Türkiye ihtiyaç sahibi ülkelere su kuyuları açıyor

---

ANKARA (AA) - YEŞİM SERT KARAASLAN - Türkiye, çeşitli kurum ve kuruluşlarıyla temiz su ihtiyacını karşılamak için, başta Afrika olmak üzere çeşitli ülkelere su kuyuları açtı.

AA muhabirinin Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı'ndan (TİKA) aldığı bilgiye göre,  2014 yılında Balkanlar ve Doğu Avrupa'da 5, Orta Asya ve Kafkaslar'da 7, Orta Doğu ve Afrika'da 47, Doğu ve Güney Asya, Pasifik ve Latin Amerika'da 25 ülkede su kuyuları açıldı. 

Ayrıca Orta Doğu ve Afrika Daire Başkanlığının 2015 yılı su ve su hijyeni proje ve faaliyetleri kapsamında, Benin Cumhurbaşkanlığınca talep edilen 10 beldede su kuyusu açılacak. Gabon'da bir köye su kuyusu açılması planlandı.

Bu yıl içinde de TİKA tarafından Etiyopya'nın Oromia Eyaletinde 10 adet arızalı su kuyusu faal hale getirildi. İsrail ablukası dolayısıyla baş gösteren su kıtlığı ve mevcut su krizinin hafifletilmesi amacıyla Gazze Belediyesi sınırları içerisinde yer alan farklı yerlerde 7 adet su kuyusu hizmete açıldı. 

Sudan'ın El-Fetih bölgesinde bir adet tam teşekküllü iki adet el pompası ile çalışan toplam 3 adet su kuyusu açıldı. Sudan’da temiz suya ulaşmada büyük hizmetler sağlayan TİKA, son üç yılda açılan 28 su kuyusunun ardından Sudan’ın farklı eyaletlerinde 25 yeni su kuyusu açmaya karar vererek, projelendirme çalışmalarına başladı. DSİ’den ülkeye giden heyet belirlenen noktalarda gerekli çalışmalarını tamamladı. Jeofizik raporlarının tamamlanmasının ardından projelendirme yapılarak ihaleye çıkılacak.

Togo’da da 10 ilkokulun bahçesine birer su kuyusu açılarak hem öğrencilerin hem de semt halkının yararlandırılması planlandı. 

Yoksul ve şiddet dolayısıyla göçe zorlanmış halkın yoğunlukla bulunduğu Senegal’in Casamance bölgesinin tarımsal potansiyelinin hayata geçirilmesine ve Türkiye'nin Senegal makamları nezdindeki görünürlüğünün artırılmasına katkı sağlanması amaçlarıyla proje kapsamında, TİKA tarafından 3 adet su kuyusu ve bahçecilik tesisi inşa edilerek, gerekli tarım malzemelerinin temin edilmesine yönelik çalışmalar yürütülüyor.

-STK'lar çok sayıda su kuyusu açtı

Yeryüzü Doktorları Derneği Başkanı Dr. Kerem Kınık, Afrika'da yaşayanların, su kaynağı bulunmasına rağmen imkansızlıklar nedeni ile temiz suya ulaşamadığını belirterek, her yıl binlerce yetişkin ve çocuğun bu nedenle hastalandığını ve bu hastalıklardan ötürü hayatını kaybettiğini söyledi.

Yeryüzü Doktorları Derneğinin, Nijer, Çad, Kenya ve Uganda Başata olmak üzere Afrika'nın birçok ülkesinde su kuyusu açtığını ifade eden Kınık, "Çad, Kenya ve Nijer'de halkın kullanımına sunma adına su kuyusu projelerimiz devam etmektedir. Ayrıca Uganda'da bulunan Gombe Hastanesinde ameliyatlarda kullanılmak üzere steril su ve aynı zamanda bölge halkının kullanımına sunulmak üzere temiz su sağlamak için solar sistemli ve geniş su haznesine sahip yüksek kapasiteli su kuyusunun da açılması planlanmaktadır" dedi.

-Aceh Besar Lhokgna Bölgesi’de 3 köye su kuyusu açıldı

Türk Kızılayı Genel Başkanı Ahmet Lütfi Akar, uluslararası yardım faaliyetleri kapsamında ihtiyaç sahiplerinin temiz suya ulaşılabilirliğinin sağlanması için de faaliyetler yürüttüklerini söyledi.

Bu kapsamda, Tacikistan’ın başkenti Duşanbe yakınlarındaki Varzop bölgesinde 13-14 Temmuz 2004 tarihleri arasında meydana gelen şiddetli yağış sonucu oluşan toprak kayması ve selin, bölgede büyük mal kaybına yol açtığını vurgulayarak Akar, burada herhangi bir can kaybı olmadığını ancak Varzop nehri üzerindeki üzerindeki köprülerin yıkıldığını, 3 binden fazla kişinin mahsur kaldığını ve bir çok yerleşim birimine temiz su verilemediği için salgın hastalık riski bulunduğunu bildirdi.

