki sandık sayısının daha önce 35'le sınırlandırıldığını
hatırlatan Çolakoğlu, "Seçimlere 2 gün kala Bulgaristan Merkez
Seçim Kurulu'nun bir kararı ortaya çıktı. Eskiden seçimlerden
önceden beyanname göndermeyenler o dilekçeyi evlerinde doldurarak
hazır bir şekilde sandık heyetinin önüne getiriyor ve sandık
heyetinin önünde imza atarak oylarını kullanabiliyorlardı. Şu
andaki yeni uygulamada bunu yapamıyorlar." diye konuştu. Çolakoğlu,
uygulama nedeniyle sandık önünde kuyruk oluştuğunu dile getirerek,
"Oy kullanmak isteyen bu kalabalık ne zaman erir hiçbir fikrimiz
yok." ifadelerini kullandı. Seçmenin oy kullanma hakkını kullanması
açısından engel oluşturan sandık kısıtlamasının yanına şimdi de
böyle bir uygulama eklendiğini vurgulayan Çolakoğlu, şunları
kaydetti:
KUYRUK UZADI
"Kocaeli'de en az bin 800 oy kullanılması bekleniyordu. Kocaeli'nin
komşu illerinden Sakarya ile Bilecik'te de sandık yok. Bu
şehirlerden de gelenler oluyor. Akşama kadar nasıl oy kullanacak bu
seçmenler şüpheli. Şu anki uygulamaya bakılırsa belki de kuyruk
okulun dışına da taşacak. Bu 250 bin kişinin daha da az oy
kullanması ve Bulgaristan seçmenleri arasında ayrım yapıldığı
anlamına geliyor. Demokratik bir tavır değil. İnsanlar demokratik
haklarını kullanamıyorlar."