Akar, 2005 yılında rehabilitasyon faaliyetleri kapsamında Aceh Besar Lhokgna Bölgesi’de 3 köye temiz su sağlamak üzere su kuyusu açıldığını dile getirerek, şöyle devam etti:

"2008 yılında, İsrail tarafından hedef alınan, stratejik noktalar arasında yer alan, Gazze’deki iş yeri ve konutların su ihtiyacını karşılayan 5 su kuyusu ile 100 kilometrelik su dağıtım şebekesi tamamıyla kullanılamaz hale gelmiştir. 400 bin kişinin, temiz suya erişimde sıkıntı yaşadığı bir dönemde, sudan kaynaklı hastalıklar baş göstermeye başlamıştır.

Toplum sağlığını tehdit eden sağlıksız koşulların ortadan kalkması amacıyla, Kızılay tarafından 'Gazze Şeridi Master Su Planı' dahilinde, kullanılamaz hale gelen su kuyularının ve alt yapının yüzde 80’ni karşılamak üzere, 'Gazze Sahil Belediyeleri Su Kurumu' ile birlikte 6 proje hayata geçirilmiştir.

Yaklaşık 3,5 milyon dolarlık bütçe çerçevesinde; biri 2 bin metreküp diğeri ise 3 bin metreküp kapasiteli bölgesel yeraltı su depoları ve pompa istasyonları inşaatı, 5 kilometrelik su hattı şebekesi ve pompa istasyonu inşası, 55 kilometrelik su dağıtım ve taşıyıcı hatlarının tadilatı ve değişimi işleri, 4,8 kilometrelik dağıtıcı ve taşıyıcı hatların yenilemesi ile her biri saatte 50 metreküp su pompalama kapasiteli 3 adet yeni su kuyusu açma projeleri, Türk Kızılayı tarafından tamamlanarak hizmete açılmıştır."

2009 yılında Otash, Sakali ve Muse kamplarında bulunan 11 adet temiz su temini sağlayan pompanın aylık işletim masraflarının, 2009 Mayıs ayından itibaren yıl sonuna kadar Türk Kızılayı tarafından desteklendiğinin altını çizen Akar'ın verdiği bilgiye göre, 2012 yılında Kurum ile Devlet Su İşleri (DSİ) tarafından, Cezire Hayat Çadırkenti’nin su ihtiyacının karşılanması amacıyla iki adet su kuyusu açılarak, 90 metre derinlikte suya ulaşıldı. 

Kampın farklı bölgelerinde kullanılmak üzere 10 adet 5 tonluk su tankı hazırlandı ve kullanıma başlandı. DSİ tarafından açılan su kuyusunun bulunduğu noktadan çadırkent içerisine belirli bir noktaya kadar su isale kanalı açılmış ve borular DSİ tarafından döşendi, Türk Kızılayı tarafından aynı noktaya kadar elektrik hattı döşenerek kanal kapatıldı. Ayrıca Sağlık Bakanlığının Hastane Çadırının yanına 10 musluklu çeşme yapıldı. 2013 yılı itibariyle çadırkente her gün 50 ton temiz su taşınarak ihtiyaç sahiplerine ulaştırıldı.

2013 yılı Kasım ayında Cox’s Bazar’da bulunan Tal Kampında yaşayanların içerisinde bulundukları zor durum göz önüne alınarak, Türk Kızılayı tarafından kampta bulunanların faydalanmaları amacıyla yaklaşık 13 bin dolara mal olan ve Tal Kampında önemli bir ihtiyaca cevap vermekte olan 40 adet su kuyuları faaliyete geçirildi.

Filipinler de de 2013 yılında başlatılan faaliyetlerin devamı olarak temiz su temini ve temiz su saklanması amacıyla 12 bin 500 adet Jarikan (su bidonu18.9 lt.) teminine gerçekleştirildi, yaklaşık olarak 62 bin 500 kişiye ulaşıldı.

-"Binlerce su kuyusunu dünyanın birçok bölgesinde açtık"

Cansuyu Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği Genel Başkanı Mustafa Köylü de "su kuyusu projesi" ile susuzluk ve kuraklığın sebep olduğu salgın hastalıklar sonucu çocukların öldüğü Afrika’nın en kurak bölgelerine su kuyuları açtıklarını söyledi.

Son teknoloji imkanlara sahip su kuyusu açma ekiplerinin, derneğin kendi aracı ile yılın 365 günü Afrika’da çalışmalarını sürdürdüğünü belirten Köylü, "Hayırseverlerin isimleriyle hizmete açılan su kuyuları Afrika’da hayati bir soruna çözüm oluyor. Afrika ve diğer kurak bölgelere yönelik su kuyusu açma projesi kapsamı genişleyerek devam ediyor.  Son yıllarda binlerce su kuyusunu başta Afrika olmak üzere dünyanın birçok bölgesinde açtık ve açmaya devam ediyoruz" ifadesini kullandı.

-İHH, 23 su kuyusunu açtı

Öte yandan, İnsan Hak ve Hürriyetleri İnsani Yardım Vakfı (İHH) tarafından, Çad ve Sri Lanka’da bir, Gana’da 3, Kenya’da 6, Bangladeş’te de 12 olmak üzere 23 adet su kuyusu açılarak bölge halkının temiz suya kavuşması sağlandı. 

Yine Ramazan ayı içerisinde toplam 138 adet de su kuyusu açılması talebi alındı.